31 474 VI
Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Justitie (VI) voor het jaar 2008 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)

nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2008 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Justitie.

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister van Justitie,

E. M. H. Hirsch Ballin

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1.Inleiding3
   
2.Het beleid3
2.1Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties3
2.2De beleidsartikelen7
 11 Nederlandse rechtsorde7
 12 Rechtspleging en rechtsbijstand8
 13 Rechtshandhaving en criminaliteitsbestrijding en terrorismebestrijding9
 14 Jeugd11
 15 Vreemdelingen13
 17 Internationale rechtsorde14
   
2.3 De niet-beleidsartikelen15
 Niet-beleidsartikel 91 Algemeen15
 Niet-beleidsartikel 92 Nominaal en onvoorzien15
 Niet-beleidsartikel 93 Geheime uitgaven16

1. INLEIDING

Dit is de 1ste suppletoire begroting 2008 van het Ministerie van Justitie. Deze suppletoire begroting hangt samen met de Voorjaarsnota 2008.

In hoofdstuk 2 zijn allereerst de belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties per beleidsartikel opgenomen (paragraaf 2.1). In paragraaf 2.2 is per beleidsartikel de tabel budgettaire gevolgen van beleid opgenomen. In paragraaf 2.3 gebeurt dit voor de niet-beleidsartikelen. In de tabel budgettaire gevolgen van beleid staat per beleidsartikel kolomsgewijs de stand ontwerpbegroting 2008, de mutaties betreffende nota’s van wijzigingen en amendementen op de ontwerpbegroting 2008, de mutaties 1ste suppletoire begroting 2008, de stand 1ste suppletoire begroting 2008 en de mutaties 1ste suppletoire begroting 2008 voor de jaren 2009 tot en met 2012, inclusief nota’s van wijzigingen en amendementen op de ontwerpbegroting 2008.

Vervolgens worden bij het (niet-)beleidsartikel alle uitgaven- en ontvangstenmutaties groter dan € 5,0 miljoen toegelicht. Indien politiek relevant, worden ook kleinere mutaties toegelicht.

De eindejaarsmarge 2007 (€ 9,3 miljoen), de loonbijstelling (€ 130,1 miljoen) en de prijsbijstelling (€ 15 miljoen) zijn vooralsnog geparkeerd op de niet-beleidsdoelstelling 92.1 «Nominaal en onvoorzien». Deze middelen worden bij de ontwerpbegroting 2009 verdeeld over de Justitie-onderdelen.

2. HET BELEID

In dit hoofdstuk komen achtereenvolgens de belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties (2.1), de mutaties op de beleidsartikelen (2.2) en de mutaties op de niet-beleidsartikelen (2.3) aan de orde.

2.1 Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties

Overzicht belangrijkste suppletore uitgavenmutaties 2008 (Voorjaarsnota) x € 1 000

 Beleidsartikel Uitgaven
Stand vastgestelde begroting 2008 5 489 960
   
Belangrijkste suppletore mutaties:   
   
1) Instroom Asiel12,15101 400
2) Rechtsbijstand1215 000
3) Beveiliging luchthavens1310 500
4) Biometrie gevangeniswezen136 000
5) Capaciteitsafname gevangeniswezen13– 42 700
6) Vertraging capaciteitsuitbreiding TBS13– 16 900
7) Forensische zorg1311 100
8) Activering Noorderwint13– 15 200
9) Inspectierapporten JJI’s147 000
10) Jeugdcriminaliteit1412 000
11) Capaciteitsafname JJI’s straf14– 21 900
12) Hogere kosten IND1525 000
13) IND tekort Eigen Vermogen1525 000
14) COA1512 800
15) Leges IND1532 500
16) Schadeloosstellingen9110 380
   
Overige mutaties 153 835
Stand 1e suppletore begroting 2008 5 815 775

Toelichtingen op de belangrijkste mutaties:

1) Instroom asiel

In de begroting van 2008 is met een instroom van 10 500 asielzoekers rekeninggehouden. Op dit moment wordt de instroom echter geraamd op 16 000 asielzoekers, voor zowel 2008 als 2009. Deze hogere instroom leidt tot hogere kosten bij een aantal dienstonderdelen en taakorganisaties van Justitie:

x €1 000

 Beleidsartikel Toename kosten 2008Toename kosten 2009
Rechtsbijstand12€ 10 300€ 10 300
IND15€ 10 500€ 11 600
COA15€ 77 600€ 84 400
DT&V15€ 3 000€ 6 000

2) Rechtsbijstand

Op operationele doelstelling 12.2 «adequate toegang tot het rechtsbestel» is conform amendement Heerts c.s. (TK vergaderstuk 31 200 VI nr. 29) de taakstelling op de rechtsbijstand voor 2008 met € 15 miljoen verlaagd.

3) Beveiliging luchthavens

Op luchthaven Schiphol zijn beveiligingsrisico’s geconstateerd. Dit is aanleiding de beveiliging van de personeelstoegangen op Schiphol en de regionale luchthavens aan te scherpen. Voor Schiphol gaat het om een uitbreiding van het bewakingspersoneel met circa 210 fte. Het uitgavenkader op operationele doelstelling 13.6 «Terrorismebestrijding» wordt hiervoor met € 10,5 miljoen verhoogd.

4) Biometrie gevangeniswezen

Om te voorkomen dat in de strafrechtketen identiteitsfraude plaatsvindt, wordt door DJI identificatie- en verificatieapparatuur in gebruik genomen. Dit is conform een eerdere toezegging aan de Tweede Kamer (TK 2006–2007, 30 800 VI en 29 271, nr. 23, pag. 3). Persoonsverwisselingen en identiteitsfraude brengen immers schade toe aan het vertrouwen van de burger in de overheid in het algemeen en Justitie in het bijzonder. De kosten hebben betrekking op de aanschaffing van apparatuur, beheer, onderhoud en opleidingen. Hierdoor is het uitgavenkader op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» voor 2008 met € 6 miljoen verhoogd en vanaf 2009 met € 5 miljoen.

5) Capaciteitsafname gevangeniswezen

Op basis van PMJ ramingen is de capaciteit van het gevangeniswezen verlaagd. De nieuwe prognoses wijzen op een lagere behoefte aan celcapaciteit de komende jaren. Hierdoor kunnen direct 192 plaatsen (structureel) worden gesloten. Bij de vermindering van de celcapaciteit is rekening gehouden met frictiecapaciteit die indien nodig snel in gebruik kan worden genomen. De ontstane meevaller op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» in 2008 € 42,7 miljoen oplopend tot € 65,7 miljoen in 2013 is ingezet ter dekking van tegenvallers elders op de Justitiebegroting.

6) Vertraging capaciteitsuitbreiding TBS

In de begroting 2008 van Justitie wordt uitgegaan van een productie van 2 047 plaatsen (dat is inclusief het aantal tbs-contractplaatsen in GGZ-instellingen). Deze productietaakstelling zal in 2008 niet volledig worden gerealiseerd, dit als gevolg van bouwvertragingen vanwege aangescherpte brandveiligheidseisen en grondvervuiling. Hierdoor komt een aantal projecten in tegenstelling tot eerdere ramingen pas in 2009 gereed. De vrijval ter hoogte van € 16,9 miljoen is berekend uitgaande van een onderproductie van 100 plaatsen vermenigvuldigd met de dagprijs van € 464. De vertraagde capaciteitsuitbreiding leidt tot een verlaging van het budgettaire kader van € 16,9 miljoen op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties».

7) Forensische zorg

Met ingang van 2008 is de verantwoordelijkheid voor de forensische zorg overgegaan van VWS/AFBZ (Algemeen Fonds Bijzondere Ziektekosten) naar Justitie. In deze sector is al jaren sprake van een sterke autonome groei die leidt tot oplopende tekorten. Er wordt uitgegaan van een jaarlijkse groei van 8%. In 2008 wordt een tekort voorzien van circa € 11 miljoen. In 2010 is er sprake van een lager tekort (€ 6,9 miljoen), omdat er in dit jaar nieuwbouw gereed komt. In 2011 en verder is er vooralsnog een groei van ruim € 19 miljoen voorzien. Voor 2008 is € 11,1 miljoen aan operationele doelstelling 13.4.2 «DJI forensische zorg» toegevoegd.

8) Activering Noorderwint

De financieringswijze voor ICT-project Noorderwint bij het CJIB is gewijzigd door het activeren van de immateriële kosten. Dit betekent dat de oorspronkelijke investeringen zijn omgezet in een lening met ingang van 2008. Om de exploitatielasten te kunnen dekken (als gevolg van afschrijvings- en rentekosten) is het kader in de volgende jaren verhoogd met het bedrag van de lening.

9) Inspectierapporten JJI’s

Binnen de Justitiebegroting zijn middelen vrijgemaakt voor verbetermaatregelen binnen de JJI’s. Dit als reactie op de inspectierapporten JJI’s. Deze middelen worden ingezet voor onder andere het verkleinen van de groepsgrootte. De Tweede Kamer is per brief nader geïnformeerd over de kosten (Tweede Kamer, vergaderjaar 2007–2008, 24 587 en 28 741, nr. 279). Per saldo zijn voor deze maatregelen in 2008 € 7 miljoen oplopend tot € 48 miljoen in 2013 aan operationele doelstelling 14.2 «Tenuitvoerlegging justitiële sancties jeugd» toegevoegd.

10) Jeugdcriminaliteit

De aanpak van de jeugdcriminaliteit maakt deel uit van de maatregelen in het kader van het project «Veiligheid Begint Bij Voorkomen». Hiervoor zijn reeds pijler 5 middelen beschikbaar, ruim € 32,4 miljoen structureel. Om zo snel mogelijk tot een effectieve aanpak te kunnen komen, worden in 2008 (€ 12 miljoen) en 2009 (€ 16 miljoen) en verder (€ 5 miljoen) aanvullende middelen ingezet. Doel is om te komen tot extra gedragsbeïnvloedende maatregelen, namelijk 350 in 2008, 500 in 2009 en structureel 750 in 2010 en verder.

11) Capaciteitsafname JJI’s straf

Op basis van het Prognose Model Justitie (PMJ) is de capaciteitsraming strafrechtelijke jeugdigen structureel verlaagd. De vrijvallende middelen die hiermee samenhangen zijn gebruikt om dekking te bieden voor de kosten verbonden aan de verbetermaatregelen JJI’s naar aanleiding van de Inspectierapporten. Operationele doelstelling 14.2 «Tenuitvoerlegging justitiële sancties jeugd» is in 2008 verlaagd met € 21,9 miljoen open aflopend tot ruim € 35 miljoen in 2013.

12) Hogere kosten IND

De daadwerkelijke productiekosten van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) voor de productgroep Regulier zijn hoger dan de gehanteerde kostprijzen. Het blijkt dat de IND meer tijd nodig heeft voor de behandeling van aanvragen dan was voorzien bij het vaststellen van de kostprijzen. Op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» is derhalve € 25 miljoen toegevoegd.

13) IND tekort Eigen Vermogen

De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) heeft een negatief eigen vermogen van € 25 miljoen. Dit tekort is veroorzaakt door hogere productiekosten in 2007 ten opzichte van de gehanteerde kostprijzen. Dit dient, conform de regeling baten- en lastendiensten, aangezuiverd te worden tot nul. Op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» is derhalve € 25 miljoen toegevoegd.

14) COA

De afbouw van de asielcapaciteit van het COA verloopt tot 2008 in een trager tempo dan voorzien. Vanaf 2008 zet deze afbouw van asielcapaciteit zich pas daadwerkelijk in. Ondanks de hogere instroom is bij het COA wel sprake van een afnemende bezetting, maar deze afname is minder dan waarmee in de begroting rekening is gehouden. Door het gewijzigde krimpscenario zijn nu in latere jaren middelen benodigd voor kosten die de afbouw van de asielcapaciteit met zich meebrengen. Hiervoor is aan operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» in 2008 € 12,8 miljoen en in 2009 € 7,4 miljoen toegevoegd.

15) Leges IND

De legesopbrengsten, zoals die geraamd zijn in de begroting, worden niet gerealiseerd. De oorzaken hiervan zijn onder andere dat er sprake is van ramingsbijstellingen, doordat bijvoorbeeld begrote en gerealiseerde aantallen producten niet overeenkomen, de geraamde ontvangsten voor naturalisatie achterblijven en er in de begroting onvoldoende rekening is gehouden met vrijstellingen voor bepaalde groepen, zoals slachtoffers van geweldsmisdrijven. Op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» is hiervoor € 32,5 miljoen toegevoegd.

16) Schadeloosstellingen

Op de niet-beleidsdoelstelling 91.1 «Algemeen» is € 10,3 miljoen aan het uitgavenkader toegevoegd. Het betreft hier dekking voor uitgaven aan schadeloosstellingen in verband met onder andere onterechte detentie, TBS-passanten, maar ook schade veroorzaakt door bijvoorbeeld de politie als onderdeel van de opsporing.

Overzicht belangrijkste suppletore ontvangstenmutaties 2008 (Voorjaarsnota)x € 1 000

 BeleidsartikelOntvangsten
Stand vastgestelde begroting 2008 1 100 627
   
Belangrijkste suppletore mutaties:  
   
1) Griffierechten12– 11 000
2) B&T besparingsverlies taakstelling prijsverhoging Coalitieakkoord13– 10 000
3) Toerekening oda-gelden1591 373
   
Overige mutaties 40 244
Stand 1e suppletore begroting 2008 1 211 244

1) Griffierechten

Bij de griffierechten wordt in de jaren 2008 en 2009 een tegenvaller verwacht van respectievelijk circa € 11 miljoen en € 3,45 miljoen als gevolg van een lagere instroom dan oorspronkelijk geraamd. Omdat de Raad voor de rechtspraak op basis van instroom wordt gefinancierd kan deze tegenvaller grotendeels worden gecompenseerd door een meevaller op de bijdrage aan de Raad van € 8,95 miljoen in 2008 en € 5,5 miljoen in 2009 (zie de tabel budgettaire gevolgen van beleid bij artikel 12). Gezien het voorgaande is op operationele doelstelling 12.1«Slagvaardige en kwalitatief goede rechtspleging» € 11 miljoen in 2008 en € 3,45 miljoen in 2009 ingeboekt.

2) B&T besparingsverlies taakstelling prijsverhoging CA

De tarieven B&T zijn per 1 april 2008 verhoogd. In het Coalitieakkoord is echter rekening gehouden met een verhoging van de tarieven B&T per 1 januari 2008. Dit betekent dat de taakstelling in 2008 niet volledig gerealiseerd kan worden. Het besparingsverlies wordt binnen het geheel van mee- en tegenvallers van de Justitiebegroting gecompenseerd.

3) Toerekening ODA-gelden

De hogere asielinstroom in 2008 en 2009 leidt er toe dat de kosten voor eerstejaars asielopvang die aan ODA kunnen worden toegerekend hoger uitvallen. Hierdoor zijn de ODA ontvangsten voor Justitie circa € 91 miljoen toegenomen.

2.2 De beleidsartikelen

11 Nederlandse rechtsorde

11 Nederlandse rechtsorde Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

 Stand OB 2008MutatiesNvW en amend.Mutaties 1e suppl. 2008Stand 1e suppl. 2008Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen10 6820– 12210 560– 244– 326– 448– 448
         
Waarvan garanties        
         
Apparaat-uitgaven10 6820– 12210 560– 244– 326– 448– 448
11.1 (Nationale) wetgeving5 4400– 765 364– 152– 204– 280– 280
 11.1.1 Directie Wetgeving5 4400– 765 364– 152– 204– 280– 280
11.2 Wetgevingskwaliteitsbeleid5 2420– 465 196– 92– 122– 168– 168
 11.2.1 Directie Wetgeving5 2420– 465 196– 92– 122– 168– 168
         
Ontvangsten00000000

12 Rechtspleging en rechtsbijstand

12 Rechtspleging en rechtsbijstand Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

 Stand OB 2008MutatiesNvW en amend.Mutaties 1e suppl. 2008Stand 1e suppl. 2008Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen1 312 88315 800– 4 9241 323 7591 107– 4 533– 5 103– 5 103
         
Waarvan garanties        
         
Programma-uitgaven1 312 88315 800– 4 9241 323 7591 107– 4 533– 5 103– 5 103
12.1 Slagvaardige en kwalitatief goede rechtspleging881 405800– 9 129873 076– 5 803– 552– 723– 723
Waarvan juridisch verplicht   873 076    
 12.1.1 Raad voor de rechtspraak – gerechten842 4780– 8 950833 528– 5 500000
 12.1.2 Hoge Raad27 8320– 6427 768– 73– 92– 107– 107
 12.1.3 Overige diensten11 095800– 11511 780– 230– 460– 616– 616
12.2 Adequate toegang tot het rechtsbestel431 47815 0004 205450 6836 910– 3 981– 4 380– 4 380
Waarvan juridisch verplicht   450 683    
 12.2.1 Raden voor rechtsbijstand395 78615 0007 056417 8429 811– 978– 1 309– 1 309
 12.2.2 Overig35 6920– 2 85132 841– 2 901– 3 003– 3 071– 3 071
         
Ontvangsten186 2950– 11 000175 295– 3 000000
Waarvan Griffie-ontvangsten177 9260– 11 000166 926– 3 000000

Het niet-juridische verplichte deel op dit beleidsartikel is gereserveerd voor bestuurlijk gebonden uitgaven via diverse subsidiebeschikkingen, onder meer voor de Stichting Geschillencommissie Consumentenzaken, de Nederlandse Orde van Advocaten en het Bureau Financieel Toezicht. Daarnaast zijn er middelen gereserveerd voor de gesubsidieerde rechtsbijstand in de vorm van toevoegingen en piketten. Ook zijn er middelen bestemd voor toezicht en onderzoek, bijvoorbeeld op het terrein van rechtspraak, schuldsanering en rechtsbijstand.

Toelichting op beleidsartikel 12

Mutaties uitgaven

Instroom asiel

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 101,4 miljoen in 2008 op onder meer operationele doelstelling 12.2 «Adequate toegang tot het rechtsbestel» toegelicht.

Rechtsbijstand

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 15 miljoen op operationele doelstelling 12.2 «Adequate toegang tot het rechtsbestel» toegelicht.

Meevaller Raad voor de rechtspraak

De instroom rechtbank civiel, bestuur en belastingzaken is lager dan waarmee in de begroting 2008 is geraamd. De instroom kantonzaken is naar verwachting hoger. Per saldo resteert een overschot in 2008 van circa € 8,9 miljoen en in 2009 van € 5,5 miljoen op operationele doelstelling 12.1 «Slagvaardige en kwalitatief goede rechtspleging».

Mutaties Ontvangsten

Griffierechten

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 11 miljoen in 2008 op operationele doelstelling 12.1 «Slagvaardige en kwalitatief goede rechtspleging» toegelicht.

13 Rechtshandhaving, criminaliteitsbestrijding en terrorismebeschrijding

13 Rechtshandhaving, criminaliteitsbestrijding en terrorismebestrijding Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

 Stand OB 2008MutatiesNvW en amend.Mutaties 1e suppl. 2008Stand 1e suppl. 2008Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen2 528 779– 7 300– 3062 521 1731 126– 17 230– 18 683– 24 510
         
Waarvan garanties        
         
Programma-uitgaven2 528 779– 7 300– 3062 521 1731 161– 17 230– 18 683– 24 510
13.1 Preventieve maatregelen10 67804 32114 999– 2 517– 3 023– 2 528– 2 528
Waarvan juridisch verplicht   14 984    
 13.1.1 Dienst Justis33103 8464 177– 17– 23– 28– 28
 13.1.2 Overig10 347047510 822– 2 500– 3 000– 2 500– 2 500
13.3 Handhaving en vervolging630 2117 50016 868654 57925 86629 09330 86522 840
Waarvan juridisch verplicht   550 013    
 13.3.1 Rechtshandhaving52 0447 50013959 6837 35711 77416 1598 137
 13.3.2 Openbaar Ministerie513 771016 742530 51319 24818 73116 56016 558
 13.3.3 NFI64 3960– 1364 383– 739– 1 412– 1 854– 1 855
13.4 Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties1 819 618– 15 000– 29 8611 774 757– 28 386– 47 419– 48 914– 46 660
Waarvan juridisch verplicht   1 750 344    
 13.4.1 DJI-gevangeniswezen-regulier1 074 454– 15 000– 4 0601 055 394– 22 787– 44 409– 44 432– 42 130
 13.4.2 DJI-TBS420 9230– 17 248403 675– 1 139– 3 587– 4 968– 4 971
 13.4.3 Reclassering230 6430– 9 390221 253– 4 980– 2 840– 2 170– 1 560
 13.4.5 CJIB87 972086688 8386063 5832 8682 213
 13.4.6 Overig5 6260– 295 597– 86– 166– 212– 212
13.5 Slachtofferzorg35 6592001 10336 9622 5562 9982 4962 496
Waarvan juridisch verplicht   36 962    
 13.5.1 Slachtofferhulp Nederland (SHN)14 5152001 10315 8182 5573 0002 5002 500
 13.5.2 Schadefonds Geweldsmisdrijven (SGM)21 1440021 144– 1– 2– 4– 4
13.6 Terrorismebestrijding32 61307 26339 8763 6421 121– 602– 658
Waarvan juridisch verplicht   13 587    
 13.6.1 NCTb29 49307 29636 7893 6921 204– 431– 431
 13.6.2 IND3 1200– 333 087– 50– 83– 171– 227
         
Ontvangsten832 679037 205869 88412 01910 02010 00010 000
Waarvan Boeten & Transacties815 546012 700828 2466 0005 0005 0005 000
Waarvan Pluk ze12 8200012 8200000

Het niet-juridische verplichte deel op dit beleidsartikel is gereserveerd. Het niet-juridisch verplichte deel op dit beleidsartikel is bestuurlijk gereserveerd voor onder meer strafrechtelijke handhaving door het Openbaar Ministerie, terrorismebestrijding en systeemvernieuwing van het CJIB. Daarnaast is een gedeelte complementair noodzakelijk of anderszins bestuurlijk gebonden. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om projecten als Meld Misdaad Anoniem, Justitie in de Buurt, Regionale Arrondissementale Justitiële Beraden en bestrijding voetbalvandalisme. Indien de middelen niet besteedbaar zijn, heeft dit consequenties voor de capaciteit bij het OM en het CJIB.

Toelichting op beleidsartikel 13

Mutaties uitgaven

Beveiliging luchthavens

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 10,5 miljoen op operationele doelstelling 13.6 «Rechtshandhaving, criminaliteits- en terrorismebestrijding» toegelicht.

Biometrie

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 6,0 miljoen op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» toegelicht.

Capaciteitsafname gevangeniswezen

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 42,7 miljoen op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» toegelicht.

Vertraging capaciteitsuitbreiding TBS

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 16,9 miljoen op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» toegelicht.

Forensische zorg

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 11,1 miljoen op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» toegelicht.

Activering Noorderwint

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 15,2 miljoen op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechterlijke sancties» toegelicht.

Opheffen arrestantenregime

In 2004 is, in het kader van het beleidsplan «Detentie en Behandeling op Maat – Volwassenen» (DBM-V), de maatregel tot invoering van het zogeheten arrestantenregime uitgevoerd. De maatregel was destijds uitvoerbaar, omdat in de huizen van bewaring ook gedetineerden mochten verblijven met een strafrestant tot 3 maanden. Na het aannemen van de motie Weekers (TK 2006–2007, 30 800 VI, nr. 7, blz. 1) en het intrekken van het beleidsplan DBM-V is een nieuwe situatie ontstaan. De maatregel tot invoering van het zogenaamde arrestantenregime moest worden teruggedraaid. Door niet meer optimaal gebruik te kunnen maken van deze arrestantencellen, moet er eerder doorgeplaatst worden naar duurdere cellen. Dit leidt een prijseffect. In totaal gaat het om een structurele tegenvaller op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» vanaf 2008 van € 8,1 miljoen per jaar.

Taakstraffen volwassenen

Door het Openbaar Ministerie (OM) wordt steeds vaker een taakstraf gevorderd en door de rechter worden vervolgens ook meer taakstraffen opgelegd. De verwachting is dat deze stijgende lijn zich de komende jaren zal voortzetten. Voor een taakstraf wordt een kostprijs gehanteerd van € 1 082. Het voorgaande leidt tot een ophoging van het budgettaire kader tot € 8,3 miljoen vanaf 2012 op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties».

Desaldering Openbaar Ministerie

In de afgelopen jaren heeft het Openbaar Ministerie aan ontvangsten tussen de € 12 miljoen en € 18 miljoen gerealiseerd. Deze bedragen hebben te maken met personeelsgerelateerde ontvangsten en ontvangsten uit de reguliere bedrijfsvoering. Middels deze desaldering worden de ontvangsten structureel geraamd op € 10 miljoen op operationele doelstelling 13.3 «Handhaving en vervolging».

Doorberekenen van administratiekosten in boetes

Naar aanleiding van de motie Van Geel c.s. (TK 2007/08, 31 200, nr. 16) worden vanaf 2009 de administratiekosten voor boetes doorberekend aan de overtreder. Met ingang van 2009 zal dit leiden tot een lagere rijksbijdrage aan het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB) van € 20 miljoen in 2009 en € 50 miljoen vanaf 2010 op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties».

Middelen ter bestrijding van de zware criminaliteit

Naar aanleiding van de motie Van Geel c.s. (TK 2007/08, 31 200, nr. 16) zijn er extra middelen vrijgemaakt voor de bestrijding van zware criminaliteit. Deze middelen zullen worden ingezet in het kader van Pijler V, in het bijzonder voor de uitvoering van activiteiten op het terrein van bestrijding van georganiseerde misdaad, financieel-economische fraude en cybercrime. Deze programma’s worden uitgevoerd op basis van gezamenlijke inspanningen van onder andere de Ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en Justitie. Het gaat daarbij met name om extra inzet voor opsporing en vervolging. Hiervoor is op operationele doelstelling 13.3 «Handhaving en vervolging» in 2008 en 2009 per jaar € 7,5 miljoen beschikbaar gesteld.

Mutaties Ontvangsten

Boeten & Transacties besparingsverlies taakstelling prijsverhoging Coalitieakkoord

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 10 miljoen op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechterlijke sancties» toegelicht.

14 Jeugd

14 Jeugd Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

 Stand OB 2008MutatiesNvW en amend.Mutaties 1e suppl. 2008Stand 1e suppl. 2008Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen522 3360– 2 835519 50142 20012 95410 55824 464
         
Waarvan garanties        
         
Programma-uitgaven522 3360– 2 835519 50142 20012 95410 55824 464
14.1 Uitvoering jeugdbescherming9 8680– 8659 003– 1 011– 1 149– 1 229– 1 229
Waarvan juridisch verplicht    8 866   
 14.1.1 RvdK – civiele maatregelen4 8000– 2014 599– 346– 483– 560– 560
 14.1.4 Overig5 0680– 6634 405– 663– 663– 663– 663
14.2 Tenuitvoerlegging justitiele sancties jeugd512 4680– 1 970510 49843 21114 10311 78725 693
Waarvan juridisch verplicht   494 556     
 14.2.1 DJI – jeugd336 7930– 11 183325 61024 395– 3 327– 2 0557 242
 14.2.2 RvdK – strafzaken85 2230– 1 68483 5391 8632 9604 6027 971
 14.2.3 HALT12 492025012 742320400500580
 14.2.4 Bureaus jeugdzorg – jeugdreclassering53 59902 35055 9493 8905 2706 1407 300
 14.2.5 DJJ – overig24 36108 29732 65812 7438 8002 6002 600
         
Ontvangsten1 487001 4870000

Het niet-juridische verplichte deel op dit beleidsartikel is gereserveerd. Dit budget is vooral bestemd voor activiteiten op het gebied van de aanpak van de jeugdcriminaliteit en de verbetering van de kwaliteit van de JJI’s.

Toelichting op beleidsartikel 14

Mutaties uitgaven

Inspectierapporten JJI’s

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 7,0 miljoen op operationele doelstelling 14.2 «Tenuitvoerlegging justitiële sancties jeugd» toegelicht.

Jeugdcriminaliteit

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 12,0 miljoen op operationele doelstelling 14.2 «Tenuitvoerlegging justitiële sancties jeugd» toegelicht.

Capaciteitsafname JJI’s straf

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 21,9 miljoen op operationele doelstelling 14.2 «Tenuitvoerlegging justitiële sancties jeugd» toegelicht.

Jeugdreclassering

Jeugdreclassering is een belangrijke schakel in de jeugdstrafrechtketen en ook bij de aanpak van jeugdcriminaliteit. De intensiveringen in de (jeugd-)strafrechtketen leiden tot een groeiend aantal zaken jeugdreclassering. Het beleid is erop gericht om vanaf 2008 85% van de betrokken jeugdigen nazorg te bieden en vanaf 2009 100%. Daarnaast is er nog steeds autonome groei zichtbaar. Op operationele doelstelling 14.2 «Tenuitvoerlegging justitiële sancties jeugd» wordt daarom € 350 000 in 2008 tot structureel € 5,3 miljoen vanaf 2012 aan deze doelstelling toegevoegd.

Raad voor de Kinderbescherming

Er is sprake van groei in het aantal basisonderzoeken en taakstraffen. Het aantal basisonderzoeken was in 2007 10% hoger dan in 2006, het aantal taakstraffen ca. 2%. Naar verwachting zijn in 2008 circa 1100 meer basisonderzoeken nodig dan voorzien is in de begroting 2008. Dat aantal loopt op van ongeveer 3600 in 2009 tot ruim 9000 in 2013. Het aantal extra taakstraffen loopt op van 2600 in 2009 tot 8000 in 2013. Bij de verdere groeiverwachting is ook rekening gehouden met instroomeffecten van het project «Veiligheid begint bij Voorkomen» (220 extra basisonderzoeken en 160 taakstraffen). Daarnaast wordt met de kwalificatieplicht voor jeugdigen tot 18 jaar rekening gehouden met een toename van 375 basisonderzoeken en 250 taakstraffen. Dat loopt vanaf 2010 op naar circa 750. Tot slot zal ook de invoering van de Wet gedragsbeïnvloeding jeugdigen tot extra instroom leiden. Op operationele doelstelling 14.2 «Tenuitvoerlegging justitiële sancties jeugd» wordt in 2008 € 1,9 miljoen oplopend tot € 21,3 miljoen in 2013 toegevoegd.

15 Vreemdelingen

15 Vreemdelingen Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

 Stand OB 2008MutatiesNvW en amend.Mutaties 1e suppl. 2008Stand 1e suppl. 2008Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen870 1540186 4541 056 608137 65822 05115 26513 983
         
Waarvan garanties        
         
Programma-uitgaven870 1540186 4541 056 608137 65822 05115 26513 983
15.1 Verblijfsrechten vreemdelingen186 957091 688278 64541 24530 43027 85426 992
Waarvan juridisch verplicht   270 153    
 15.1.1 IND186 560091 835278 39541 39230 57728 00127 139
 15.1.2 Overig3970– 147250– 147– 147– 147– 147
15.2 Opvang gedurende beoordeling verblijf400 501096 310496 81188 317– 8 842– 11 488– 11 488
Waarvan juridisch verplicht   496 811    
 15.2.1 COA en overige opvanginstellingen365 935094 910460 84587 367– 9 642– 12 288– 12 288
 15.2.2 Overige instellingen34 56601 40035 966950800800800
15.3 Terugkeer vreemdelingen282 6960– 1 544281 1528 096463– 1 101– 1 521
Waarvan juridisch verplicht   270 610    
 15.3.1 DJI – vreemdelingenbewaring153 7050– 4 255149 4502 6011 7931 3281 327
 15.3.2 DJI – uitzetcentra41 2240– 341 221– 107– 322– 447– 447
 15.3.3 IND23 6400– 25223 388– 377– 620– 1 277– 1 697
 15.3.4 Overig8 4280– 2238 205– 204– 83– 84– 83
 15.3.5 Dienst terugkeer en vertrek55 69903 18958 8886 183– 305– 621– 621
         
Ontvangsten71 132091 373162 505101 8215 5185 7877 515

Het niet-juridisch verplichte deel van het budget op dit beleidsartikel is geoormerkt voor onder meer de Vereniging Vluchtelingenwerk Nederland, voor de begeleiding van asielzoekers. Daarnaast is een deel gereserveerd voor de Internationale Organisatie voor Migratie teneinde haar in staat te stellen om (gewezen) asielzoekers te faciliteren om het Nederland vrijwillig te verlaten.

Toelichting op beleidsartikel 15

Mutaties uitgaven

Instroom asiel

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 101,4 miljoen onder meer op operationele doelstelling 15.2 «Opvang gedurende beoordeling verblijf» toegelicht.

Hogere kosten IND

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 25 miljoen op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» toegelicht.

IND tekort Eigen Vermogen

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 25 miljoen op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» toegelicht.

Centraal orgaan Opvang Asielzoekers (COA)

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 12,8 miljoen op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» toegelicht.

Leges IND

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 32,5 miljoen op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» toegelicht.

Indexering Centraal orgaan Opvang Asielzoekers (COA)

In het kader van het Interdepartementaal Beleidsonderzoek COA zijn subsidie-afspraken gemaakt. Als gevolg daarvan is overeengekomen dat het COA voor de loon- en prijsontwikkelingen volledig wordt gecompenseerd. De systematiek van indexering stelt dat bij Voorjaarsnota de MEV-indexeringscijfers worden gebruikt voor het vaststellen van de indexeringskosten. Hiervoor is op operationele doelstelling 15.2 «Opvang gedurende beoordeling verblijf» in 2008 € 9,5 miljoen aflopend tot € 2,7 miljoen vanaf 2010 structureel toegevoegd.

Output financiering Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

In 2007 heeft DJI minder geproduceerd dan vooraf werd ingeschat. Dit betekent dat DJI € 9,0 miljoen aan het moederdepartement moet terugbetalen. Op operationele doelstelling 15.3 «Terugkeer vreemdelingen» is hierdoor het uitgavenkader met € 7,2 miljoen verlaagd. Dit betreft vreemdelingenbewaring. De overige € 1,8 miljoen is verdeeld over andere operationele doelstellingen.

Rente en aflossing IND «Bij de tijd»

Het informatiesysteem van IND wordt vervangen voor een nieuw ICT-systeem. De hiermee samenhangende investering wordt gefinancierd vanuit de leenfaciliteit. Voor de dekking van de hiermee samenhangende rente- en aflossingskosten wordt op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» in 2008 € 1,0 miljoen oplopend tot € 6,8 miljoen in 2013 toegevoegd.

Mutaties Ontvangsten

Toerekening ODA-gelden

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 91,3 miljoen op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» toegelicht.

17 Internationale rechtsorde

17 Internationale rechtsorde Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

 Stand OB 2008MutatiesNvW en amend.Mutaties 1e suppl. 2008Stand 1e suppl. 2008Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen1 8530– 301 823– 61– 81– 112– 112
         
Waarvan garanties        
         
Apparaat-uitgaven1 8530– 301 823– 61– 81– 112– 112
17.1 Internationale regelgeving1 8530– 301 823– 61– 81– 112– 112
 17.1.1 Directie Wetgeving1 8530– 301 823– 61– 81– 112– 112
         
Ontvangsten00000000

2.3 De niet-beleidsartikelen

91 Algemeen

91 Algemeen Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

 Stand OB 2008MutatiesNvW en amend.Mutaties 1e suppl. 2008Stand 1e suppl. 2008Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen240 3970– 11 283229 114– 3 841– 11 293– 33 683– 23 070
         
Waarvan garanties        
         
Programma-uitgaven32 1830– 3 17729 006– 6 319– 17 786– 8 795– 1 328
91.1 Algemeen32 1830– 3 17729 006– 6 319– 17 786– 8 795– 1 328
 91.1.1 Effectieve besturing van het Justitie apparaat32 1830– 3 17729 006– 6 319– 17 786– 8 795– 1 328
         
Apparaat-uitgaven208 8950– 8 106200 7892 4786 493– 24 888– 21 742
91.1 Algemeen208 8950– 8 106200 7892 4786 493– 24 888– 21 742
 91.1.1 Effectieve besturing van het Justitie apparaat208 8950– 8 106200 7892 4786 493– 24 888– 21 742
         
Ontvangsten9 0340– 6 9612 073– 6 961– 6 961– 6 961– 6 961

Toelichting op niet-beleidsartikel 91

Mutaties uitgaven

Schadeloosstellingen

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 10,3 miljoen op operationele doelstelling 91.1 «Algemeen» toegelicht.

Extra middelen Pijler V

Binnen de Justitiebegroting zijn extra middelen vrijgespeeld voor de uitvoering van activiteiten. Deze middelen zijn voorlopig op operationele doelstelling 91.1 «algemeen» geparkeerd. Voor 2008 is dat € 9,5 miljoen en € 8,5 miljoen in 2010.

92 Nominaal en onvoorzien

92 Nominaal en onvoorzien Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

 Stand OB 2008MutatiesNvW en amend.Mutaties 1e suppl. 2008Stand 1e suppl. 2008Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen– 9 2890158 861149 572149 924171 539213 632213 393
         
Waarvan garanties        
         
Apparaat-uitgaven– 9 2890158 861149 572149 924171 539213 632213 393
92.1 Nominaal en onvoorzien– 9 2890158 861149 572149 924171 539213 632213 393
 92.1.1 Nominaal en onvoorzien– 9 2890158 861149 572149 924171 539213 632213 393
         
Ontvangsten00000000

93 Geheim

93 Geheim Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

 Stand OB 2008MutatiesNvW en amend.Mutaties 1e suppl. 2008Stand 1e suppl. 2008Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen2 984002 9840000
         
Waarvan garanties        
         
Programma-uitgaven2 984002 9840000
93.1 Geheim2 984002 9840000
 93.1.1 Geheime uitgaven2 984002 9840000
         
Ontvangsten00000000
Naar boven