Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 12 oktober er 2023
De vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft mij op 1 juni laten
weten een reactie te willen ontvangen op de twee onderstaande nieuwsberichten rondom
toelatingsbeleid van basisscholen:
-
1. NOS, d.d. 23 mei 2023, «Rotterdamse basisscholen omzeilen wettelijke inschrijfleeftijd»1
-
2. Baarnsche Courant, d.d. 13 mei 2023, «Toelatingsbeleid basisscholen Baarn chaotisch;
Wethouder Prakke wil dat scholen het zelf oplossen: «iets opleggen is zinloos»»2
In deze brief licht ik de regelgeving toe en laat ik weten welke acties ik zal ondernemen.
Regelgeving aanmelding basisschool
In de Wet op het Primair Onderwijs is opgenomen dat ouders hun kind kunnen aanmelden
bij een basisschool naar keuze vanaf de dag dat hun kind drie jaar wordt.3 Aanmelding dient schriftelijk door de ouders te worden ingediend ten minste 10 weken
voor de datum waarvoor toelating wordt gevraagd. Basisscholen hebben vervolgens maximaal
10 weken om te beslissen of het kind wordt toegelaten.4 Het is niet toegestaan om een kind voor de wettelijke inschrijfleeftijd bij een basisschool
aan te melden.
Vooraanmeldingen
Tegelijkertijd is het niet verboden om met een dergelijke lijst van vooraanmeldingen
te werken. Het kan immers voor scholen nuttig zijn om zo bijvoorbeeld adequaat te
kunnen inspelen op de toekomstige instroom van leerlingen. Een school mag dit ook
een vooraanmelding noemen, als het maar duidelijk is dat er geen sprake is van een
officiële aanmelding. Op een vooraanmelding moet dan ook altijd nog een aanmelding
volgen op het moment dat het kind 3 jaar is geworden. Een vooraanmelding mag nooit
leiden tot voorrang bij een daadwerkelijke aanmelding. Daarbij is het enkel weigeren
van een toelating vanwege het ontbreken van een vooraanmelding ook onvoldoende.
Acties voor een eerlijk en transparant toelatingsbeleid
Iedere ouder/verzorger moet de kans hebben om een basisschool te vinden die bij zijn
of haar kind past. Daarom gelden bovenstaande regels. Het belang van een eerlijk en
transparant toelatingsbeleid is door mijn voorgangers meerdere malen beschreven.5 Op 17 maart 2022 hebben bovendien alle schoolbesturen in het primair en voortgezet
onderwijs een brief ontvangen met de dringende oproep om het toelatingsbeleid tegen
het licht te houden en te zoeken naar mogelijkheden voor verduidelijking en meer transparantie.6
De nieuwsberichten laten zien dat, ondanks de gesprekken met en de brieven naar schoolbesturen
en inspanningen vanuit gemeenten, er nog steeds ruimte is voor verbetering in (de
communicatie over) het toelatingsbeleid. Niet alle ouders krijgen op de in de berichten
omschreven manier van aanmelden evenveel kans om hun kind in te schrijven op een school
die echt bij het kind past. Er is dus sprake van kansenongelijkheid en dit mag nooit
het geval zijn.
Alle ouders moeten toegang hebben tot laagdrempelige informatie over aanmelding en
toelating. Daarom ga ik in gesprek met de PO-Raad om te bespreken hoe ik de oproep
van de brief van 17 maart 2022 nog beter en/of opnieuw onder de aandacht kan brengen
bij de schoolbesturen. Daarnaast breng ik bovenstaande uitgangspunten en regels ten
aanzien van eerlijk en transparant toelatingsbeleid ook onder de aandacht bij gemeenten
in het kader van hun rol in het voorkomen van segregatie in het onderwijs.
Tot slot heb ik hierover al contact gehad met de Inspectie van het Onderwijs. De inspectie
heeft aangegeven hier hernieuwde aandacht voor te hebben tijdens inspectiebezoeken
en neemt dit ook mee in communicatie naar en gesprekken met onder andere gemeenten
en scholen.
De Minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs, M.L.J. Paul