Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 22 december 2023
Hierbij informeren wij u over de stand van zaken met betrekking tot de gezamenlijke
huisvesting voor de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de Militaire
Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) op de Frederikkazerne te Den Haag; in navolging
van de brief die daarover eerder aan uw Kamer is verstuurd (met Kamerstuk 30 977, nr. 165).
In die brief herhaalden wij onze gezamenlijke ambitie om te komen tot gezamenlijke
huisvesting op meerdere locaties (Leidschendam, Zoetermeer en de Frederikkazerne).
Gezamenlijke huisvesting verstevigt de samenwerking van de AIVD en de MIVD en komt
ten goede aan de gezamenlijke taakuitvoering.
Stopzetten project
Ten aanzien van het projectprogramma Samenwonen AIVD-MIVD (SAM) op de locatie Frederikkazerne
hebben wij in 2022 opdracht gegeven aan het Rijksvastgoedbedrijf om nieuwbouw te realiseren
binnen gestelde kaders van geld, tijd en kwaliteit. Sindsdien heeft het Rijksvastgoedbedrijf
het voorlopig ontwerp van de nieuwbouw opgesteld inclusief bijbehorende kostenraming.
Uit de uitwerking van het voorlopig ontwerp blijkt dat niet kan worden voldaan aan
de eerder vastgestelde randvoorwaarden ten aanzien van kwaliteit, tijd en geld. Er
zou sprake zijn van een verwachte overschrijding van de investeringskosten van 86%.
Deze hogere investeringskosten zijn met name het gevolg van duurdere grondstoffen,
de complexiteit van het project, de eisen aan beveiliging en de afwezigheid van marktwerking
bij de gunning. Ook met aanpassingen kan de verwachte overschrijding niet binnen het
vooraf gestelde financiële kader worden teruggebracht.
Vanwege deze significant opgelopen investeringskosten, hebben wij besloten om het
projectprogramma SAM te stoppen. Daarbij willen wij benadrukken dat de ambitie, de
ideeën en de plannen om de samenwerking tussen beide diensten verder te versterken
nog steeds overeind staan en leidend blijven.
Afwikkeling SAM
Het besluit om het projectprogramma SAM af te sluiten heeft financiële gevolgen. De
tot nu toe gemaakte kosten zullen door beide departementen worden gedragen. Het betreft
een totaalbedrag van circa 36 miljoen euro. Het gaat hier met name om advies-, ontwerp-
en ontwikkelkosten die reeds zijn gemaakt. Het vervolgtraject voor de Frederikkazerne
zal vanzelfsprekend voortbouwen op de tot nu toe opgedane kennis en ervaring ten gunste
van de verdere voortgang daarvan.
Vervolgtraject
Voor de diensten blijft samenwerken en samenwonen op verschillende locaties (Frederikkazerne,
Leidschendam en Zoetermeer) om de nationale veiligheid te beschermen het uitgangspunt.
In de huidige bestaande panden die door de diensten in gebruik zijn wordt reeds intensief
samengewerkt door verschillende gezamenlijke organisatieonderdelen. Dit zal zo blijven
en de ambitie tot gezamenlijke huisvesting is daarmee niet van de baan. Het stopzetten
van het projectprogramma SAM leidt tot vertraging in het datagedreven werken en het
kwalitatief samenwerken. Ook leidt het tot vertraging van het realiseren van toekomstbestendige
huisvesting op de Frederikkazerne. Deze realisatie is voor de MIVD ook van belang
om personeel te behouden, gelet op de slechte staat van de bestaande infrastructuur.
Bestaande panden op de locatie Frederikkazerne voldoen niet meer aan de kwaliteitsnorm.
De komende periode zal daarom worden bezien hoe de toekomstbestendige huisvestingsbehoefte
op de locatie Frederikkazerne zijn beslag zal krijgen. Uw Kamer zal worden geïnformeerd
over vervolgstappen wanneer hierover meer duidelijkheid bestaat.
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
H.M. de Jonge
De Minister van Defensie,
K.H. Ollongren