Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 20 januari 2022
De vaste commissie voor Financiën heeft mijn voorganger gevraagd te reageren op de
brief van R.B. van 10 december 2021 met betrekking tot de communicatie van de overheid
bij storingen in het VIES-systeem. Omdat de Nederlandse Belastingdienst geen invloed
heeft op de werking van het VIES-systeem, is de communicatie hierover zoals klager
aangeeft beperkt. Ik licht dat hierna graag toe.
VIES-systeem
Het Europese systeem VIES (VAT Information Exchange System) is een online zoekmachine
die rechtstreeks de databases van de lidstaten doorzoekt. Het systeem is in handen
van en werkt onder de verantwoordelijkheid van de Europese Commissie. De lidstaten
zijn verantwoordelijk voor de juistheid en beschikbaarheid van de nationale database
met btw-nummers. Met behulp van dit systeem kunnen ondernemers het btw-nummer van
hun afnemers elders in de EU controleren. Dat is van belang om – kort gezegd – zonder
Nederlandse btw aan die afnemers te kunnen factureren.
Storingen
Het komt inderdaad voor dat het VIES-systeem tijdelijk niet werkt. Op de VIES-site
van de Europese Commissie is hierover het volgende opgenomen:
«Soms is het systeem tijdelijk niet beschikbaar omdat er een back-up moet worden gemaakt
van de nationale databases. De Commissie dringt er bij de EU-landen op aan om deze
periode zo kort mogelijk te houden. Krijgt u in verband hiermee een foutmelding, wacht
dan gewoon een paar minuten of probeer het nog eens op een ander tijdstip.»
Verder heeft de Europese Commissie op deze site per lidstaat een overzicht opgenomen
van tijden waarop het op de site extra druk is.
Communicatie vanuit de Belastingdienst
Omdat het VIES-systeem onder beheer van de Europese Commissie functioneert, kan de
Nederlandse Belastingdienst geen invloed op de werking ervan uitoefenen. De communicatie
over eventuele storingen is op de site van de Belastingdienst beperkt tot het navolgende:
«De wijze waarop de controle is ingericht, is de verantwoordelijkheid van iedere EU-lidstaat
afzonderlijk. Bovendien zijn de lidstaten zelf verantwoordelijk voor de beschikbaarheid
en inhoud van hun ondernemersbestand. Als het (tijdelijk) niet mogelijk is om voor
een lidstaat een controle uit te voeren, dan heeft het geen zin contact op te nemen
met de Belastingdienst. De EU-internetsite adviseert u wat te doen.»
De Belastingtelefoon geeft bij vragen over storingen het antwoord dat de VIES-internetsite
niet van de Belastingdienst is en adviseert om het op een later tijdstip nog eens
te proberen. De Belastingdienst heeft geen inzicht in de frequentie en duur van de
storingen en kan daar dus geen informatie over verstrekken.
Op nationaal niveau kunnen de fiscale autoriteiten van een lidstaat enkel de btw-nummers
van de aldaar geregistreerde ondernemers controleren. De Nederlandse Belastingdienst
kan bij storingen in het VIES-systeem Nederlandse ondernemers daarom niet behulpzaam
zijn bij het controleren van btw-nummers van buitenlandse afnemers.
Klager refereert nog aan de situatie van een zogenoemde mismatch. Dat is kort gezegd
de situatie waarin de gegevens van de leverancier en de afnemer in een andere lidstaat
over de betreffende leveringen van elkaar afwijken. De uitwisseling van die gegevens
verloopt echter niet via het VIES-systeem, maar via de belastingdiensten van de betrokken
lidstaten nadat de leverancier en de afnemer hun aangifte hebben ingediend. Het VIES-systeem
dient louter ter controle van btw-nummers.
Conclusie
Het is begrijpelijk dat klager de storingen in het VIES-systeem als een belemmering
van zijn bedrijfsvoering ervaart. Omdat de Belastingdienst geen invloed heeft op de
werking van het VIES-systeem blijft de communicatie daarover beperkt. Begin 2022 zal
de Belastingdienst bezien of op de eigen website een verduidelijking kan worden aangebracht
ten aanzien van het beheer en de werking van de VIES-site. De Belastingdienst gaat
verder intern na of de klachten hierover vaker voorkomen en zal dat indien nodig onder
de aandacht van de Europese Commissie brengen.
De Staatssecretaris van Financiën,
M.L.A. van Rij