31 031 IV
Jaarverslag en slotwet Koninkrijksrelaties 2006

nr. 2
RAPPORT BIJ HET JAARVERSLAG 2006 VAN KONINKRIJKSRELATIES (IV)

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

’s-Gravenhage, 16 mei 2007

Hierbij bieden wij u aan het op 8 mei 2007 door ons vastgestelde «Rapport bij het Jaarverslag 2006 van Koninkrijksrelaties (IV)».

Algemene Rekenkamer

drs. Saskia J. Stuiveling,

president

Jhr. mr. W. M. de Brauw,

secretaris

Inhoud

1	Inleiding	5
1.1	Koninkrijksrelaties	5
1.2	Wijze van rapporteren	6
2	Jaarverslag	7
2.1	Oordeel over de financiële informatie	7
2.2	Oordeel over de saldibalans en toelichting	7
2.3	Oordeel over de informatie over de bedrijfsvoering	8
2.4	Oordeel over de informatie over het gevoerde beleid	8
3	Reactie staatssecretaris	9
Bijlage 1	Overzicht fouten en onzekerheden 2006	10
Bijlage 2	Gebruikte afkortingen	13

1 INLEIDING

De Algemene Rekenkamer voert jaarlijks rechtmatigheidsonderzoek uit bij de rijksoverheid. Dit doen wij door na te gaan of de jaarverslagen van de ministers voldoen aan de eisen die de Comptabiliteitswet 2001 (CW 2001) stelt: is de financiële informatie, de informatie over bedrijfsvoering en de informatie over beleid tot stand gekomen volgens de daarvoor geldende regels en goed weergegeven? Daarnaast onderzoeken we ook de bedrijfsvoering zelf. Dit houdt in dat we onder andere nagaan of het financieel beheer en het materieelbeheer voldoen aan de eisen die de CW 2001 stelt.

In onze rapporten bij de jaarverslagen van ministeries doen wij verslag van onderzoek naar de bedrijfsvoering. Voor hoofdstuk IV Koninkrijksrelaties doen wij geen afzonderlijk onderzoek naar de bedrijfsvoering, omdat het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) de middelen beheert. In het Rapport bij de Jaarverantwoording van BZK gaan wij in op de bedrijfsvoering van BZK.

In dit rapport vindt u de oordelen en de belangrijkste bevindingen van ons rechtmatigheidsonderzoek van het begrotingshoofdstuk Koninkrijksrelaties (IV). Hieronder beschrijven we dit hoofdstuk. Eerst gaan we kort in op onze onderzoeksaanpak en manier van rapporteren. In hoofdstuk 2 presenteren wij vervolgens onze oordelen over het Jaarverslag 2006 van Koninkrijksrelaties (IV).

1.1 Koninkrijksrelaties

Wij rapporteren per begrotingshoofdstuk over de resultaten van ons onderzoek. In totaal zijn er 25 begrotingshoofdstukken, waarvan 7 begrotingsfondsen. Dit rapport gaat over begrotingshoofdstuk IV: Koninkrijksrelaties. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) is verantwoordelijk voor dit begrotingshoofdstuk.

De minister van BZK is onder meer verantwoordelijk voor de relaties met de koninkrijkspartners Aruba en de Nederlandse Antillen. De directie Koninkrijksrelaties van het directoraat-generaal Koninkrijksrelaties en Bestuur van het Ministerie van BZK (DGKB) verzorgt de administratie van dit begrotingshoofdstuk.

Het begrotingshoofdstuk kent twee beleidsartikelen, namelijk:

1. Waarborgfunctie

2. Bevorderen autonomie Koninkrijkspartners

De waarborgfunctie vloeit voort uit artikel 43 van het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden en heeft betrekking op fundamentele menselijke rechten en vrijheden, rechtszekerheid en deugdelijk bestuur. In dit kader financiert Nederland diverse uitzendings- en samenwerkingsprojecten.

Om de autonomie van de koninkrijkspartners te bevorderen financiert Nederland samenwerkingsprogramma’s op het gebied van duurzame economische ontwikkeling, kwaliteit van bestuur en onderwijs.

In onderstaand overzicht geven wij een beschrijving van hoofdstuk IV Koninkrijksrelaties aan de hand van een aantal kengetallen.

Overzicht 1: Koninkrijksrelaties in kengetallen 2006

Staten-Generaal (IIA)
Totaal verplichtingen	€ 226 mln.
Totaal uitgaven	€ 171 mln.
Totaal ontvangsten	€ 169 mln.
Voorschotten saldibalans	€ 141 mln.
Aantal begrotingsartikelen	3
– waarvan beleidsartikel (met 2 operationele doelstellingen)	2
– waarvan niet-beleidsartikel	1

1.2 Wijze van rapporteren

Het rapport bij het jaarverslag is een uitzonderingsrapportage: we melden alleen de fouten en onzekerheden in de financiële informatie die de tolerantiegrenzen overschrijden. Onder «fouten» verstaan we financiële informatie die niet rechtmatig is (het begrotingsgeld is niet volgens de regels uitgegeven) of die niet deugdelijk is weergegeven (er is geen goede verantwoording afgelegd in het jaarverslag). Van «onzekerheden» spreken we wanneer we door onvolkomenheden in het financieel beheer niet kunnen vaststellen of er al dan niet sprake is van fouten.

In het Jaarverslag 2006 legt de minister van BZK voor het eerst zelf verantwoording af over de rechtmatigheid van de begrotingsuitvoering (of het begrotingsgeld volgens de regels is uitgegeven).

2 JAARVERSLAG

De Algemene Rekenkamer heeft het Jaarverslag 2006 hoofdstuk IV Koninkrijksrelaties beoordeeld. Wij hebben onderzocht of de minister van BZK het begrotingsgeld volgens de regels heeft uitgegeven en ontvangen en of het daarover in het jaarverslag goed verantwoording heeft afgelegd.

In dit hoofdstuk lichten wij ons oordeel over het jaarverslag toe. Dit oordeel bestaat uit deeloordelen over:

• de financiële informatie (§ 2.1);

• de saldibalans (§ 2.2);

• de informatie over de bedrijfsvoering (§ 2.3);

• de informatie over het gevoerde beleid (§ 2.4).

2.1 Oordeel over de financiële informatie

Met financiële informatie wordt bedoeld: alle verplichtingen, uitgaven en ontvangsten in de verantwoordingsstaat en de toelichting daarbij.

De financiële informatie dient op grond van de Comptabiliteitswet 2001 (CW 2001):

• rechtmatig tot stand te zijn gekomen;

• deugdelijk te zijn weergegeven;

• te voldoen aan de verslaggevingsvoorschriften.

Oordeel

De financiële informatie in het Jaarverslag 2006 van Koninkrijksrelaties (IV) voldoet aan de eisen die de CW 2001 stelt.

Het totaalbedrag van alle geconstateerde fouten en onzekerheden in de verplichtingen, uitgaven en ontvangsten valt binnen de tolerantiegrenzen voor de financiële informatie in het jaarverslag als geheel.

In bijlage 1 van dit rapport worden alle fouten en onzekerheden nader toegelicht.

2.2 Oordeel over de saldibalans en toelichting

De saldibalans is een overzicht van de posten die aan het eind van het jaar nog openstaan en die naar het volgende jaar moeten worden meegenomen. Bij de saldibalans hoort een toelichting waarin nadere informatie wordt verstrekt over de afzonderlijke posten op deze saldibalans.

De informatie in de saldibalans dient op grond van de CW 2001:

• rechtmatig tot stand te zijn gekomen;

• deugdelijk te zijn weergegeven;

• te voldoen aan de verslaggevingsvoorschriften.

In 2006 is voor een bedrag van € 231,4 miljoen aan openstaande voorschotten afgerekend. Wij hebben vastgesteld dat €16,7 miljoen aan afrekeningen niet voldoen aan de daaraan te stellen eisen, omdat niet is voldaan aan alle voorwaarden om te kunnen afrekenen. Deze voorschotten, die vooral stammen uit de periode van vóór 2000 zijn uiteindelijk afgeboekt, nadat bleek dat de vereiste informatie die nodig is voor een rechtmatige afrekening van de voorschotten, hetzij in de Nederlandse Antillen, hetzij binnen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, hetzij binnen BZK, ook na zoekacties niet meer terug te vinden was.

Oordeel

De informatie in de saldibalans in het Jaarverslag 2006 van Koninkrijksrelaties (IV) voldoet aan de eisen die de CW 2001 stelt.

Wij hebben vastgesteld dat € 16,7 miljoen aan afrekeningen niet voldoen aan de daaraan te stellen eisen. Hierbij wordt de tolerantiegrens bij de afgerekende voorschotten overschreden.

In bijlage 1 van dit deel van het rapport worden alle fouten en onzekerheden nader toegelicht.

2.3 Oordeel over de informatie over de bedrijfsvoering

In de bedrijfsvoeringsparagraaf van het jaarverslag over begrotingshoofdstuk Koninkrijksrelaties (IV) verantwoordt de minister zich over de rechtmatigheid van de begrotingsuitvoering (of het begrotingsgeld volgens de regels is uitgegeven) en over de totstandkoming van de beleidsinformatie. Over de overige onderdelen van de bedrijfsvoering verantwoordt de minister zich in de bedrijfsvoeringsparagraaf van het Jaarverslag 2006 van het Ministerie van BZK.

Oordeel over de informatie over de bedrijfsvoering

De onderzochte onderdelen van het financieel beheer, het materieelbeheer en de daartoe bijgehouden administraties van hoofdstuk IV Koninkrijksrelaties voldeden in 2006 aan de in de CW 2001 gestelde eisen.

2.4 Oordeel over de informatie over het gevoerde beleid

Bij het beoordelen van de beleidsinformatie in het jaarverslag van het begrotingshoofdstuk Koninkrijksrelaties (IV) kijkt de Algemene Rekenkamer naar de wijze waarop de informatie over het beleid tot stand komt en of deze informatie voldoet aan de verslaggevingseisen.

Oordeel over de informatie over het beleid

De informatie in het jaarverslag hoofdstuk IV Koninkrijksrelaties voldoet voor een belangrijk deel aan de eisen. De informatie over het gevoerde beleid in het Jaarverslag 2006 is op deugdelijke wijze tot stand gekomen en voldoet aan de verslaggevingseisen, met uitzondering van het totstandkomingsproces in de decentrale en centrale bedrijfsvoering van het Ministerie van BZK. Dit proces dient beter te worden verankerd.

3 REACTIE STAATSSECRETARIS

De staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties geeft in haar brief van 25 april 2007 aan dat het oordeel van de Algemene Rekenkamer over de financiële informatie, de saldibalans met toelichting, de informatie over de bedrijfsvoering en het beleid haar geen aanleiding geeft tot een nadere reactie.

BIJLAGE 1

OVERZICHT FOUTEN EN ONZEKERHEDEN IN DE FINANCIËLE INFORMATIE IN HET JAARVERSLAG 2006 VAN KONINKRIJKSRELATIES

A. Verplichtingen (€ x 1000)

Art. nr.	Omschrijving	Verantwoord bedrag	Fout		Onzekerheid		Totaal F + O	Totaal F+O (%)	Tolerantie overschreden?	Onzekerheid over volledig-heid
			Rechtmatigheid	Deugdelijke weergave	Rechtmatigheid	Deugdelijke weergave
1	Waarborgfunctie	42 233	–	–	–	–	–			–
2	Bevorderen autonomie Koninkrijkspartners	223 922	–	–	–	–	–			–
3	Nominaal en onvoorzien	–	–	–	–	–	–			–
Totaal		266 155	–	–	–	–	–			–

B. Uitgaven (€ x 1000)

Art. nr.	Omschrijving	Verantwoord bedrag	Fout		Onzekerheid		Totaal F + O	Totaal F+O (%)	Tolerantie overschreden?	Onzekerheid over volledig-heid
			Rechtmatigheid	Deugdelijke weergave	Rechtmatigheid	Deugdelijke weergave
1	Waarborgfunctie	41 040	–	–	–	–	–			–
2	Bevorderen autonomie Koninkrijkspartners	130 478	1 106	–	618	–	1 724	1,3	Nee	–
3	Nominaal en onvoorzien	–	–	–	–	–	–			–
Totaal		171 518	1 106	–	618	–	1 724			–

C. Ontvangsten (€ x 1000)

Art. nr.	Omschrijving	Verantwoord bedrag	Fout		Onzekerheid		Totaal F + O	Totaal F+O (%)	Tolerantie overschreden?	Onzekerheid over volledig-heid
			Rechtmatigheid	Deugdelijke weergave	Rechtmatigheid	Deugdelijke weergave
1	Waarborgfunctie	12 792	–	–	–	–	–			–
2	Bevorderen autonomie Koninkrijkspartners	156 447	–	–	–	–	–			–
3	Nominaal en onvoorzien	–	–	–	–	–	–			–
Totaal		169 239	–	–	–	–	–			–

E. Saldibalans (€ x 1000)

Art. nr.	Omschrijving	Verantwoord bedrag	Fout		Onzekerheid		Totaal F + O	Totaal F+O (%)	Tolerantie overschreden?	Onzekerheid over volledig-heid
			Rechtmatigheid	Deugdelijke weergave	Rechtmatigheid	Deugdelijke weergave
C	3. Liquide middelen	16	–	–	–	–	0		Nee	–
C	4. Rekening Courant RijksHoofdBoekhouding	3 398	–	–	–	–	0		Nee	–
D	5. Uitgaven buiten begrotingsverband	1 250	–	–	–	–	0			–
C	6. Ontvangsten buiten begrotingsverband	114	–	–	–	–	0			–
D	7. Openstaande rechten	–	–	–	–	–	0			–
D	8. Extra-comptabele vorderingen	294 129	–	–	–	–	0			–
C	9. Extra-comptabele schulden	–	–	–	–	–	0			–
D	10. Voorschotten	141 330	–	–	–	–	0			–
C	11. Garantieverplichtingen	104 609	–	–	–	–	0			–
C	12. Openstaande verplichtingen	113 036	–	–	–	–	0			–
D	13. Deelnemingen	19 531	–	–	–	–	0			–
	Totaal beoordeeld	677 412	0	0	0	0	0			0

F. Afgerekende voorschotten (€ x 1000)

	Omschrijving	Verantwoord bedrag	Fout		Onzekerheid		Totaal F + O	Totaal F+O (%)	Tolerantie overschreden?	Onzekerheid over volledig-heid
			Rechtmatigheid	Deugdelijke weergave	Rechtmatigheid	Deugdelijke weergave
	Totaal afgerekende voorschotten 2006	231 370	16 700	–	–	–	16 700	7,2	Ja	–

BIJLAGE 2

GEBRUIKTE AFKORTINGEN

BZK	(Ministerie van) Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
DGKB	Directoraat-generaal Koninkrijksrelaties en Bestuur van het Ministerie van BZK
CW 2001	Comptabiliteitswet 2001