31 474 XVII
Wijziging van de begrotingsstaat van de begroting voor Jeugd en Gezin (XVII) voor het jaar 2008 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)

nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Bij een wetsvoorstel tot een begrotingswijziging wordt geen algemene toelichting opgenomen. De beleidsinhoudelijke toelichting bij de begroting(sstaat) wordt opgenomen in onderdeel B van de memorie van toelichting (de begrotingstoelichting).

Wetsartikel 1 tot en met 3

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Compatibiliteitswet elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om de begrotingsstaat van de begroting voor Jeugd en Gezin voor het jaar 2008 te wijzigen.

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zogenaamde begrotingstoelichting).

De minister voor Jeugd en Gezin,

A. Rouvoet

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1. LEESWIJZER

In deze suppletore begroting zijn de wijzigingen van de begroting 2008 voor Jeugd en Gezin opgenomen. De gepresenteerde cijfers sluiten aan bij de Voorjaarsnota 2008, die de Minister van Financiën aan de Tweede Kamer aanbiedt.

Om de leesbaarheid van de toelichting op de beleidsartikelen te bevorderen zijn de volgende criteria voor het toelichten van wijzigingen van de begroting toegepast:

1. Naast de beleidsmatig relevante mutaties worden de mutaties toegelicht als het hiermee gepaard gaande bedrag voor de programma-uitgaven op doelstellingsniveau hoger is dan 3% van de vastgestelde begroting of groter dan € 3 miljoen.

2. Mutaties die afzonderlijk lager zijn dan deze criteria en/of die betrekking hebben op interne verrekeningen binnen de administratie van J&G, staan gesaldeerd toegelicht met de algemene tekst Overige mutaties. Hierdoor kan dat saldo uiteindelijk hoger zijn dan de bovengenoemde normen.

3. Voor wat betreft de verplichtingenmutaties wordt per artikel enkel het saldo weergegeven;

In paragraaf 2 wordt het beleid met betrekking tot de begrotingsuitgaven- en ontvangsten besproken. Ten slotte volgt in paragraaf 3 de artikelsgewijze toelichting.

2. HET BELEID MET BETREKKING TOT DE BEGROTINGSUITGAVEN EN -ONTVANGSTEN

In paragraaf 2.1 wordt een overzicht gegeven van de tijdens de begrotingsbehandeling aangenomen amendementen en de moties met een directe relatie tot de begroting.

In paragraaf 2.2 worden de belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties op de begroting toegelicht.

2.1. Amendementen en moties

Er zijn bij de begrotingsbehandeling van de begroting voor Jeugd en Gezin geen amendementen aangenomen.

Wel is een motie aangenomen met een directe relatie tot de begroting, namelijk de motie Van Geel (kamerstukken 31 200 XVII, nr. 16). Naar aanleiding van deze motie hebben wij een Nota van Wijziging ingediend (kamerstukken 31 200 XVII, nr. 7). Met deze Nota van Wijziging is het budget van artikel 3 Zorg en Bescherming voor het jaar 2008 verhoogd met € 40 miljoen t.o.v. de stand Ontwerpbegroting (kamerstukken 31 200 XVII, nr. 1). Deze € 40 miljoen wordt in deze suppletore begroting als volgt verdeeld:

• € 13 miljoen voor de jeugdige licht verstandelijk gehandicapten (jeugd lvg); dit betreft premie-uitgaven die behoren tot het Budgettair Kader Zorg (BKZ) dat verantwoord wordt op de begroting van VWS;

• € 13 miljoen voor de jeugd geestelijke gezondheidszorg (jeugd ggz); dit betreft eveneens premie-uitgaven die behoren tot het BKZ;

• € 9,5 miljoen wordt toegevoegd aan de tweede operationele doelstelling van artikel 3 ten behoeve van jeugdbescherming;

• € 2 miljoen wordt toegevoegd aan de tweede operationele doelstelling van artikel 3 ten behoeve van de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK); en

• € 2,5 miljoen voor verbetering van de informatievoorziening blijft op de eerste operationele doelstelling van artikel 3 staan.

In deze suppletore begroting wordt op grond van dezelfde motie Van Geel met ingang van 2010 artikel 1 Gezin en Inkomen structureel verhoogd met € 100 miljoen ten behoeve van de Algemene Kinderbijslagwet (AKW) en wordt de overheveling van de middelen voor de Algemene Kinderbijslag naar de middelen voor het Kindgebonden Budget (KGB) teruggedraaid (€ 135 miljoen). Per saldo betekent dit dat de uitgaven ten behoeve van de AKW met ingang van 2010 met € 235 miljoen verhoogd worden, en dat de uitgaven ten behoeve van het KGB met € 135 miljoen verlaagd.

De budgettaire consequenties van de amendementen en moties zijn in onderstaande tabel opgenomen.

Tabel 1: Budgettaire consequenties amendementen en moties (bedragen x € 1 000)

Artikel Bijstelling (Kas = Verplichting)ToelichtingNota van wijziging
3+ € 9 500Jeugdbescherming31 200 XVII, 7 (n.a.v. motie Van Geel)
3+ € 2 000Raad voor de Kinderbescherming31 200 XVII, 7 (n.a.v. motie Van Geel)
3+ € 2 500Verbetering informatievoorziening31 200 XVII, 7 (n.a.v. motie Van Geel)
premie+ € 13 000Jeugd lvg (premie-uitgaven)31 200 XVII, 7 (n.a.v. motie Van Geel)
premie+ € 13 000Jeugd ggz (premie-uitgaven)31 200 XVII, 7 (n.a.v. motie Van Geel)

2.2. Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties

Onderstaand overzicht geeft inzicht in de belangrijkste beleidsmatige mutaties. Hierbij is een ondergrens van € 10 miljoen gehanteerd.

Tabel 2: Belangrijkste begrotingsuitgavenmutaties (bedragen x € 1 000)

Stand ontwerpbegroting 2008ArtikelUitgaven
1Tegenvaller Kindgebondenbudget (KGB)180 000
2Vervallen indexatie 2008 KGB1– 11 220
3Overheveling naar het Budgettair Kader Zorg (premie-uitgaven zorg) jeugd-lvg3– 13 000
4Overheveling naar Budgettair Kader Zorg (premie-uitgaven zorg) jeugd-ggz3– 13 000
5Kwaliteitsverbetering gesloten jeugdzorg310 700

Onderstaand worden de belangrijkste mutaties toegelicht.

1. De door de Belastingdienst uitgekeerde voorschotten KGB zijn hoger dan eerder geraamd. Verwacht wordt dat de maandelijkse voorschotten de rest van het jaar op hetzelfde niveau blijven. Hierdoor ontstaat naar verwachting een kastekort van € 80 miljoen. De raming is daarom verhoogd met dit bedrag.

2. Omdat de raming Kindgebonden budget voor 2008 al in de begrotingswet was opgenomen hoeft er in 2008 echter niet geïndexeerd te worden. Dit is een structurele meevaller die wordt ingezet voor de algehele begrotingsproblematiek.

3. Naar aanleiding van motie Van Geel (€ 40 miljoen) wordt € 13 miljoen overgeheveld naar het Budgettair Kader Zorg (premie-uitgaven zorg) ten behoeve van jeugd-lvg.

4. Naar aanleiding van motie Van Geel (€ 40 miljoen) wordt € 13 miljoen overgeheveld naar het Budgettair Kader Zorg (premie-uitgaven zorg) ten behoeve van jeugd-ggz.

5. Dit betreft een structurele intensivering van € 10,7 miljoen om de kwaliteit van de gesloten jeugdzorg te verbeteren.

3. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING

Beleidsartikel 1 Gezin en Inkomen

1.1 Algemene doelstelling

Gezinnen ontvangen een financiële tegemoetkoming in de kosten van het opvoeden en het onderhouden van kinderen.

1.2 Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1 000)

 Stand ontwerp begrotingMutaties via NvW en amen-dementenMutaties 1e supple-tore wetStand 1e suppletore begrotingMutaties 2009Mutaties 2010Mutaties 2011Mutaties 2012
 123(4)=(1+2+3)    
Verplichtingen4 114 147076 6004 190 7470100 000100 000100 000
         
Uitgaven4 114 147076 6004 190 7470100 000100 000100 000
         
Programma-uitgaven        
1. Financiële tegemoetkoming in de kosten van kinderen4 114 147076 6004 190 7470100 000100 000100 000
         
Ontvangsten272002720000

1.3 Operationele doestellingen

Er is 1 operationele doelstelling op dit beleidsartikel:

1. Financiële tegemoetkoming in de kosten van kinderen

1.3.1 Financiële tegemoetkoming in de kosten van kinderen

Stand vastgestelde begroting 2008 (bedragen x € 1 000)4 114 147
Mutaties 1e suppletore begroting: 
1. Meevaller kinderbijslag– 3 400
2. Tegenvaller Kindgebonden budget (KGB)80 000
3. Vervallen indexatie 2008 KGB11 220
4. Vervallen indexatie 2008 KGB– 11 220
Stand 1e suppletore begroting4 190 747

Toelichting mutaties 1e suppletore begroting:

1. Het wetstraject waarin aanvullende voorwaarden worden gesteld aan de kinderbijslag voor 16- en 17-jarigen is vertraagd. Hierdoor ontstaat er een meevaller in 2008 van € 3,4 miljoen die is ingezet voor de algehele begrotingsproblematiek.

2. De door de belastingdienst uitgekeerde voorschotten KGB zijn hoger dan eerder geraamd. Verwacht wordt dat de maandelijkse voorschotten de rest van het jaar op hetzelfde niveau blijven. Hierdoor ontstaat naar verwachting een kastekort van € 80 miljoen. De raming is daarom verhoogd met dit bedrag.

3. Voor het KGB was door het ministerie van SZW een bedrag van € 11,2 miljoen aan indexatie gereserveerd op het begrotingshoofdstuk voor nominale middelen. Deze indexatie is nu aan de begroting voor Jeugd en Gezin toegevoegd.

4. Omdat de raming KGB voor 2008 al in de begrotingswet was opgenomen hoeft de raming 2008 niet geïndexeerd te worden. Dit is een structurele meevaller die wordt ingezet voor de algehele begrotingsproblematiek.

Beleidsartikel 2 Gezond opgroeien

2.1 Algemene doelstelling

Kinderen groeien lichamelijk en geestelijk gezond op

2.2 Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1 000)

 Stand ontwerp begrotingMutaties via NvW en amen-dementenMutaties 1e supple-tore wetStand 1e suppletore begrotingMutaties 2009Mutaties 2010Mutaties 2011Mutaties 2012
 123(4)=(1+2+3)    
Verplichtingen278 8110920 8261 199 637– 277 050– 301 430331 2852 330
         
Uitgaven279 42201 771281 1933 0553 6552 5802 330
         
Programma-uitgaven        
1. Kinderen en hun ouders/verzorgers krijgen laagdrempelige ondersteuning bij het opgroeien, opvoeden en verzorgen.269 1540– 1 367267 787– 7471 353– 122– 122
2. Kinderen hebben een gezonde leefstijl en zijn actief en positief betrokken bij hun leefomgeving. 10 26803 13813 4063 8022 3022 7022 452 
         
Ontvangsten1 545001 5450000

2.3 Operationele doelstellingen

Er zijn 2 operationele doelstellingen op dit beleidsartikel:

1. Kinderen en hun ouders/verzorgers krijgen laagdrempelige ondersteuning bij het opgroeien, opvoeden en verzorgen;

2. Kinderen hebben een gezonde leefstijl en zijn actief en positief betrokken bij hun leefomgeving;

2.3.1 Kinderen en hun ouders/verzorgers krijgen laagdrempelige ondersteuning bij het opgroeien, opvoeden en verzorgen

Op deze operationele doelstelling hebben zich geen omvangrijke mutaties voorgedaan. Zie hiervoor ook de Leeswijzer van deze suppletore begroting.

2.3.2 Kinderen hebben een gezonde leefstijl en zijn actief en positief betrokken bij hun leefomgeving

Stand vastgestelde begroting 2008 (bedragen x € 1 000)10 268
Mutaties 1e suppletore begroting: 
1. Intensivering kennis en communicatie1 000
2. Intensivering «Hallo Wereld»1 000
3. Overige mutaties1 138
Stand 1e suppletore begroting13 406

Toelichting mutaties 1e suppletore begroting:

1. Dit betreffen diverse activiteiten op het gebied van communicatie (bijvoorbeeld de voorbereiding van de Gezinsnota) en het uitzetten van onderzoeken (bijvoorbeeld naar ervaren regeldruk) en het bevorderen van jeugdparticipatie. Hiervoor wordt structureel € 1 miljoen beschikbaar gesteld.

2. Dit betreft het voornemen om de rechten van het programma «Hallo Wereld» over te laten nemen door het programma-ministerie voor J&G en«Hallo Wereld» verder uit te werken.

Beleidsartikel 3 Zorg en bescherming

3.1 Algemene doelstelling

Kinderen die ernstig in hun ontwikkeling worden bedreigd, krijgen zorg en worden, indien nodig, in bescherming genomen, zodat zij veilig kunnen opgroeien en zich kunnen ontwikkelen tot zelfstandige burgers.

3.2 Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1 000)

 Stand ontwerp begrotingMutaties via NvW en amen-dementenMutaties 1e supple-tore wetStand 1e suppletore begrotingMutaties 2009Mutaties 2010Mutaties 2011Mutaties 2012
 123(4)=(1+2+3)    
Verplichtingen1 429 12540 000– 9 8361 459 28914 63012 23010 73010 730
         
Uitgaven1 443 27840 000– 9 8361 473 44214 63012 23010 73010 730
         
Programma-uitgaven        
1. Tijdig effectieve hulp bij een zorgaanbieder1 134 51840 000– 21 7861 152 73214 18011 78010 28010 280
2. Snelle inzet van de meest adequate dwangmiddelen304 410011 950316 360450450450450
3. Campussen4 350004 3500000
         
Ontvangsten19 6980– 8 00011 698– 8 000– 8 000– 8 000– 8 000

3.3 Operationele doelstellingen

Er zijn 3 operationele doelstellingen op dit beleidsartikel:

1. Tijdig effectieve hulp bij een zorgaanbieder;

2. Snelle inzet van de meest adequate dwangmiddelen;

3. Campussen.

3.3.1 Tijdig effectieve hulp bij een zorgaanbieder

Stand vastgestelde begroting 2008 (bedragen x € 1 000)1 174 518
Mutaties 1e suppletore begroting: 
1. Overheveling naar het Budgettair Kader Zorg (premie-uitgaven zorg) jeugd-lvg i.v.m. de motie Van Geel. – 13 000
2. Overheveling naar het Budgettair Kader Zorg (premie-uitgaven zorg) jeugd geestelijke gezondheidszorg (jeugd-ggz) i.v.m. de motie Van Geel. – 13 000
3. Overheveling naar de tweede OD van dit artikel t.b.v. de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) i.v.m. de motie Van Geel.– 2 000
4. Overheveling naar de tweede OD van dit artikel t.b.v. Jeugdbescherming i.v.m. de motie Van Geel. – 9 500
5. Kwaliteitsverbetering gesloten jeugdzorg10 700
6. Opvangen van korting prijsbijstelling pleegvergoeding 20082 100
7. Actieplan Kindermishandeling1 500
8. Overige mutaties– 3 586
Stand 1e suppletore begroting1 152 732

Toelichting mutaties 1e suppletore begroting:

1. Overheveling van € 13 miljoen naar het Budgettair Kader Zorg (premie-uitgaven zorg) ten behoeve van jeugd-lvg.

2. Overheveling van € 13 miljoen naar het Budgettair Kader Zorg (premie-uitgaven zorg) ten behoeve van de Jeugd Geestelijke gezondheidszorg (jeugd-ggz).

3. Overheveling naar operationele doelstelling 2 van dit artikel.

4. Overheveling naar operationele doelstelling 2 van dit artikel.

5. Het betreft hier een structurele intensivering van € 10,7 miljoen om de kwaliteit van de gesloten jeugdzorg te verbeteren.

6. Jaarlijks vindt op basis van CBS-gegevens indexering van de pleegvergoeding plaats. Doordat bij Augustusbrief is besloten om geen prijsbijstelling 2008 uit te keren ontstaat bij de voorlopige indexering tranche 2008 een knelpunt. Voor dit knelpunt is een beroep gedaan op incidentele middelen die bij Augustusbrief beschikbaar zijn gesteld voor departementen die geconfronteerd worden met onoverkomelijke problemen vanwege de korting op de prijsbijstelling.

7. Om alle onderdelen van het Actieplan Aanpak Kindermishandeling uit te kunnen voeren en het gestelde doel te kunnen behalen (een sluitende aanpak kindermishandeling in alle regio’s) zijn extra middelen vereist. Daarom wordt er voor de jaren 2008, 2009 en 2010 € 1,5 miljoen beschikbaar gesteld.

3.3.2 Snelle inzet van de meest adequate dwangmiddelen

Stand vastgestelde begroting 2008 (bedragen x € 1 000)304 410
Mutaties 1e suppletore begroting: 
1. Overheveling van operationele doelstelling 12 000
2. Overheveling van operationele doelstelling 19 500
3. Tegenvaller Stichting Nidos2 000
4. Intensivering Jeugdbescherming2 000
5. Uitvoering ouderbijdrage– 3 000
6. Overige mutaties7 450
Stand 1e suppletore begroting316 360

Toelichting mutaties 1e suppletore begroting:

1. Overheveling van operationele doelstelling 1 van artikel 3. Dit betreft € 2 miljoen ten behoeve van de Raad voor de Kinderbescherming (motie Van Geel).

2. Overheveling van operationele doelstelling 1 van artikel 3. Dit betreft € 9,5 miljoen ten behoeve van de Jeugdbescherming (motie Van Geel).

3. Er is een kleine tegenvaller ontstaan bij Stichting Nidos doordat de geraamde asielaanvragen hoger zijn uitgevallen. Hiervoor is € 2 miljoen extra beschikbaar gesteld.

4. Om de toenemende vraagontwikkeling in de Jeugdbescherming op te kunnen vangen, wordt € 2 miljoen beschikbaar gesteld.

5. De kostprijzen van het LBIO worden eenmalig, met terugwerkende kracht vanaf 1-1-2007, neerwaarts bijgesteld. Dit resulteert in een meevaller van € 3 miljoen.

3.3.3 Campussen

Op deze operationele doelstelling hebben zich geen mutaties voorgedaan.

3.4 Toelichting ontvangsten

Stand vastgestelde begroting 2008 (bedragen x € 1 000)19 698
Mutaties 1e suppletore begroting: 
1. Tegenvaller vervallen ouderbijdrage– 8 000
Stand 1e suppletore begroting11 698

Toelichting mutaties 1e suppletore begroting:

1. Het wetsvoorstel dat de regeling ouderbijdragen uitbreidt naar alle vormen van strafrechtelijke sancties en de ondertoezichtstellingen (OTS) heeft geen doorgang gekregen, hetgeen resulteert in een tegenvaller van de ontvangsten van ca. € 8 miljoen.

Niet-beleidsartikel 99 Nominaal en Onvoorzien

Dit is een technisch, administratief artikel, waarop middelen voor de loon en prijsbijstelling worden geparkeerd voordat ze worden overgeheveld naar de desbetreffende beleidsartikelen. Ook worden hierop de onvoorziene uitgaven geraamd. Daarnaast worden op dit artikel de taakstellingen geboekt, voordat deze verder worden verdeeld over de beleidsartikelen.

99.2 Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1 000)

 Stand ontwerp begrotingMutaties via NvW en amen-dementenMutaties 1e supple-tore wetStand 1e suppletore begrotingMutaties 2009Mutaties 2010Mutaties 2011Mutaties 2012
 123(4)=(1+2+3)    
Verplichtingen0050 28550 28549 02649 56753 14453 135
         
Uitgaven0050 28550 28549 02649 56753 14453 135
         
Programma-uitgaven0050 28550 28549 02649 56753 14453 135

Toelichting mutaties 1e suppletore begroting:

Stand vastgestelde begroting 2008 (bedragen x € 1 000)0
Mutaties 1e suppletore begroting: 
1. Overheveling van het ministerie van VWS– 1 300
2. Loonbijstelling tranche 200854 501
3. Overige mutaties– 2 916
Stand 1e suppletore begroting50 285

Toelichting mutaties 1e suppletore begroting:

1. Het deel van de taakstellende onderuitputting van de begroting van VWS dat betrekking had op Jeugdbeleid is overgeheveld naar de begroting voor Jeugd en Gezin.

2. Dit betreft de loonbijstelling tranche 2008.

Naar boven