31 444 E
Jaarverslag en slotwet Spaarfonds AOW 2007

nr. 2
RAPPORT BIJ HET JAARVERSLAG 2007 VAN HET SPAARFONDS AOW (E)

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

’s-Gravenhage, 21 mei 2008

Hierbij bieden wij u aan het op 8 mei 2008 door ons vastgestelde «Rapport bij het Jaarverslag 2007 van het Spaarfonds AOW (E)».

Algemene Rekenkamer

drs. Saskia J. Stuiveling,

president

Jhr. mr. W.M. de Brauw,

secretaris

Inhoud

1	Inleiding	5
1.1	Over het Spaarfonds AOW	5
1.2	Over dit onderzoek	5
2	Oordelen Algemene Rekenkamer over het jaarverslag	7
2.1	Oordeel over de financiële informatie	7
2.2	Oordeel over de saldibalans en toelichting	7
2.3	Oordeel over de informatie over de bedrijfsvoering	8
3	Reactie minister	9
	Gebruikte afkortingen	10

1 INLEIDING

In dit rapport presenteren wij de oordelen en de belangrijkste bevindingen van ons rechtmatigheidsonderzoek bij het Spaarfonds AOW.

Hieronder geven we eerst een beschrijving van het Spaarfonds AOW. Ook gaan we in op onze onderzoeksaanpak en wijze van rapporteren. In hoofdstuk 2 presenteren wij vervolgens onze oordelen over het Jaarverslag 2007 van het Spaarfonds AOW. In hoofdstuk 3 staat de reactie van de minister op dit onderzoek.

1.1 Over het Spaarfonds AOW

Wij rapporteren per begrotingshoofdstuk over de resultaten van ons onderzoek. In totaal zijn er 26 begrotingshoofdstukken. Dit rapport gaat over begrotingshoofdstuk E: het Spaarfonds AOW.

Het Spaarfonds AOW heeft als doel te waarborgen dat de Algemene Ouderdomswet (AOW) vanaf 2020 betaalbaar blijft.

Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) boekt elk jaar de begrote bedragen ten gunste van de rekening-courant van het Spaarfonds AOW bij het Ministerie van Financiën. Daarnaast boekt het Ministerie van Financiën jaarlijks de rente over het saldo van het fonds op deze rekening. Deze boekingen zijn administratieve transacties die niet gepaard gaan met een werkelijke geldstroom.

Het Spaarfonds AOW doet tot 2020 geen uitgaven. Vanaf 2020 kunnen uitgaven ten laste van het Spaarfonds AOW worden gerealiseerd door te bezuinigen, door de belastingen of premies te verhogen of door geld te lenen op de kapitaalmarkt, dat wil zeggen door de staatsschuld op dat moment te vergroten.

De bijboekingen in het Spaarfonds AOW in 2007 bedragen in totaal € 4 196 390 000.

1.2 Over dit onderzoek

De Algemene Rekenkamer doet jaarlijks rechtmatigheidsonderzoek bij de rijksoverheid. Dit doen wij door na te gaan of de jaarverslagen van de ministers voldoen aan de eisen die de Comptabiliteitswet 2001 (CW 2001) stelt: is de financiële informatie, de informatie over bedrijfsvoering en de informatie over beleid tot stand gekomen volgens de daarvoor geldende regels en goed weergegeven?

Daarnaast onderzoeken we ook de bedrijfsvoering zelf. Hiervoor gaan we onder andere na of het financieel beheer en materieelbeheer voldoen aan de eisen die de CW 2001 stelt. De bedrijfsvoering van het Spaarfonds AOW is onderdeel van de bedrijfsvoering van het Ministerie van SZW, waarover wij rapporteren in ons Rapport bij het Jaarverslag 2007 van het Ministerie van SZW.

In onze rapporten bij de jaarverslagen melden we zowel de fouten en onzekerheden in de financiële informatie die de kwantitatieve tolerantiegrenzen overschrijden als de fouten en onzekerheden in de financiële informatie die de kwalitatieve tolerantiegrenzen overschrijden. Onder «fouten» verstaan we financiële informatie die niet rechtmatig tot stand gekomen is (het begrotingsgeld is niet volgens de regels uitgegeven) of die niet deugdelijk is weergegeven (er is geen goede verantwoording afgelegd in het jaarverslag). Van «onzekerheden» spreken we wanneer we door onvolkomenheden in het financieel beheer niet kunnen vaststellen of er al dan niet sprake is van fouten.

Op www.rekenkamer.nl kunt u meer lezen over hoe onze rapporten bij de jaarverslagen tot stand komen.

2 OORDELEN ALGEMENE REKENKAMER OVER HET JAARVERSLAG

De Algemene Rekenkamer heeft het Jaarverslag 2007 van het Spaarfonds AOW beoordeeld. Wij hebben onderzocht of de minister het begrotingsgeld volgens de regels heeft uitgegeven en ontvangen en of hij daarover in het jaarverslag goed verantwoording heeft afgelegd.

Verder hebben we onderzocht of de informatie in het jaarverslag over de bedrijfsvoering en over het gevoerde beleid, deugdelijk tot stand is gekomen en voldoet aan de daaraan te stellen kwaliteitsnormen.

In dit hoofdstuk lichten wij ons oordeel over het jaarverslag toe. Dit oordeel bestaat uit deeloordelen over:

• de financiële informatie (§ 2.1);

• de saldibalans (§ 2.2);

• de informatie over de bedrijfsvoering (§ 2.3).

2.1 Oordeel over de financiële informatie

De financiële informatie in het jaarverslag bestaat uit de verplichtingen, uitgaven en ontvangsten in de verantwoordingsstaat en de toelichting daarbij.

De financiële informatie dient op grond van de CW 2001:

• rechtmatig tot stand te zijn gekomen;

• deugdelijk te zijn weergegeven;

• te voldoen aan de verslaggevingsvoorschriften.

Wij vinden de toelichting op de financiële informatie in het Jaarverslag 2007 van het Spaarfonds AOW verbeterd ten opzichte van het Jaarverslag 2006. Zo komt in de toelichting beter tot uitdrukking dat de boekingen ten gunste van het Spaarfonds AOW louter administratieve transacties zijn, die niet gepaard gaan met een werkelijke geldstroom. In het Spaarfonds AOW zit dus geen vermogen. Het Spaarfonds AOW is een waarborg voor de financiering van het Ouderdomsfonds, maar zorgt niet voor een verbetering van de overheidsfinanciën. Als vanaf 2020 de totale AOW-opbrengsten lager zijn dan de totale uitgaven aan de AOW, zal de overheid meer geld moeten lenen. Hiervoor kan de overheid aanspraak maken op het geld dat de overheid nu administratief reserveert in het Spaarfonds AOW.

Ook licht het Jaarverslag 2007 beter toe dat het Spaarfonds AOW op zichzelf onvoldoende is om de kosten van de vergrijzing op te vangen.

Oordeel

De financiële informatie in het Jaarverslag 2007 van het Spaarfonds AOW voldoet aan de eisen die de CW 2001 stelt.

Omdat we geen fouten en onzekerheden hebben aangetroffen in de financiële informatie in dit jaarverslag, ontbreekt in dit rapport de gebruikelijke bijlage met het overzicht van fouten en onzekerheden.

2.2 Oordeel over de saldibalans en toelichting

De saldibalans is een overzicht van de posten die aan het eind van het jaar nog openstaan en die naar het volgende jaar moeten worden meegenomen. Bij de saldibalans hoort een toelichting waarin nadere informatie wordt verstrekt over de afzonderlijke posten op deze balans.

De informatie in de saldibalans dient op grond van de CW 2001:

• rechtmatig tot stand te zijn gekomen;

• deugdelijk te zijn weergegeven;

• te voldoen aan de verslaggevingsvoorschriften.

Oordeel

De informatie in de saldibalans in het Jaarverslag 2007 van het Spaarfonds AOW voldoet aan de eisen die de CW 2001 stelt.

Omdat we geen fouten en onzekerheden hebben aangetroffen in de financiële informatie in dit jaarverslag, ontbreekt in dit rapport de gebruikelijke bijlage met het overzicht van fouten en onzekerheden.

2.3 Oordeel over de informatie over de bedrijfsvoering

In de bedrijfsvoeringsparagraaf van het jaarverslag verantwoordt de minister zich over de rechtmatigheid van de begrotingsuitvoering (of het begrotingsgeld volgens de regels is uitgegeven).

De informatie over de bedrijfsvoering dient op grond van de CW 2001:

• op deugdelijke wijze tot stand te zijn gekomen;

• te voldoen aan de verslaggevingsvoorschriften.

Deze twee aspecten betrekken wij in ons oordeel over de informatie over de bedrijfsvoering. We zeggen daarmee niets over de kwaliteit van de informatie zelf.

Oordeel over de informatie over de bedrijfsvoering

De informatie over de bedrijfsvoering in het Jaarverslag 2007 van het Spaarfonds AOW is op deugdelijke wijze tot stand gekomen en voldoet aan de verslaggevingsvoorschriften.

De minister van SZW heeft in de bedrijfsvoeringsparagraaf vermeld dat er in 2007 sprake was van een rechtmatige begrotingsuitvoering.

Het onderzoek naar de bedrijfsvoering zelf van het fonds is onderdeel van ons Rapport bij het Jaarverslag 2007 van het Ministerie van SZW, hoofdstuk 3.

3 REACTIE MINISTER

De minister van SZW heeft geen opmerkingen bij het rapport van de Algemene Rekenkamer over het jaarverslag van Spaarfonds AOW.

Gebruikte afkortingen

AOW	Algemene Ouderdomswet
CW 2001	Comptabiliteitswet 2001
SZW	(Ministerie van) Sociale Zaken en Werkgelegenheid