31 066 Belastingdienst

Nr. 1230 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 mei 2023

Hierbij bied ik u de jaarrapportage 2022 van de Belastingdienst aan. De jaarrapportage geeft u inzicht in de realisatie van de ambities die zijn opgenomen in het jaarplan 2022. Met ingang van 2023 biedt de Belastingdienst u één rapportage (de jaarrapportage) aan over de voortgang op de activiteiten uit het jaarplan, in plaats van, zoals voorheen, drie voortgangsrapportages gedurende het jaar. Daarnaast informeer ik u twee maal per jaar, voorafgaand aan het commissiedebat Belastingdienst, met een stand-van-zakenbrief over de meest actuele ontwikkelingen.

In 2022 heeft de Belastingdienst belangrijke stappen gezet om de dienstverlening aan burgers en bedrijven verder te ontwikkelen en om een toekomstbestendige organisatie te realiseren. De Belastingdienst heeft gewerkt aan structurele verbetering van de dienstverlening aan burgers en bedrijven. Zo hebben de Stella-teams 2.261 mensen in schrijnende situaties geholpen (50% meer dan in 2021), zijn voor persoonlijke ondersteuning van ondernemers vier loketten opgericht en konden bellers van de Belastingtelefoon in 2022 voor het eerst een terugbelverzoek achterlaten, wanneer zij niet gelijk contact kregen met een medewerker.

Ook is er in 2022 gewerkt aan het wendbaarder en meer toekomstbestendig maken van de organisatie. Met de ontwikkeling van het meerjarenportfolio is de prioritering van ICT-projecten voor de komende vijf jaar gevat. Zo is er meer inzicht in de ICT-capaciteit en de modernisering van de systemen. In 2022 heeft de Belastingdienst onder meer het achterstallig onderhoud aan applicaties teruggebracht en onderhoudsplannen opgesteld. Er zijn dit jaar daarnaast 2.712 nieuwe collega’s aangenomen, ruim boven de doelstelling van de Belastingdienst. Daarmee ligt de bezettingsgraad van eigen personeel eind 2022 op 96 procent.

Onvoorziene gebeurtenissen in 2022 leidden tot extra taken voor de Belastingdienst, die niet in het jaarplan waren opgenomen. Zo vergde het arrest van de Hoge Raad over box 3 een grote hersteloperatie. In 2022 is het gelukt om volgens planning de aanslagen van alle box 3 bezwaarmakers te herstellen. Deze operatie kwam bovenop de lopende herstelwerkzaamheden op het terrein van bijvoorbeeld de Fraude Signalering Voorziening en het project vervolgingskosten.

De jaarrapportage laat zien dat de Belastingdienst, ondanks soms onvoorziene omstandigheden, de geplande activiteiten uit het jaarplan 2022 grotendeels heeft uitgevoerd. De Belastingdienst laat met de jaarrapportage zien welke resultaten zijn behaald over het vorige jaar om nog beter ten dienste te staan aan burgers en bedrijven. Daarmee draagt dit document bij aan de verantwoording over de activiteiten, waarin burgers en bedrijven steeds centraal staan.

De Auditdienst Rijk (ADR) heeft zoals elk jaar onderzoek naar de onderbouwing van de jaarrapportage gedaan. Het rapport met bevindingen van de ADR wordt met deze jaarrapportage meegestuurd naar uw Kamer (bijlage 2). Daarnaast ontvangt uw Kamer de volgende documenten:

Boekenonderzoeken en fraudebestrijdingsinitiatieven

In bijlage 3 vindt u een rapportage over gegevens en resultaten aangaande boekenonderzoeken en fraudebestrijdingsinitiatieven in 2022. Hiermee geef ik gevolg aan de op 5 april 2022 aangenomen motie van het lid Idsinga c.s.¹ en mijn eerdere toezegging om jaarlijks hierover bij de jaarrapportage te rapporteren. In combinatie met de jaarrapportage geeft deze rapportage u inzicht in onze activiteiten om de naleving van de fiscale regels met toezicht en fraudebestrijding te bevorderen.

In Control Statement

Over 2022 is voor het eerst een In Control Statement (ICS) afgegeven door de Belastingdienst (bijlage 4). In het ICS staat hoe het eind 2022 gesteld is met de kwaliteit van beheersing van de financiële processen en controles. De afgelopen jaren zijn veel stappen gezet om de interne beheersing binnen de Belastingdienst te verbeteren. Het eerste ICS van de Belastingdienst is daarvan een tastbaar resultaat. Een ICS betekent niet dat er niets mis kan gaan, in elke organisatie worden immers fouten gemaakt. Wel dat er aantoonbaar een risicogericht systeem is ingericht om de opzet, bestaan en werking van onze beheersingsmaatregelen adequaat in te richten en effectief te laten werken zodat fouten zoveel mogelijk worden voorkomen en ontdekt. Ook is de Belastingdienst in het ICS transparant op welke aspecten de interne beheersingssysteem nog moet verbeteren om zo te komen tot een optimale dienstverlening aan burgers en bedrijven.

Jaarverslag rulings

Als bijlage 5 vindt u ook het «jaarverslag 2022 rulings met een internationaal karakter». Rulings zijn afspraken tussen de Belastingdienst en een bepaalde onderneming of persoon die zekerheid bieden over de toepassing van wet- en regelgeving op het gebied van belastingen en duidelijkheid over de te betalen belasting. Het jaarverslag omvat alle rulings met een internationaal karakter, zowel rulings met grote ondernemingen als met ondernemingen uit het midden- en kleinbedrijf.

Tot slot

In de afgelopen jaren is de bestuurlijke omgeving van de Belastingdienst snel veranderd. Enerzijds door de ontvlechting van Belastingdienst, Douane en Toeslagen, maar ook door de veranderende en toenemende vragen over de rol van de dienst als publiek dienstverlener. Deze veranderingen zijn ook van invloed op de aansturing van de Belastingdienst. De komende periode wordt daarom onderzocht hoe de huidige besturing en inrichting van de hoofdstructuur versterkt kunnen worden. Doel is om de besturing te vereenvoudigen en zo te zorgen voor meer slagkracht van de verschillende onderdelen van de Belastingdienst. In de stand-van-zakenbrief in september zal ik u hierover verder informeren.

De Staatssecretaris van Financiën, M.L.A. van Rij

---

1 Kamerstuk 31 066, nr. 993.