31 409 Zee- en binnenvaart

29 684 Waddenzeebeleid

Nr. 416 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 5 september 2023

Wagenborg Passagiersdiensten (hierna: WPD) verzorgt het personenvervoer tussen het vasteland en de eilanden Ameland en Schiermonnikoog. Op 30 augustus jl. heeft WPD bij mij een verzoek ingediend voor een tussentijdse structurele wijziging van de dienstregeling tussen Holwerd en Ameland. Met deze brief informeer ik uw Kamer over mijn voorwaardelijke instemming met het voorstel. Tevens geef ik middels deze brief uitvoering aan de gewijzigde motie van de Kamerleden Van der Plas (BBB) en Koerhuis (VVD), waarin gevraagd wordt om de dienstregeling te verruimen, indien de resultaten van onafhankelijk onderzoek dat toelaten.¹ Tot slot informeer ik uw Kamer over een nieuwe doorsteek die Rijkswaterstaat heeft gemaakt om de vaarroute Holwerd-Ameland te optimaliseren.

MARIN onderzoek

WPD heeft op 27 juni jl. haar dienstregeling op Ameland aangepast, omdat zij het uit veiligheidsoverwegingen niet langer verantwoord achtte dat schepen elkaar passeerden in de vaargeul, mede naar aanleiding van een in opdracht van WPD uitgevoerd onderzoek van het MARIN (Maritime Research Institute Netherlands). Ik heb deze dienstregeling op basis van overmacht voor een periode van zes weken toegestaan, in afwachting van een vervolgonderzoek van het MARIN². In het vervolgonderzoek, in opdracht van mijn ministerie, RWS en WPD, onderzocht MARIN de mogelijkheden om veilig te passeren in de geul bij verschillende condities. Uit dat onderzoek is gebleken dat er bij bepaalde waterstanden plekken in de vaargeul zijn waar de huidige schepen van WPD elkaar veilig kunnen passeren. Het onderzoeksrapport is op 18 augustus jl. met uw Kamer gedeeld³.

Dienstregeling per 1 augustus jl.

Vooruitlopend op de resultaten van het MARIN-onderzoek en mede naar aanleiding van extra peilinformatie en kennis van RWS, heeft WPD sinds 1 augustus jl. aanpassingen in de dienstregeling doorgevoerd, gericht op het beperken van vertragingen en het aanbieden van meer reisopties op gunstige tijdstippen. In deze dienstregeling werd bij waterstanden vanaf circa – 1,00 meter NAP een tweede schip ingezet.

Voorstel dienstregeling per 8 september

Zoals hierboven beschreven, heeft MARIN op 18 augustus jl. het vervolgonderzoek opgeleverd. De resultaten van het rapport ondersteunen dat de dienstregeling die WPD sinds 1 augustus jl. vaart, veilig kan worden uitgevoerd en laten zien dat verdere verruiming van deze dienstregeling bij lagere waterstanden mogelijk is. Op basis hiervan heeft WPD nu een dienstregeling uitgewerkt voor de periode van 8 september tot 31 december 2023 en mij verzocht daarmee in te stemmen. Deze dienstregeling is gebaseerd op de dienstregeling die sinds 1 augustus jl. geldt, waarbij de inzet van de tweede veerboot verruimd wordt (van – 1,00 meter NAP naar – 1,30 meter NAP). Dit betekent dat er met één schip zes keer per dag per richting wordt gevaren op basis van een vijfkwartiersdienstregeling en met een tweede schip afhankelijk van de waterstand tot vier keer per dag. Rijkswaterstaat heeft passeervakken gemarkeerd waar schepen elkaar kunnen passeren afhankelijk van de waterstand. Deze nieuwe dienstregeling wordt eind oktober 2023 geëvalueerd. Die evaluatie zal de basis vormen voor de dienstregeling 2024 in het vervoerplan 2024.

Consultatie en besluit

WPD heeft het voorstel ter consultatie voorgelegd aan decentrale overheden en de consumentenorganisatie. De gemeente Ameland, de provincie Fryslân en het CWO (Consumentenplatform Waddenveren Oost) hebben op hoofdlijnen positief gereageerd, met enkele kritische kanttekeningen en aandachtspunten. Zij vragen onder andere aandacht voor een tijdige planning van de tweede veerboot, tijdige communicatie richting de reiziger en goede afstemming met aansluitende vervoerders. Ik heb besloten in te stemmen met het voorstel van WPD, op voorwaarde dat de minimale inzet van de tweede veerboot niet afhangt van de vervoersvraag, maar gebaseerd is op de dienstregeling in het vervoerplan 2023 (en de waterstand). Daarbij heb ik WPD gevraagd opvolging te geven aan de aandachtspunten van de decentrale overheden en consumentenorganisatie. Voor nadere informatie omtrent de nieuwe dienstregeling verwijs ik u naar de website van WPD.

Gewijzigde Motie Van der Plas / Koerhuis

Zoals hierboven beschreven, geef ik hiermee uitvoering aan de gewijzigde motie van de Kamerleden Van der Plas en Koerhuis. Voor de overige aspecten van deze motie wil ik uw Kamer informeren dat ik met betrokken stakeholders in gesprek ben over de nieuwe concessies vanaf 2029. Ook zal ik mij, samen met de Minister van Infrastructuur en Waterstaat, blijven inspannen om de vaargeul tussen Holwerd en Ameland in goede staat te houden.

Doorsteek in de vaargeul

Om de vaarroute Holwerd-Ameland te optimaliseren, heeft Rijkswaterstaat een gedeelte van de vaargeul verlegd. Bij het bochtige gedeelte van de vaargeul is een rechte «doorsteek» gemaakt naar de Zuiderspruit. De nieuwe route is minder bochtig en heeft een minder sterke stroming wat de bevaarbaarheid ten goede komt. Ook is deze route iets korter en is op een kleiner traject baggerinzet nodig. De route is in augustus succesvol verlegd en is inmiddels in gebruik. De nieuwe geul levert een tijdswinst op van enkele minuten en ligt op een plek in de route – dichtbij Ameland – waar niet gepasseerd wordt. Er zijn geen gevolgen voor de dienstregeling.

Ik vertrouw erop uw Kamer hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, V.L.W.A. Heijnen

---

1 Kamerstuk 36 200 A, nr. 96.

2 Kamerstukken 29 984 en 29 684, nr. 1111.

3 Kamerstukken 31 409, nr. 414.