31 409 Zee- en binnenvaart

35 373 Rusland

Nr. 451 BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 17 mei 2024

Op 14 mei 2024 heeft de Minister van Defensie tijdens het Vragenuur op de vraag van het Kamerlid Kahraman (NSC) over het onderzoek van Pointer inzake Russische spionageschepen op de Noordzee en in de Eemshaven, gemeld dat de Minister van Infrastructuur en Waterstaat het voornemen heeft geen ontheffingen meer te verlenen aan Russische schepen met voedingsproducten als lading om een Nederlandse haven aan te doen.

Op basis van het Europese sanctiebeleid krijgen schepen met een Russische vlag in principe geen toegang tot havens en sluizen in de EU. Dit geldt voor schepen die op 24 februari 2022 en daarna onder de Russische vlag voeren. Ook vaartuigen die door het Russische Scheepvaartregister (Russian Maritime Register of Shipping, RMRS) geklasseerd en/of gecertificeerd zijn krijgen geen toegang.

De mogelijkheid tot het geven van een ontheffing is gebaseerd op artikel 3 sexies bis van Vo 833/2014. Een lidstaat kan uitsluitend ontheffing verlenen voor de daar genoemde uitzonderingen, waaronder voedselproducten.

Op grond van die uitzonderingsmogelijkheid is aan Russische gevlagde schepen in een aantal specifieke gevallen een ontheffing verleend.

Naar aanleiding van een ontheffingsverzoek van een Russisch gevlagd schip voor toelating tot de Eemshaven, is op 8 mei 2024 gemeld aan Groningen Seaports door het sanctieteam maritieme zaken van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat dat het voornemen bestaat om dit (nog in te dienen) verzoek voor ontheffing voor het lossen van witvis te weigeren op grond van de toenemende geopolitieke spanningen en de komende aanscherping van het Europese sanctiebeleid. Op 16 mei 2024 is de ontheffing definitief geweigerd.

In afwachting van de afhandeling van dit ontheffingsverzoek voor de Eemshaven, is tegelijkertijd ook voor ditzelfde schip een verzoek voor ontheffing ingediend voor toelating tot de haven van Velsen. Ook deze ontheffing is op 16 mei 2024 geweigerd.

Toekomstige verzoeken voor een ontheffing voor Russische gevlagde schepen om toelating tot een Nederlandse haven zullen niet meer worden ingewilligd.

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, M.G.J. Harbers