31 109 Evaluatie Wet BIBOB

Nr. 26 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR RECHTSBESCHERMING

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 1 mei 2019

Hierbij bied ik u, conform het in artikel 24 van de Wet Bibob bepaalde, het jaarverslag van het Landelijk Bureau Bibob (hierna het LBB), onderdeel van Justis, over het jaar 2018 aan¹. Ook bied ik u het jaarverslag van de kwaliteitscommissie Bibob over het jaar 2018 aan². De kwaliteitscommissie heeft een onafhankelijke positie en rapporteert rechtstreeks aan mij. De verslagen worden u gezamenlijk aangeboden.

Jaarverslag LBB

De Wet Bibob heeft tot doel de integriteit van bestuursorganen te beschermen door te voorkomen dat het bestuursorgaan onbewust criminele activiteiten faciliteert. Het LBB heeft een belangrijke taak in de ondersteuning van bestuursorganen. Bestuursorganen kunnen bij complexe zaken het LBB verzoeken onderzoek te verrichten. Het LBB draagt zorg voor een zorgvuldig en nauwkeurig advies, met uitgebreide onderbouwing. Uit de resultaten over het jaar 2018 blijkt een substantiële stijging van zowel het aantal uitgebrachte adviezen als ook de aangevraagde adviezen. In 2017 zijn bij het LBB 271 adviezen aangevraagd, in 2018 is het aantal opgelopen tot boven de 300. Het LBB heeft in 2018 ruim 280 reguliere adviezen uitgebracht, dat zijn bijna 100 adviezen meer dan in het jaar daarvoor. Daarnaast heeft het LBB 41 aanvullende adviezen verstrekt. Dit onderstreept naar mijn oordeel het toenemende belang van het Bibob instrument en verdere bewustwording bij bestuursorganen. Het grootste deel van de adviesaanvragen voor het LBB was afkomstig van gemeenten.

Een hoge piek van adviesaanvragen in de zomer van 2018 resulteerde in een werkvoorraad. Dat zorgde ervoor dat afnemers regelmatig later dan gewenst van Bibob-adviezen werden voorzien. Ik hecht aan de maatregelen die het LBB genomen heeft om de werkvoorraad weg te werken en in de toekomst te voorkomen. Onder andere door de onderzoekscapaciteit uit te breiden en de manier van werken aan te passen is nog voor het eind van 2018 de werkvoorraad geheel weggewerkt. Goede en transparante communicatie met afnemers van adviezen is hierin enorm belangrijk. Bestuursorganen geven aan de leesbaarheid, volledigheid en communicatie van het LBB hoog te waarderen.

Voorlichting en samenwerking

Ik onderschrijf het belang van een goede kennisuitwisseling met ontvangers van Bibob-adviezen. Het LBB heeft in 2018 nieuw voorlichtingsmateriaal ontwikkeld waarop het bereik van de wet Bibob snel inzichtelijk is. Een andere belangrijke taak is het begeleiden van (potentiële)afnemers van adviezen. Bij de uitvoering van de wet Bibob zijn daarnaast verschillende partners betrokken. Zo heeft het OM een mogelijkheid om bestuursorganen te tippen voor het starten van een Bibob-onderzoek. Ik onderschrijf deze samenwerking evenals die met de Regionale Informatie en Expertise Centra (RIEC’s). Al jaren worden er op het gebied van de wet Bibob gezamenlijke expertbijeenkomsten of Bibob-trainingen georganiseerd.

Kwaliteitscommissie Bibob

De kwaliteit van Bibob adviezen is hoog. Ik vind het belangrijk om blijvend deze kwaliteit waar mogelijk te bevorderen. De kwaliteitscommissie Bibob, die onafhankelijk de kwaliteit van Bibob-adviezen beoordeelt, draagt hier aan bij.

De kwaliteitscommissie Bibob heeft in 2018 20 reguliere en 5 aanvullende adviezen van het LBB beoordeeld. De kwaliteitscommissie is over het algemeen positief over de werkzaamheden van het LBB. De kwaliteitscommissie concludeert dat de adviezen van het LBB aan een hoge standaard van zorgvuldigheid voldoen. De adviezen van het LBB zijn juridisch houdbaar en bruikbaar voor het bestuursorgaan. Op enkele aspecten acht de kwaliteitscommissie de inhoud van de adviezen en de werkwijze van het LBB voor verbetering vatbaar. Dit betreft onder andere de zelfstandige leesbaarheid van de adviezen. Ook stelt de kwaliteitscommissie dat het opportuun kan zijn, ten tijde van een lopend opsporingsonderzoek, in overleg met het bestuursorgaan het indienen van een adviesaanvraag c.q. het uitbrengen van het advies aan te houden.

Het LBB neemt de aanbevelingen van de kwaliteitscommissie over. Het LBB zal dan ook (blijven) investeren in voldoende en deskundig personeel, om de toestroom aan (complexe) adviesaanvragen op te pakken. Hiervoor zullen tevens de contacten met de bestuursorganen en informatieleveranciers verder worden geïntensiveerd.

De Minister voor Rechtsbescherming, S. Dekker

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl.

2 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl.