30 565
Jaarverslag van de Homogene Groep Internationale Samenwerking voor het jaar 2005

nr. 1
BRIEF VAN DE MINISTERS VAN BUITENLANDSE ZAKEN EN VOOR ONTWIKKELINGSSAMENWERKING

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 17 mei 2006

Graag bieden wij u het Jaarverslag 2005 van de Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS) aan. In tegenstelling tot voorgaande jaren, waarin het jaarverslag een samenvatting was van de jaarverslagen van de HGIS-departementen, is er dit jaar voor gekozen om per beleidsthema enkele belangrijke resultaten nader toe te lichten. Hiermee wordt beoogd een beter inzicht te geven in programma’s die met HGIS-middelen worden uitgevoerd.

In de bijlagen worden alle HGIS-uitgaven en -ontvangsten en dwarsdoorsneden daarvan gepresenteerd. Het HGIS-jaarverslag levert daarmee als enige document een integraal overzicht van de uitgaven voor internationale samenwerking.

De Minister van Buitenlandse Zaken,

B. R. Bot

De Minister voor Ontwikkelingssamenwerking,

A. M. A. van Ardenne-van der Hoeven

Inhoudsopgave blz.

Voorwoord3
    
1.HGIS op hoofdlijnen: belangrijkste resultaten en uitgaven4
 A. HGIS-non-ODA4
 B. HGIS-ODA 5
2.Toelichting op resultaten en realisaties per beleidsthema7
    
Bijlagen: 
    
1.HGIS per begroting 19
2.ODA-uitgaven naar beleidsthema24
3.ODA-prestatie 2005 26
4.ODA-uitgaven partnerlanden 2005 27
5.Uitgaven natuur, milieu en water32
6.Uitgaven HIV/AIDS, Malaria en Tuberculose34
7.Uitgaven basisonderwijs35
8.Non-ODA-uitgaven naar beleidsthema 36

VOORWOORD

Voor u ligt het HGIS-jaarverslag 2005. Dit verslag geeft, in aanvulling op de departementale jaarverslagen, een integraal overzicht van de besteding van de middelen voor Internationale Samenwerking in 2005.

De Nederlandse uitgaven voor Internationale Samenwerking, die op verschillende departementale begrotingen staan, zijn gebundeld in de Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS). De HGIS schept daarmee kansen voor interdepartementale samenwerking en ontschot beleid. Verschillende HGIS-programma’s worden gezamenlijk door meerdere ministeries ingevuld. De HGIS is daarmee een belangrijk instrument voor een geïntegreerd en coherent buitenlandbeleid. Aansprekende voorbeelden daarvan zijn de programma’s op de thema’s Vrede en Veiligheid – «Stabiliteitsfonds» – , Beschermd en Verbeterd Milieu – «Partners voor Water» – en Versterkt cultureel profiel en positieve beeldvorming in en buiten Nederland – «Gemeenschappelijk Cultureel Erfgoed».

In het hoofdstuk «HGIS op hoofdlijnen» worden de realisaties per thema op hoofdlijnen toegelicht. Vervolgens worden per beleidsthema een aantal belangrijke resultaten toegelicht en de realisaties gepresenteerd. Meer gedetailleerde toelichtingen op behaalde resultaten en financiële realisaties kunt u vinden in de departementale verantwoordingen.

Tot slot bevat het jaarverslag een aantal bijlagen, waarin alle HGIS-uitgaven en -ontvangsten en dwarsdoorsneden daarvan worden gepresenteerd. Het HGIS-jaarverslag geeft daarmee als enige document een integraal overzicht van alle uitgaven voor Internationale Samenwerking.

HGIS op hoofdlijnen: Belangrijkste resultaten en uitgaven

Binnen de HGIS is een globale tweedeling te maken tussen de uitgaven aan Official Development Assistance (ODA) met een jaarlijkse omvang van 0,8% van het BNP en de overige uitgaven aan internationale samenwerking, vaak kortweg aangeduid met «non-ODA». De totale realisatie voor de HGIS bedroeg in 2005 EUR 5,5 miljard. Voor de twee hoofdonderdelen van de HGIS, het ODA- en het non-ODA-gedeelte, volgen hieronder de belangrijkste resultaten en uitgavenrealisaties.

A. HGIS/non-ODA

De uitgaven voor non-ODA-begrotingsposten in de HGIS bedroegen in 2005 EUR 1,30 miljard. Dit is een daling ten opzichte van het uitgavenniveau van 2004 (1,43 miljard).

Hoewel voor het beleidsthema versterkte internationale rechtsorde en eerbiediging van mensenrechten meer uitgaven waren geraamd dan in 2004, werd uiteindelijk minder uitgegeven. Dit houdt onder meer verband met de vertraging in de nieuwbouw voor Europol, waardoor middelen werden verschoven naar latere jaren. Daarnaast is er vertraging opgetreden bij de nieuwbouw van het Vredespaleis en waren er minder uitgaven dan geraamd voor de tijdelijke huisvesting van het Internationaal Strafhof.

Voor het beleidsthema vrede, veiligheid en conflictbeheersing werd meer uitgegeven dan geraamd. Zo werd meer uitgegeven voor Nederlandse deelname aan crisisbeheersingsoperaties en voor regionale stabiliteit en crisisbeheersing en goed bestuursprogramma’s.

De uitgaven voor versterkte Europese samenwerking zijn lager dan voorzien in de begroting. Dit heeft voornamelijk te maken met een lagere toerekening van de begroting van de Europese Commissie aan de HGIS. Ten opzichte van 2004 laat dit beleidsthema een daling zien omdat in 2004 de kosten voor het Nederlandse EU-voorzitterschap onder dit beleidsthema vielen.

Voor het beleidsthema meer welvaart en minder armoede werd minder uitgegeven dan geraamd. Dit heeft onder meer te maken met een betaling aan de FMO die in plaats van in 2005 al in 2004 werd voldaan. Daarnaast trad onderbesteding op in enkele programma’s voor handels- en investeringsbevordering, zoals Handels- en financieel systeem en Ontwikkeling innovatie in de markt.

De non-ODA uitgaven binnen het beleidsthema toegenomen menselijke ontplooiing en sociale ontwikkeling zijn gestegen ten opzichte van 2004, maar vielen wel lager uit dan verwacht. Dit heeft ondermeer te maken met de vertraging die is opgetreden in de uitvoering van het beleidskader mediapluriformiteit in Iran. Uiteindelijk kon in 2005 slechts EUR 3,8 miljoen worden uitgegeven van de beschikbare EUR 15 miljoen. Deze uitgaven zullen wel in 2006 en 2007 tot betaling komen.

Binnen het beleidsthema beter beschermd en verbeterd milieu stegen de uitgaven ten opzichte van 2004. Dit heeft ondermeer te maken met een voorziene stijging in uitgaven voor de CO2-reductieprogramma’s Joint Implementation en het Clean Development Mechanism. Voor het beleidsthema welzijn en veiligheid van Nederlanders in het buitenland en regulering van het personenverkeer stegen de uitgaven ten opzichte van het jaar ervoor. Dit heeft vooral te maken met de uitgaven voor het Nieuw Visum Informatiesysteem (NVIS) en voor de inzet van het rampenidentificatieteam na de tsunami. Het NVIS-project heeft als doel het verbeteren en borgen van de kwaliteit en continuïteit van het totale visumverleningsproces. Het ontwikkelt hiertoe een nieuw systeem dat, anders dan het bestaande, voldoet aan strengere internationale normen.

De kosten voor versterkt cultureel profiel, positieve beeldvorming in en buiten Nederland lieten een minder sterke stijging zien dan voorzien. Dit had onder meer te maken met de programma’s voor Internationaal Cultuurbeleid. Uitgaven voor deze programma’s stegen, maar een aantal voorziene activiteiten liep vertraging op. Onder dit beleidsartikel vallen ook de uitgaven voor het referendum over de Europese Grondwet. Daaraan werd minder uitgegeven dan oorspronkelijk geraamd. Voor het Europafonds werd meer uitgegeven. Op onderdelen van het Programma Ondersteuning Buitenlands Beleid is vertraging opgetreden.

Non-ODA-uitgaven naar beleidsthema (bedragen x EUR 1000)Realisaties 2004Begroting2005Realisaties2005
Versterkte internationale rechtsorde en eerbiediging van mensenrechten 66 248 72 299 59 819
Vrede, veiligheid en conflictbeheersing 320 008 257 281281 683
Versterkte Europese samenwerking 151 638140 633 130 977
Meer welvaart en minder armoede287 578 270 968 201 538
Toegenomen menselijke en sociale ontwikkeling 7 949 24 867 13 543
Beter beschermd en verbeterd milieu 30 662 50 890 47 289
Welzijn en veiligheid van Nederlanders in het buitenland en regulering van het personenverkeer 8 065 9 188 11 139
Versterkt cultureel profiel, positieve beeldvorming in en buiten Nederland 51 174 39 501 45 939
Overige uitgaven 513 485 541 614 504 767
Totaal1 436 807 1 407 241 1 296 694

B. HGIS/ODA

De ODA-uitgaven aan de beleidsthema’s in de HGIS bedroegen EUR 4,23 miljard in 2005 en waren hiermee EUR 290 miljoen hoger dan in 2004. De uitgaven over 2005 zijn ook EUR 180 miljoen hoger dan begroot. Deze stijging was mogelijk dankzij een hoger ODA-budget als gevolg van de herberekening van het Bruto Nationaal Product (BNP). De ODA-prestatie komt in 2005 uit op 0,82%. Dit percentage is hoger dan de gebruikelijke 0,8%. In 2004 kwam de ODA-prestatie namelijk uit op 0,73% vanwege de terugbetaling van schulden door India. Dit lagere percentage zou in de jaren 2005–2007 worden gecompenseerd zodat de gemiddelde ODA-prestatie over periode 2004–2007 0,8% BNP zal zijn.

In 2005 werd verder uitvoering gegeven aan de voornemens uit «Aan Elkaar Verplicht». De vijf prioritaire thema’s onderwijs, hiv/aids, reproductieve gezondheid, milieu en water bleven ook in 2005 centraal staan. Deze vallen onder de beleidsartikelen Toegenomen menselijke ontplooiing en sociale ontwikkeling en Beter beschermd en verbeterd milieu. Het HGIS-jaarverslag bevat zoals gebruikelijk een apart realisatie-overzicht voor de prioriteiten basisonderwijs1, hiv/aids, tuberculose en malaria, en natuur, milieu en water (zie bijlage 5, 6 en 7).

In 2005 werden aanzienlijk meer middelen (ruim EUR 409 miljoen) besteed aan basisonderwijs dan in 2004 (ca. EUR 339 miljoen). Daarmee wordt gestalte gegeven aan de noodzakelijke intensivering om de motie Hessing (15% van het ontwikkelingsbudget besteden aanbasisonderwijs) te realiseren in 2007. Ook voor milieu en water vond een intensivering plaats. In 2005 werd EUR 501,5 miljoen uitgegeven, EUR 53,5 miljoen meer dan in 2004.

Daarmee werd de doelstelling om 0,1% BNP aan natuur en milieu (ODA) te besteden gehaald. Er is onder andere meer uitgegeven aan de doelstelling om 50 miljoen mensen te voorzien van schoon drinkwater en sanitaire voorzieningen.

Voor de beleidsprioriteit hiv/aids, malaria en tuberculose is EUR 346,6 miljoen uitgegeven om uitvoering te geven aan de motie Terpstra/Koenders (een verdubbeling van de uitgaven aan de bestrijding van hiv/aids, TB en malaria). De uitgaven voor reproductieve gezondheid zijn gelijk gebleven ten opzichte van 2004, maar zijn aanzienlijk gestegen (ca. EUR 32 miljoen) in vergelijking met de begrote uitgaven.

Nederland verleende aanzienlijke noodhulp en wederopbouwhulp aan Sri Lanka en Atjeh. Dankzij deze hulp konden delen van de zwaarst getroffen groepen van de bevolking weer een nieuw begin maken. De uitgaven voor het beleidsthema Vrede, Veiligheid en Conflictbeheersing zijn hierdoor gestegen ten opzichte van 2004. Extra middelen zijn ook uitgetrokken voor de wederopbouw van Sudan en een extra bijdrage aan de UNRWA voor noodhulp aan de Palestijnse gebieden. Het structurele budget voor noodhulp is met EUR 30 miljoen verhoogd tot EUR 130 miljoen per jaar. Verder vonden incidentele verhogingen plaats voor de voedselcrises in Afrika, noodhulp voor Pakistan na de aardbeving en voor Midden-Amerika in verband met de schade die is aangericht door de orkaan Stan.

De uitgaven aan het beleidsthema Versterkte Europese Samenwerking zijn ook hoger dan geraamd. Dit komt met name door een stijging van de uitgaven aan het Europees Ontwikkelingsfonds. Dit fonds werkt na hervormingen aanzienlijk beter dan voorheen. Daarnaast werd een groter deel van de EU-begroting toegerekend aan Ontwikkelingssamenwerking.

Binnen het beleidsthema Meer welvaart en minder armoede is de EKI-toerekening over 2005, inclusief de kwijtschelding voor Nigeria, aanzienlijk lager uitgekomen dan oorspronkelijk geraamd, omdat minder schulden zijn kwijtgescholden dan verwacht. Een aantal betalingen aan de Internationale Financiële Instellingen is vervroegd gedaan. De uitgaven voor het versterken van het ondernemingsklimaat zijn toegenomen met EUR 30 miljoen ten opzichte van 2004.

De verlaging voor de uitgaven ten behoeve van de eerstejaarsopvang van asielzoekers (beleidsthema Welzijn en veiligheid van Nederlandse in het buitenland en regulering van het personenverkeer) wordt veroorzaakt door een lagere dan verwachte instroom van asielzoekers in 2005.

ODA-uitgaven naar beleidsthema (bedragen x EUR 1000)Realisaties 2004Begroting2005Realisaties2005
Versterkte internationale rechtsorde en eerbiediging van mensenrechten 28 968 19 602 26 450
Vrede, veiligheid en conflictbeheersing 468 396 463 657678 360
Versterkte Europese samenwerking 308 145299 753 347 590
Meer welvaart en minder armoede1 277 178 1 388 024 1 355 615
Toegenomen menselijke en sociale ontwikkeling 1 264 099 1 247 4901 239 426
Beter beschermd en verbeterd milieu 277 057276 717 276 816
Welzijn en veiligheid van Nederlanders in het buitenland en regulering van het personenverkeer 98 003124 580 75 764
Versterkt cultureel profiel, positieve beeldvorming in en buiten Nederland 27 489 32 972 33 245
Overige uitgaven 193 709 194 101 193 007
Totaal 3 943 044 4 046 896 4 226 27

2. Toelichting op resultaten en realisaties per beleidsthema

In dit hoofdstuk worden per beleidsthema een aantal belangrijke resultaten toegelicht en de realisaties gepresenteerd. Daarbij is steeds aangegeven welk deel van de uitgaven als officiële ontwikkelingssamenwerking (ODA) kwalificeert. Voor overige informatie wordt verwezen naar de jaarverslagen 2005 van de bij de HGIS betrokken ministeries.

Beleidsthema 1: Versterkte internationale rechtsorde en eerbiediging van mensenrechten

Een sterke en goed functionerende internationale rechtsorde is een middel om te komen tot een meer rechtvaardige, vreedzame en welvarende wereld. Nederland zet zich hiervoor in. Niet alleen het vastleggen van normen is belangrijk, maar ook de naleving ervan. Rechtstoegang en rechtspraak zijn daarbij onmisbare instrumenten. Beleidsthema 1,

Versterkte internationale rechtsorde en eerbiediging van mensenrechten (bedragen x EUR 1000)
Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijvingBegroting 2005 Mutatie Realisaties 2005
  Totaalwv. ODATotaalwv. ODATotaalwv. ODA
BZ 01.01 Internationale rechtsorde 44 146 3 344 – 1 096 278 43 0503 622
  01.02 Mensenrechten 21 042 16 2587 460 6 570 28 502 22 828
  01.03 Internationale juridische instellingen 10 255 0 – 1 3470 8 908 0
Justitie 13 04 01 Rechtshandhaving en criminaliteitsbestrijding/VN-cellen 0 0 1 265 01 265 0
  91 01 01 Effectieve besturing van het Justitieapparaat/Europol 16 458   – 11 914  4 544  
Totaal 91 901 19 602– 5 632 6 848 86 269 26 450

Internationaal Strafhof (ICC)

Het ICC is vrijwel geheel operationeel en concentreert zich vooralsnog op een aantal Afrikaanse zaken. Actieve steun van de verdragspartijen, bijvoorbeeld aan de uitvoering van arrestaties, is cruciaal. Bevordering van de universaliteit en de verdediging van de integriteit van het ICC blijven de aandacht vereisen.

Nederland heeft zich zowel in bilateraal, EU- als multilateraal verband actief ingezet voor de promotie van het ICC en voor het voorkomen van aantasting van de integriteit van het Statuut van Rome en van de effectiviteit en onafhankelijkheid van het ICC. Internationale steun voor het ICC neemt gestaag toe; Mexico zorgde voor de 100e ratificatie van het Statuut. Inschakeling van het ICC door de VN Veiligheidsraad voor de Darfur-zaak geeft extra legitimiteit aan het Strafhof.

De uit de HGIS gefinancierde bouw van rechtszalen bij de tijdelijke huisvesting is, met vertraging, in 2005 afgerond.

Mensenrechten

Nederland heeft zich er in 2005 sterk voor gemaakt dat bij de VN-hervormingen ook de mensenrechtenaspecten aandacht zouden krijgen. In het bijzonder heeft Nederland ervoor gepleit de huidige Mensenrechtencommissie te vervangen door een Mensenrechtenraad die in staat is om urgente mensenrechtensituaties effectief te behandelen. Tijdens de VN-top in september 2005 werd in principe overeenstemming bereikt over de oprichting van deze raad.

Binnen de EU heeft Nederland vooral ingezet op verdere verbetering van de bescherming van mensenrechtenactivisten. Nederland produceerde hiertoe een handboek voor EU-missies.

Ook bilateraal voerde Nederland mensenrechtenbeleid, onder andere door bezoeken van de mensenrechtenambassadeur aan China, Turkmenistan, Turkije, Jemen, Pakistan, Afghanistan en Washington. Dit beleid werd versterkt door de inzet van middelen uit de Faciliteit Strategische Mensenrechtenactiviteiten in 35 landen.

In 2005 werd tenslotte veel aandacht besteed aan integratie van mensenrechten in het Nederlandse OS-beleid. Voor de ambassades werd terzake een handleiding gemaakt.

Beleidsthema 2: Vrede, veiligheid en conflictbeheersing

Veiligheidsvraagstukken hebben een centrale plaats in het buitenlandbeleid. Voor Nederland zijn nieuwe en minder voorspelbare dreigingen ontstaan, onder andere door de opkomst van internationaal terrorisme en de verspreiding van massavernietigingswapens.

Beleidsthema 2, Vrede, veiligheid en conflictbeheersing (bedragen x EUR 1000)
Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijvingBegroting 2005 Mutatie Realisaties 2005
  Totaalwv. ODATotaalwv. ODATotaalwv. ODA
BZ02.01 Nationale en bondgenootschappelijke veiligheid18 8780– 7 049011 8290
 02.03 Non-proliferatie en ontwapening 8 231 813 – 61– 81 8 170 732
  02.05 Regionale stabiliteit en crisisbeheersing 151 234 138 809 133 765 127 416284 999 266 225
  02.06 Humanitaire hulpverlening186 185 181 925 127 561 127 638 313 746309 563
  02.07 Goed bestuur 161 410 129 110– 35 215 – 32 930 126 195 96 180
Defensie09 Crisisbeheersingsoperaties (additionele kosten) 145 00013 000 17 141 – 7 340 162 141 5 660
  09 Crisisbeheersingsoperaties (VN-contributie)50 000 0 2 963 0 52 963 0
Totaal 720 938 463 657 239 105 214 703960 043 678 360

Humanitaire hulp

In 2005 was de humanitaire hulp, evenals in voorgaande jaren, voor een belangrijk deel gericht op een aantal chronische crises in Sudan, de Democratische Republiek Congo en Uganda. Een programma in Colombia werd opgestart. Voor de leniging van de noden in de door de tsunami getroffen gebieden werden extra middelen ter beschikking gesteld. Dit gebeurde eveneens voor de bestrijding van voedselcrises in Afrika, voor noodhulp aan Pakistan na de aardbeving en voor Midden-Amerika in verband met de schade die werd aangericht door de orkaan Stan. Ook zijn extra uitgaven gedaan voor noodhulp aan vluchtelingen in Noord-Uganda en is een bijdrage geleverd aan de Radio 3FM actie ten behoeve van de Democratische Republiek Congo.

Nederland vindt het belangrijk dat de samenwerking op het gebied van noodhulp verbetert. In het kader van het Good Humanitarian Donorship-proces werd in 2005 grote voortgang geboekt in de uitvoering van twee pilots op het gebied van pooled fundingin respectievelijk Sudan en de Democratische Republiek Congo. Een aantal gelijkgezinde donoren hebben besloten hun financiële middelen in 2006 niet langer aan afzonderlijke VN-agencies te geven, maar in een Trust Fund te storten dat de humanitaire coördinatoren ter plekke in staat stelt in een vroeg stadium humanitaire prioriteiten te financieren.

Crisisbeheersingsoperaties

Nederland was in 2005 op een groot aantal plaatsen actief in het kader van internationale crisisbeheersingsoperaties. Nederland heeft hierbij in totaal aan 25 verschillende operaties en missies bijgedragen. De belangrijkste daarvan waren:

– de Nederlandse deelname tot april 2005 aan deStabilisation Force Iraq (SFIR). De doelstelling van deze operatie was het assisteren bij de stabilisatie van Irak door het creëren van een veilige en stabiele omgeving en het handhaven van de openbare orde.

– de Nederlandse bijdrage aan de International Security Assistance Force (ISAF). Deze omvat onder andere de ontplooiing van een Provinciaal Reconstruction Team (PRT) in Afghanistan en de inzet van drie F-16’s met als hoofdtaak bescherming bieden aan de ISAF-grondtroepen.

Daarnaast werd een Nederlands bataljon, dat op dat moment onderdeel uitmaakte van de Strategic Reserve Force (SRF) van de NAVO, ingezet bij de ondersteuning van de parlementsverkiezingen in Afghanistan.

In februari heeft het Kabinet besloten dat een taakgroep bestaande uit special forces en een helikopterdetachement ter beschikking werden gesteld aan de operatie Enduring Freedom. Tenslotte heeft het Kabinet in juni 2005 besloten om de Nederlandse militaire deelname aan de EU-geleide troepenmacht EUFOR met 1 jaar te verlengen. De EU-missie «Operatie Althea» is de opvolger van de NAVO-operatie SFOR in Bosnië-Herzegovina.

Beleidsthema 3: Versterkte Europese samenwerking

Nederland wil constructief bijdragen aan het realiseren van de doelstellingen van de Europese Unie, zoals die zijn vastgelegd in de Europese verdragen. Optimale behartiging van de belangen van Nederland, de Nederlanders en de Unie staat centraal. Nederland beoogt een verdere verdieping van de Europese integratie en een nauwere samenwerking tussen de Europese Unie en de Raad van Europa.

Beleidsthema 3, Versterkte Europese samenwerking (bedragen x EUR 1000)
Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijvingBegroting 2005 Mutatie Realisaties 2005
  Totaalwv  ODATotaalwv  ODATotaalwv  ODA
BZ 03.02 Ondersteuning bij pre- en postaccessie 10 6000 1 299 0 11 899 0
  03.03 EOF Europees Ontwikkelingsfonds 110 071 110 071 27 737 27 737137 808 137 808
  03.04 Nederlandse positie in de EU9 855 0 – 3 964 0 5 891 0
  03.05 Raad van Europa 7 782 0 809 0 8 591 0
Toerek. EU-begroting 302 078 189 68212 300 20 100 314 378 209 782
Totaal 440 386 299 753 38 181 47 837478 567 347 590

Matra

Het Matra-programma heeft als algemene doelstelling de landen in Midden- en Oost-Europa te ondersteunen bij de overgang naar een democratische, plurale samenleving. Het programma is opgebouwd uit twee deelprogramma’s, te weten Matra voor Europese Samenwerking en Matra voor Goed Bestuur. Deze uitgaven staan verantwoord onder «ondersteuning bij pré- en postaccessie» en onder beleidsthema 2, Vrede, veiligheid en conflictbeheersing.

Op het terrein van Europese samenwerking zijn in 2005 de banden tussen Nederland en de nieuwe EU-lidstaten en tussen Nederland en de kandidaat-lidstaten versterkt. In 2005 waren 18 pre-accesieprojecten in de kandidaatlidstaten in uitvoering en werden er 13 ontwikkeld. Alle Nederlandse vakdepartementen bouwden met het instrument Matra-flex aan hun netwerk in één of meer van de nieuwe en kandidaatlidstaten. Vierhonderd ambtenaren uit nieuwe en kandidaatlidstaten volgden een korte cursus in Nederland en 66 getalenteerde jonge afgestudeerden volgden een mastersopleiding in Nederland. Het Nationaal Contactpunt Twinning, onderdeel van Matra voor Europese Samenwerking, steunde de vakdepartementen bij de inschrijving op 76 door de EU gefinancierde Twinning-projecten. Nederland werd voor 37 van deze projecten geselecteerd. Nederland was in 2005 al betrokken bij de uitvoering van 73 EU-Twinningprojecten.

In het kader van Matra voor Goed Bestuur, waar het zwaartepunt bij de ondersteuning van het maatschappelijk middenveld ligt zijn in 2005 16 nieuwe projecten geselecteerd voor bijna EUR 7,5 miljoen. Het gaat dan om projecten in de kandidaat-lidstaten, bij de Oosterburen en in Servië en Montenegro. In 2005 is aan VNG internationale subsidie verleend voor Logo East, voor gemeentelijke twinningprojecten in Roemenië, Bulgarije, Oekraïne, Servië en Montenegro en Turkije. De ondersteuning van Nederlandse kleinschalige initiatieven voor Oost-Europa via Matra Kleine Plaatselijke Activiteiten (KPA) is in 2005 wederom succesvol gebleken. Lokale initiatieven zijn ondersteund via Kleine Ambassadeprojecten (KAP). In totaal is voor ruim EUR 6 miljoen aan KPA en KAP uitgegeven in 2005. Politieke partijen zijn ondersteund met het Matra Politieke Partijenprogramma voor EUR 1,7 miljoen via zeven Nederlandse politieke partijen.

Beleidsthema 4: Meer welvaart en minder armoede

Nederland streeft naar duurzame vergroting van welvaart en vermindering van armoede. Mondialisering biedt kansen voor welvaartsgroei in Nederland en de Europese Unie en voor armoedebestrijding in ontwikkelingslanden. Om die kansen te realiseren streeft Nederland ernaar de internationale economische rechtsorde te versterken om zo bij te dragen aan het verbeteren van de internationale marktwerking.

Beleidsthema 4, Meer welvaart en minder armoede (bedragen x EUR 1000)
Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijvingBegroting 2005 Mutatie Realisaties 2005
  Totaalwv. ODATotaalwv. ODATotaalwv. ODA
BZ04.01 Handels- en financieel systeem 62 485 3 231– 32 070 – 1 622 30 415 1 609
  04.02 Armoedebestrijding 426 502 418 685 66 102 66 742492 604 485 427
  04.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden 331 321 279 883 – 54 175– 16 919 277 146 262 964
  04.04 Kwaliteit en effectiviteit ontwikkelingssamenwerking 27 781 27 781– 4 246 – 4 246 23 535 23 535
  04.05 Nederlandse handels- en investeringsbevordering 5 295 0– 1 456 0 3 839 0
Justitie 91.01.01 Effectieve besturing van het Justitieapparaat/WIPO 144 0– 26 0 118 0
Financiën 04.20 Mult. Ontw. Banken en Fondsen 179 231 172 255 144 015 143 280323 246 315 535
VenW 09 Veilige luchtvaart (ICAO)1 015 0 – 109 0 906 0
  01 Veiligheid goederenvervoer (IMO) 406 0 10 0 4160
EZ 2.10 Infrastructuur voor innovatie 346  – 346 0 0 0
  2.15 Meer ontwikkeling en benutting van techn  kennis door bedrijven 590   3 2960 3 886 0
  2.20 Ontwikkeling innovatie in de markt 3 925 0 – 3 925 0 0 0
  2.55 Kennisbescherming     326 0 326 0
 3.10 Zorgen voor aantr  regio’s/steden om te kunnen ondern  (WTO) 208 0 – 15 0 193 0
  4.01 Algemeen (bijdragen aan int  instituten) 0 0 931 0931 0
  4.50 Handhaving niveau v  voorzieningszekerh  op korte + lange termijn 1 050  – 908 0 142 0
  5.01 Algemeen 871 0707 0 1 578 0
  5.20 Verdere vrijmaking v/h intern  handels-/invest verkeer en versterking v/d econ  rechtsorde4 083 0 24704 3300    
  5.30 Bevorderen van internationaal ondernemen 123 357 1 214 503 1 447123 860 2 661
  10.70 Efficiënt werkende communicatie en postmarkt (bijdr  UPU/ITU) 2 202 0 260 2 228 0
        
LNV 11.01.03 Internationale contributies/FAO 6 523 3 379 911 546 7 4343 925
  01.01.06 Internationaal natuurlijk (Tropisch hout) 61   0 0 61 0
Toerek.EKI-kwijtschelding 481 596 481 596 – 221 637– 221 637 259 959 259 959
Totaal 1 658 992 1 388 024 – 101 839– 32 409 1 557 153 1 355 615

Internationaal ondernemen

Een belangrijk resultaat in 2005 betrof de versterking van de relaties met Azië, in het bijzonder met India en China. Voor India is door de, uit de HGIS ondersteunde, Dutch Trade Board (DTB) een actieplan geschreven waaraan zowel de publieke als private partners uit de DTB zich hebben gecommitteerd. Een grote bedrijvenmissie onder leiding van de minister van Economische Zaken, de organisatie van de bedrijfslevencomponent van het «Bollywood»-festival, alsmede het besluit om de banden met technologisch en innovatief India aan te halen vormden opvallende punten van de versterkte relatie met India.

De banden met China hebben zich verder verbreed tot een relatie waarin handelsbetrekkingen, maar ook wederzijdse investeringen, technologische samenwerking en bescherming van intellectueel eigendom een prominente plaats krijgen. Dit heeft zijn weerslag gekregen in een verdere versterking van het economisch buitenlandnetwerk in China.

De inzet en het gebruik van het financiële instrumentarium ter ondersteuning van internationaal ondernemen heeft bijgedragen aan de consolidatie van de positie van het Nederlandse bedrijfsleven als belangrijke exporteurs en investeerders op wereldschaal (Nederland behoort voor beiden tot de wereldtop 10). Ook in 2005 is weer aandacht besteed aan de verbetering van het instrumentarium. De evaluatie van de MVO (maatschappelijk verantwoord ondernemen) toets voor het buitenlandinstrumentarium is afgerond en PSOM EZ en BZ zijn geïntegreerd. Het PSOM is opengesteld voor alle OS-partnerlanden.

Een belangrijk resultaat uit 2005 is ook de inwerkingtreding van het Crash team Oneerlijke Concurrentie, hét loket voor meldingen over oneerlijke concurrentie door buitenlandse overheden. In de periode september – december zijn al ruim 30 meldingen ontvangen over uiteenlopende knelpunten zoals discriminatie bij tenderprocedures, staatssteun en handelspolitieke geschillen.

Ondernemingsklimaat in ontwikkelingslanden

Ter bevordering van het ondernemingsklimaat zijn in ruim de helft van de OS-partnerlanden op basis van een scan van het ondernemingsklimaat meerjarige actieplannen geformuleerd voor Nederlandse ondersteuning. Een belangrijk onderdeel van het beleid zijn publiek-private partnerschappen. Daarvan waren er 41 in uitvoering, waaronder de in 2005 gestarte partnerschappen NFX (Nederlands Financieringsplatform) en Agri ProFocus. Deze hebben als doel te komen tot een betere en meer effectieve samenwerking voor ondersteuning van respectievelijk de financiële sector en producentenorganisaties in ontwikkelinglanden. Voorts zijn er partnerschappen aangegaan met het IFDC (International Centre for Soil Fertility and Agricultural Development) en met Womens’ World Banking. Om knelpunten van bedrijven op het gebied van kennis en toegang tot financiering op te heffen zijn specifieke instrumenten aangepast en geïntensiveerd. Mede dankzij de aanpassingen van de ORET-regeling zijn er meer projectaanvragen binnengekomen (55 ten opzichte van 27 in 2004) en ook het fonds voor Minst Ontwikkelde Landen (MOL) is het afgelopen jaar sterk gegroeid.

Mede dankzij Nederlandse inspanningen is in het slotdocument van de VN-top van september 2005 een passage opgenomen over het belang van vergroting van toegang tot financiële diensten, inclusief microfinanciering. Tijdens de sluitingsbijeenkomst ontving het Nederlandse Microfinancierings Platform een plaquette plus oorkonde voor de inspanningen gedurende het VN-jaar.

Internationale financiële instellingen

Een belangrijk in 2005 behaald resultaat is het multilaterale schuldkwijtscheldingsinitiatief MDRI, waarbij landen met een hoge schuldenlast en (in IMF-kader) nog enkele andere zeer arme landen 100% schuldverlichting krijgen van het IMF, deInternational Development Association (onderdeel van de Wereldbank) en het Afrikaans Ontwikkelingsfonds. Nederland heeft bij de ontwikkeling van dit initiatief een belangrijke rol gespeeld. Mede door de Nederlandse inzet zijn er onder andere financieringsgaranties afgegeven door de G8 en andere donoren om de kosten van de kwijtschelding voor de instellingen te dekken. Daardoor gaat de schuldkwijtschelding niet ten koste van de financiële soliditeit van deze instellingen. Ook is er afgesproken dat alle lage-inkomenslanden profiteren van het initiatief. De aanvullende middelen die donoren beschikbaar stellen ter compensatie van de gederfde inkomsten uit rente en aflossing zullen herverdeeld worden over alle lage-inkomenslanden. Ten slotte wordt er getoetst of landen die de kwijtschelding krijgen ook daadwerkelijk in staat zijn om de vrijkomende middelen te gebruiken voor armoedebestrijding.

Beleidsthema 5: Toegenomen menselijke ontplooiing en sociale ontwikkeling

Ontwikkeling kan alleen duurzaam zijn als naast economische groei (beleidsthema 4) ook aandacht wordt besteed aan de ontwikkeling van mens en maatschappij en aan het milieu (beleidsthema 6).

Beleidsthema 5, Toegenomen menselijke en sociale ontwikkeling (bedragen x EUR 1000)
Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijvingBegroting 2005 Mutatie Realisaties 2005
  Totaalwv. ODATotaalwv. ODATotaalwv. ODA
BZ05.01 Onderwijs 235 337 235 337 – 16 764– 16 764 218 573 218 573
  05.02 Kennisontwikkeling 108 786 106 190 – 5 361– 5 361 103 425 100 829
  05.03 Gender3 498 3 498 – 232 – 232 3 266 3 266
  05.04 HIV/AIDS 214 891 212 881 – 14 270– 14 081 200 621 198 800
  05.05 Reproductieve gezondheid 65 234 65 234 32 22332 223 97 457 97 457
  05.06 Participatie civil society 583 122 568 122 – 16 343 – 5 184566 779 562 938
OCW 06.01 HBO: Niet EU-studenten3 455 3 455 0 0 3 455 3 455
 06.02 HBO: Specifieke stimulering 445 0 3 0 4480
  07.01/02 Wetenschappelijk onderwijs 50 30649 502 1 345 1 324 51 651 50 826
 07.01 WO: Niet EU-studenten 1 510 1 510 0 01 510 1 510
  07.02 WO: mobiliteit 0 02 045 635 2 045 635
  07.04 WO: beurzenprogramma 575 0 0 0 575 0
 08.11 Internationaal beleid: mobiliteit 2 045 635– 2 045 – 635 0 0
  16.01 Onderzoek en wetenschappen: WOTRO 454 454 0 0 454 454
LNV 08.01.01 Voorzieningen groen onderwijs (ASC) 664637 11 11 675 648
  08.01.01 Internationaal onderwijs 35 35 0 0 35 35
VWS 98 WHO-partnerschap 2 000 0 0 02 000 0
Totaal 1 272 357 1 247 490– 19 388 – 8 064 1 252 969 1 239 426

Partnerschap WHO

Het partnerschap van het ministerie van VWS met de World Health Organization (WHO) is formeel van kracht gegaan met de ondertekening van de overeenkomst op 13 mei 2005 door minister Hoogervorst en Directeur-Generaal Jong Wook Lee. Het partnerschap heeft enerzijds ten doel om de WHO in staat te stellen algemene (en dus ook Nederlandse) gezondheidsbelangen te dienen door effectief op mondiale gezondheidsdreigingen te reageren. Anderzijds heeft het partnerschap ten doel het profiel van WHO als hét neutrale mondiale gezondheidsexpertisecentrum bij Nederlandse instellingen breder bekend te stellen.

In 2005 bevond het programma zich nog in een opbouwfase, maar zijn er al een paar belangrijke bijdragen gerealiseerd. Het global assessment en outbreak response team van de WHO heeft door bijdragen van het partnerschap, effectief kunnen optreden bij vogelgriep uitbraken in Zuidoost-Azië en Oost-Europa. Onderzoek naar anti-microbiële resistentie heeft een aanvang genomen. Het RIVM en het NVI (Nederlands Vaccin Instituut) leveren bijdragen aan het polio-eradicatie programma. Een detachering op het terrein van medicinale cannabis heeft dit programma bij de WHO op de rails gezet. Een andere korte detachering heeft geresulteerd in een publicatie voor het wereldrapport over letselpreventie bij kinderen. KNCV (Koninklijke Nederlandse Centrale Vereniging tot bestrijding der Tuberculose) en het Trimbos instituut ten slotte zijn samenwerking gestart met WHO Europa ter bestrijding van de Hiv/aids/TB co-infectie.

Reproductieve gezondheid en -rechten en hiv/aids

De bevordering van seksuele en reproductieve gezondheid en rechten en de bestrijding van hiv/aids zijn prioritaire thema’s binnen het OS-beleid. In 2005 zijn de activiteiten op deze terreinen geïntensiveerd. De wijze waarop dit gebeurt is afhankelijk van de lokale context en de Nederlandse meerwaarde. In Zuid-Afrika, bijvoorbeeld, heeft Nederland zich ingezet om lokale en regionale instanties te ondersteunen bij de integratie van hiv/aids in dienstverlening, bij capaciteitsontwikkeling van vrijwilligersorganisaties, de opvang van wezen en kwetsbare kinderen en de ondersteuning van huishoudens die door kinderen worden geleid. Ondersteuning van lokale sociale structuren is fundamenteel, omdat deze in Zuid-Afrika door de aids-epidemie dreigen te eroderen. Nederland heeft zich ook ingespannen om aandacht voor hiv/aids te integreren in onderwijsprogramma’s. In een land als Guatemala komt hiv/aids minder vaak voor, maar is wel een hoge moedersterfte. De inzet is daar vooral gericht op kennisvergroting van gezondheidswerkers, vroedvrouwen en voorlichters op het gebied van veilige zwangerschap en seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s) waaronder hiv/aids. De beschikbaarheid van voorbehoedmiddelen en kraampakketten is verbeterd. Vrouwen, mannen en gemeenschappen worden hierbij actief betrokken. Dit heeft geleid tot een groeiend besef dat betere gezinsplanning en de aanpak van SOA’s en moedersterfte een gezamenlijke verantwoordelijkheid is van mannen en vrouwen, waardoor het risico op moedersterfte afneemt.

Basisonderwijs

In 2005 heeft er verdere intensivering plaatsgevonden in de uitgaven voor basisonderwijs (inclusief voorschools onderwijs, alfabetisering en lager beroepsonderwijs). Dit is in lijn met de motie Hessing om in 2007 15% van het budget voor ontwikkelingssamenwerking aan dit doel te besteden. Naast basisonderwijs is in 2005 verbreding bewerkstelligd naar andere subsectoren van onderwijs, zoals non-formeel onderwijs, beroepsonderwijs, voorschools onderwijs, volwassenenonderwijs en lager voortgezet onderwijs. Daarnaast zijn er eerste stappen gezet binnen het Fast Track Initiative (FTI)proces om internationaal te garanderen dat ontwikkelingslanden niet alleen het komende jaar maar ook op de langere termijn zekerheid krijgen over de financiële steun voor hun beleid.

Beleidsthema 6: Beschermd en verbeterd milieu

Duurzame ontwikkeling impliceert dat toekomstige generaties minstens zoveel kans op ontplooiing en ontwikkeling hebben als wijzelf. Duurzaamheid vergt naast aandacht voor economische groei (beleidsthema 4) en menselijke ontplooiing (beleidsthema 5) óók aandacht voor natuur en milieu. Het betekent ook relaties leggen tussen ons handelen «hier» en de gevolgen daarvan elders in de wereld.

Beleidsthema 6, Beter beschermd en verbeterd milieu (bedragen x EUR 1000)
Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijvingBegroting 2005 Mutatie Realisaties 2005
  Totaalwv. ODATotaalwv. ODATotaalwv. ODA
BZ06.01 Milieu en water 198 987 191 945 16 66417 578 215 651 209 523
  06.02 Water en stedelijke ontwikkeling 79 121 79 121 – 12 096– 12 096 67 025 67 025
VROM 11.29.02-03 Internationale samenwerking milieu 5 244 381 – 852– 381 4 392 0
  11.30.01 Clean development mechanism 19 500 5 000 – 2 987 – 5 00016 513 0
  13.79.52 Bijdrage in deelnamekosten conferentie INECE 0 0 20 0 20 0
VenW 14 Waterbeheer 13 386 0 – 3 495 0 9 891 0
  16 Weer, klimaat en seismologie (WMO) 736 27– 64 – 2 672 25
EZ 4.30 Duurzame energiehuishouding (Joint Implementation) 10 390 0 – 6920 9 698 0
LNV 11.01.03 Internationale contributies/UNEP 243 243 0 0 243 243
Totaal 327 607 276 717 – 3 502 99324 105 276 816

Partners voor water

Partners voor Water II (PvWII) heeft als doelstelling «het bundelen van krachten om de internationale positie van de Nederlandse watersector te versterken». Het programma beoogt door versterkte samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven, kennisinstellingen en NGO’s te bevorderen dat de Nederlandse expertise, (bijvoorbeeld op het gebied van integraal waterbeheer), optimaal wordt ingezet in het buitenland ten behoeve van duurzame oplossingen voor de wereld waterproblematiek en ter versterking van de exportpositie van de watersector.

Partners voor Water heeft in 2005 de overgang van de eerste naar de tweede fase vrijwel volledig afgerond. In het kader van de stimuleringscomponent is twee keer een tender uitgeschreven, met een 40-tal voorstellen als resultaat. Deze voorstellen komen uit alle geledingen van de watersector en raken aan alle thema’s van het programma.

CO2-reductie

Het Protocol van Kyoto is op 16 februari 2005 in werking getreden nadat Rusland eind 2004 heeft geratificeerd. Het doel waar Nederland voor heeft getekend – om in de periode 2008 – 2012 de emissies van broeikasgassen met gemiddeld 6 procent per jaar te reduceren ten opzichte van 1990 – is hiermee bindend geworden. De reductieverplichting van 6% betekent voor Nederland een te behalen reductie van gemiddeld 40 Mton CO2-equivalenten per jaar over de periode 2008–2012. De helft van de verplichte emissiereductie wordt gerealiseerd door middel van binnenlandse maatregelen. De andere helft wordt gerealiseerd met behulp van de in het Kyoto protocol gedefinieerde «flexibele mechanismen»: reductie wordt in het buitenland gerealiseerd via de instrumenten Clean Development Mechanism (CDM) en Joint Implementation (JI). Ze maken het mogelijk dat emissies worden teruggedrongen in die landen waar dat tegen de laagste kosten kan.

Emissiereducties die via deze mechanismen in het buitenland worden behaald tellen mee in de nationale reductieverplichting. Aangezien sinds de inwerkingtreding van het Kyoto Protocol op 16 februari 2005 en de start van Europese emissiehandel begin 2005 de concurrentie op de JI- en CDM-markt flink is toegenomen, zijn deze hoeveelheden nog niet geheel in koopcontracten vastgelegd. De verwachting is dat van de hiervoor genoemde hoeveelheden eind 2006 voor 80 – 90% in koopcontracten zal zijn vastgelegd.

Duurzame ontwikkeling

Duurzame ontwikkeling is een belangrijk leidend principe voor alle activiteiten in het buitenlandbeleid. Het Char Development and Settlement Project is een voorbeeld van een succesvolle bijdrage die Nederland op dit terrein kan leveren. In Bangladesh ondersteunde Nederland het Char Development and Settlement Project (CDSP) dat nieuw aangewonnen gebied langs de kust geschikt maakt voor bebouwing en bewoning, waarbij landlozen eigenaar worden van de grond. Het verschaffen van eigendomsrechten aan landlozen voor land dat op natuurlijke wijze is aangewonnen, is in Bangladesh in de wet verankerd. CDSP poldert nieuw aangewonnen gebied in en maakt het middels deugdelijk waterbeheer geschikt voor bebouwing. De armen die zich in het gebied vestigen worden ondersteund bij het verkrijgen van eigendomsrechten, de constructie van noodzakelijke waterinfrastructuur en de ontwikkeling van landbouw en visserij. Poldercomités, bestaande uit vertegenwoordigers van de lokale bevolking, beslissen over de planning en uitvoering van activiteiten. Het programma richt zich op zowel sociale, economische als ecologische aspecten en levert een belangrijke bijdrage aan duurzame ontwikkeling in de kustgebieden van Bangladesh. Vijf verschillende lijnministeries, geassisteerd door vijf locale NGO’s, zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van dit programma.

Beleidsthema 7: Welzijn en veiligheid van Nederlanders in het buitenland en regulering van het personenverkeer

Nederland wil de belangen van Nederlanders in het buitenland beschermen, en het personenverkeer naar Nederland in goede banen leiden. Met de toegenomen mobiliteit van mensen, door Europese integratie, het wegvallen van grenzen binnen Europa en de globalisering, neemt de vraag naar consulaire diensten toe. Ook de regulering van het personenverkeer, waaronder het organiseren van visumuitgifte en het asielbeleid, vraagt meer aandacht.

Beleidsthema 7, Welzijn en veiligheid van Nederlanders in het buitenland en regulering van het personenverkeer (bedragen x EUR 1000)
Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijvingBegroting 2005 Mutatie Realisaties 2005
  Totaalwv. ODATotaalwv. ODATotaalwv. ODA
BZ 07.01 Consulaire dienstverlening 5 995 0 3 886 0 9 8810
  07.02 Vreemdelingenbeleid 127 773124 580 – 50 751 – 48 816 77 022 75 764
Totaal 133 768 124 580 – 46 865 – 48 81686 903 75 764

Consulaire werkzaamheden

Het beroep op consulaire dienstverlening nam in 2005 opnieuw toe. Dit was ondermeer het gevolg van het toegenomen aantal Nederlandse gedetineerden in buitenlandse gevangenissen, een aantal ernstige crises waarbij Nederlanders waren betrokken (Tsunami in Azië, orkanen in VS) en het feit dat steeds meer Nederlanders naar het buitenland reizen of er zich vestigen (paspoortaanvragen).

Er is nieuw beleid geformuleerd met betrekking tot legalisatie en verificatie. Het zogenaamde probleemlandenbeleid werd afgeschaft. In plaats daarvan dient nu voor alle te legaliseren en apostilleren buitenlandse brondocumenten die bij een Nederlandse vertegenwoordiging worden aangeboden een vragenformulier te worden ingevuld. Dit ter ondersteuning van de beslissende uitvoerende instantie in Nederland bij de beoordeling of het brondocument wel of niet kan worden geaccepteerd in het Nederlandse rechtsverkeer. De relatie tussen migratie en armoedebestrijding en het belang hiervan voor het behalen van de millennium ontwikkelingsdoelen wordt in toenemende mate onderkend. Zo werden in Kenia en Ghana projecten ondersteund gericht op capaciteitsopbouw voor migratiemanagement en is Nederland betrokken bij de voorbereiding van een EU pilot met een Regionaal Beschermingsprogramma in Tanzania.

Beleidsthema 8: Versterkt cultureel profiel en positieve beeldvorming in en buiten Nederland

Nederland streeft naar een versterkt internationaal profiel. Internationale culturele samenwerking draagt bij aan de ontwikkeling van de Nederlandse cultuur en beïnvloedt ook de bredere politieke, sociale en economische betrekkingen met andere landen.

Beleidsthema 8, Versterkt cultureel profiel, positieve beeldvorming in en buiten Nederland (bedragen x EUR 1000)
Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijvingBegroting 2005 Mutatie Realisaties 2005
  Totaalwv. ODATotaalwv. ODATotaalwv. ODA
BZ 08.01 Nederlandse cultuur 13 052 0 1 175 0 14 227 0
 08.02 Cultureel erfgoed 4 600 1 150 31 1734 631 1 323
  08.03 Draagvlak Nederlands buitenlands beleid 53 387 31 822 5 620 100 59 00731 922
  08.04 Vestigingsklimaat internationale org  in Nederland 0 0 0 0 0 0
OCW 14.04 Cultureel erfgoed: Sieboldhuis 0 0 110 0 110 0
  14.05 Cultuur: overig 1 434 0 – 2250 1 209 0
Totaal 72 473 32 972 6 711273 79 184 33 245

Publieksvoorlichting

Het debat naar aanleiding van het referendum over het Europese Grondwettelijk Verdrag heeft eraan bijgedragen dat de burger zich meer bewust is geworden van de Europese Samenwerking. Hoewel dit slechts voor een deel is terug te voeren op specifieke activiteiten van de overheid – er namen immers veel meer actoren deel aan het debat – is een groter bewustzijn met betrekking tot Europa wel het netto resultaat geweest. Verder is uit diverse onderzoeken gebleken dat het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking hoog is gebleven. In 2005 richtte de «Wijs op reis»-campagne zich met name op de vraag wat de burger op het gebied van consulaire dienstverlening van de overheid kan verwachten. Tevens hebben publiciteitscampagnes plaatsgevonden gericht op het ontmoedigen van drugssmokkel.

Gemeenschappelijk Cultureel Erfgoed

Het behoud van gemeenschappelijk cultureel erfgoed is een van de doelstellingen van het internationaal cultuurbeleid. Dit beleid komt tot stand in overleg tussen de ministeries van OCW en BZ en in samenwerking met instellingen in Nederland en in de landen waar dit erfgoed zich bevindt. Met behulp van de zogenaamde HGIS-cultuurmiddelen zijn in 2005 diverse projecten gestart en uitgevoerd. Een voorbeeld is het project «Onbekend Nederland in Russische archieven en bibliotheken» dat in samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen wordt uitgevoerd. Binnen het project worden archieven ontsloten en bestudeerd, maar is ook een tentoonstelling bij het Russisch Staatsarchief over de 17e eeuwse betrekkingen tussen Nederland en Rusland voorzien.

Daarnaast is gewerkt aan het afsluiten van Memoranda of Understanding (MoU) met landen waarmee Nederland op structurele basis aan het behoud van gemeenschappelijk cultureel erfgoed wil werken, te weten Indonesië, India en Rusland. Ondertekening van deze MoU’s is voorzien voor 2006. De betrekkingen met Indonesië hebben een impuls gekregen rondom de viering van 60 jaar onafhankelijkheid. Met HGIS middelen is een Wajang voorstelling georganiseerd waarbij de originele poppen uit Rotterdam zijn overgedragen aan een museum in Jakarta, inclusief de daarvoor benodigde geconditioneerde vitrinekasten en bijbehorende kennis.

Beleidsthema 9: Overige uitgaven

Onder het thema «overige uitgaven» zijn de uitgaven gegroepeerd die niet binnen één van de inhoudelijke beleidsthema’s kunnen worden ondergebracht. De uitgaven betreffen met name de apparaatsuitgaven van Buitenlandse Zaken en de middelen voor attachés.

Beleidsthema 9, Overige uitgaven (bedragen x EUR 1000)
Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijvingBegroting 2005 Mutatie Realisaties 2005
  Totaalwv. ODATotaalwv. ODATotaalwv. ODA
BZ 10.01 Nominaal en onvoorzien 42 774 0 – 42 623 0 151 0
 11.01 Apparaatsuitgaven 642 965 194 101 10 478– 1 094 653 443 193 007
Div. dept.Attachés 49 976 0 – 5 796 0 44 180 0
Totaal 735 715 194 101 – 37 941 – 1 094697 774 193 007

BIJLAGE 1

HGIS PER BEGROTING

1.1 De HGIS-uitgaven 2005 per begroting en artikel (bedragen x EUR 1000)
Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijvingBegroting 2005 Mutatie Realisaties 2005
  Totaalwv. ODATotaalwv. ODATotaalwv. ODA
V Buitenlandse Zaken      
01.00 Versterkte int. rechtsorde en eerbiediging van mensenrechten      
        
 01.01 Internationale rechtsorde44 146 3 344 – 1 096 278 43 050 3 622
 01.02 Mensenrechten 21 042 16 258 7 4606 570 28 502 22 828
 01.03 Internationale juridische instellingen 10 255  – 1 347 0 8 908 
        
02.00 Grotere veiligh. en stabiliteit, effect. hum. hulpverl. en goed bestuur       
        
 02.01 Nationale en bondgenootschappelijke veiligheid 18 878 – 7 049 0 11 829  
 02.03 Non-proliferatie en ontwapening 8 231 813 – 61 – 81 8 170732
 02.05 Regionale stabiliteit en crisisbeheersing151 234 138 809 133 765 127 416 284 999266 225
 02.06 Humanitaire hulpverlening 186 185181 925 127 561 127 638 313 746 309 563
 02.07 Goed bestuur 161 410 129 110 – 35 215– 32 930 126 195 96 180
        
03.00 Versterkte Europese samenwerking       
        
 03.02 Ondersteuning bij pre- en postaccessie 10 600  1 299 011 899  
 03.03 EOF Europees Ontwikkelingsfonds110 071 110 071 27 737 27 737 137 808137 808
 03.04 Nederlandse positie in de EU 9 855 – 3 964 0 5 891  
 03.05 Raad van Europa7 782  809 0 8 591  
        
04.00 Meer welvaart en minder armoede       
        
 04.01 Handels- en financieel systeem 62 485 3 231 – 32 070– 1 622 30 415 1 609
 04.02 Armoedebestrijding426 502 418 685 66 102 66 742 492 604485 427
 04.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden331 321 279 883 – 54 175 – 16 919 277 146262 964
 04.04 Kwaliteit en effectiviteit ontwikkelingssamenwerking 27 781 27 781 – 4 246– 4 246 23 535 23 535
 04.05 Nederlandse handels- en investeringsbevordering 5 295  – 1 456 03 839  
        
05.00 Toegenomen menselijke en sociale ontwikkeling       
        
 05.01 Onderwijs235 337 235 337 – 16 764 – 16 764 218 573218 573
 05.02 Kennisontwikkeling 108 786 106 190– 5 361 – 5 361 103 425 100 829
 05.03 Gender 3 498 3 498 – 232 – 232 3 2663 266
 05.04 HIV/AIDS 214 891 212 881– 14 270 – 14 081 200 621 198 800
 05.05 Reproductieve gezondheid 65 234 65 234 32 22332 223 97 457 97 457
 05.06 Participatie civil society 583 122 568 122 – 16 343 – 5 184566 779 562 938
        
06.00 Beter beschermd en verbeterd milieu       
        
 06.01 Milieu en water 198 987 191 945 16 664 17 578 215 651209 523
 06.02 Water en stedelijke ontwikkeling 79 12179 121 – 12 096 – 12 096 67 025 67 025
        
07.00 Welzijn van Nederlanders i.h. buitenl. en regulering v.h. pers. verkeer       
        
 07.01 Consulaire dienstverlening 5 995  3 886 0 9 881 
 07.02 Vreemdelingenbeleid 127 773 124 580– 50 751 – 48 816 77 022 75 764
08.00Versterkt cult. profiel, pos. beeldvorming in en buiten Nederland       
        
 08.01 Nederlandse cultuur13 052  1 175 0 14 227  
 08.02 Cultureel erfgoed 4 600 1 150 31 173 4 6311 323
 08.03 Draagvlak Nederlands buitenlands beleid53 387 31 822 5 620 100 59 007 31 922
 08.04 Vestigingsklimaat int  organisaties in Nederland  0 0   
        
10.00 Nominaal en onvoorzien      
        
 10.01 Nominaal en onvoorzien42 774  – 42 623 0 151  
        
11.00Algemeen       
        
 11.01 Apparaatsuitgaven 642 965 194 101 10 478 – 1 094653 443 193 007
        
        
Totaal 3 972 5953 123 891135 691247 0294 108 2863 370 920
        
        
        
VI Justitie      
13.04.01 Rechtshandhaving en criminaliteitsbestrijding/VN-cellen   1 265 0 1 265 
91 Algemeen       
        
 01.01 Effectieve besturing van het Justitieapparaat/Europol 16 458 – 11 914 0 4 544  
 01.01 Effectieve besturing van het Justitieapparaat/Attachés 721  455 01 176  
 01.01 Effectieve besturing van het Justitieapparaat/WIPO 144  – 26 0 118 
        
Totaal 17 3230– 10 22007 1030
        
        
VII Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties      
04.01Partners in veiligheid (attachés)   76 0 76 
06.01 Functioneren Openbaar Bestuur/apparaat (attachés)280  37 0 317  
Totaal 280011303930
        
        
VIII Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen      
06.01HBO: Niet EU-studenten 3 455 3 455 0 0 3 4553 455
06.02 HBO: Specifieke stimulering 445  30 448  
07.01/02 Wetenschappelijk onderwijs50 306 49 502 1 345 1 324 51 651 50 826
07.01 WO: Niet EU-studenten 1 510 1 510 0 01 510 1 510
07.02 WO: mobiliteit   2 045635 2 045 635
07.04 WO: beurzenprogramma 575 0 0 575  
08.11 Internationaal beleid: mobiliteit 2 045 635 – 2 045 – 635  
08.11 Internationaal beleid: mobiliteit/attachés150  0 0 150  
14.04 Cultureel erfgoed: Sieboldhuis   110 0 110  
14.05 Cultuur: overig 1 434  – 225 0 1 209  
14.05Cultuur: overig/attachés 100  – 2 0 98 
16.01 Onderzoek en wetenschappen: WOTRO 454 4540 0 454 454
Totaal 60 47455 5561 2311 32461 70556 880
        
IXB Financiën      
01Belastingen      
        
 02 Belastingdienst (attachés)922  157 0 1 079  
04Internationale betrekkingen       
        
 20 Mult  Ontw  Banken en Fondsen 179 231 172 255 144 015 143 280323 246 315 535
        
09Algemeen (apparaat/attachés)928  121 0 1 049 
Totaal 181 081172 255144 293143 280325 374315 535
        
X Defensie      
09 Crisisbeheersingsoperaties (additionele kosten) 145 000 13 000 17 141– 7 340 162 141 5 660
09Crisisbeheersingsoperaties (VN-contributie) 50 000 2 963 0 52 963  
11 Internationale samenwerking       
        
 03 Attachés20 688  – 5 330 0 15 358 
        
Totaal 215 68813 00014 774– 7 340230 4625 660
        
XI Volkshuisvesting, RO en Milieubeheer      
11 Tegengaan klimaatverandering en      
 29.02-03 Internationale samenwerking milieu 5 244 381– 852 – 381 4 392  
 30.01 Clean development mechanism 19 500 5 000 – 2 987 – 5 00016 513 0
 99.91 Apparaat DGM (attachés) 316 0 0 316  
        
13.79.52 Bijdrage in deelnamekosten conferentie INECE   20 0 20 
Totaal 25 0605 381– 3 819– 5 38121 2410
        
XII Verkeer en Waterstaat      
01 Veiligheid goederenvervoer (IMO) 406  10 0 416  
09Veilige luchtvaart (ICAO) 1 015  – 109 0 906 
14 Waterbeheer 13 386  – 3 495 09 891  
16 Weer, klimaat en seismologie (WMO) 73627 – 64 – 2 672 25
21 Algemeen departement (attachés) 2 145  – 78 0 2 067 
Totaal 17 68827– 3 736– 213 95225
        
XIII Economische Zaken      
2 Bevorderen van innovatiekracht       
        
 01 Algemeen (attachés) 4 312  – 1 376 0 2 936 
 10 Infrastructuur voor innovatie 346  – 3460   
 15 Meer ontwikkeling en benutting van techn  kennis door bedrijven 590  3 296 0 3 886 
 20 Ontwikkeling van innovatie in de markt 3 925 – 3 925 0   
 55 Kennisbescherming  326 0 326  
        
3 Een concurrerend ondernemingsklimaat       
        
 10 Zorgen voor aantr. regio’s/steden om te kunnen ondern  (WTO) 208 – 15 0 193  
        
4 Doelmatige en duurzame energiehuishouding       
        
 01 Algemeen (bijdragen aan int  instituten)   931 0 931 
 30 Duurzame energiehuishouding (Joint Implementation)10 390  – 692 0 9 698  
 50 Handhaving niveau v. voorzieningszekerh. op korte + lange termijn 1 050 – 908 0142  
5 Internationale Economische Betrekkingen      
        
 01 Algemeen 871  7070 1 578  
 20 Verdere vrijmaking v/h intern. handels-/invest.verkeer en versterking v/d econ. rechtsorde 4 083 24704 330  
 30 Bevorderen van internationaal ondernemen 123 357 1 214 503 1 447 123 8602 661
        
10 Elektronische communicatie en post      
        
 70 Efficiënt werkende communicatie en postmarkt (bijdr  UPU/ITU) 2 202  26 02 228  
        
Totaal 151 3341 214– 1 2261 447150 1082 661
        
XIV Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit      
01 Versterking landelijk gebied       
        
 01.01.06 Internationaal natuurlijk (Tropisch hout) 61  0 0 61 
        
08 Kennisvoorziening      
        
 08.01.01 Voorzieningen groen onderwijs (ASC) 664 637 11 11 675 648
 08.01.01 Internationaal onderwijs 35 35 0 035 35
        
11 Algemeen      
        
 01.03 Internationale contributies/FAO 6 523 3 379 911 546 7 4343 925
 01.03 Internationale contributies/UNEP 243243 0 0 243 243
 02.01 Apparaatsuitgaven (attachés) 17 896  144 0 18 040 
        
Totaal 25 4224 2941 06655726 4884 851
        
XV Sociale Zaken en Werkgelegenheid      
98.08.01Apparaatsuitgaven (attachés) 704  0 0 704 
Totaal 7040007040
        
XVI Volksgezondheid, Welzijn en Sport      
98WHO-partnerschap 2 000  0 0 2 000 
98.02.01 Algemeen, apparaatsuitgaven (attachés) 814 0 0 814  
Totaal 2 8140002 8140
        
Toerekeningen       
 EU-begroting 302 078 189 68212 300 20 100 314 378 209 782
 EKI-kwijtschelding 481 596 481 596 – 221 637– 221 637 259 959 259 959
Totaal 783 674671 278– 209 337– 201 537574 337469 741
        
TOTAAL UITGAVEN5 454 1374 046 89668 830179 3775 522 9674 226 273
1.2 De HGIS-ontvangsten 2005 per begroting en artikel (bedragen x EUR 1000)
Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijvingBegroting 2005 Mutatie Realisaties 2005
V Buitenlandse Zaken
22 Grotere veiligh. en stabiliteit, effect. hum. hulpverl. en goed bestuur   
 10 Nationale en bondgenootschappelijke veiligheid 135– 135 0
 70 Humanitaire dienstverlening 1211 532 1 653
     
23 Versterkte Europese samenwerking   
     
 40 Restitutie Raad van Europa  17 17
     
24 Meer welvaart en minder armoede   
     
 10 Aflossingen en rente begrotingsleningen15 091 140 15 231
     
27 Welzijn van Nederlanders i.h. buitenl. en regulering v.h. pers. verkeer   
     
 10 Consulaire dienstverlening 22 0653 128 25 193
     
28Versterkt cult. profiel, pos. beeldvorming in en buiten Nederland    
     
 10 Doorberekening Defensie diversen 755 0 755
     
31Algemeen    
     
 10 Diverse ontvangsten 50 833– 3 099 47 734
 20 Koersverschillen 25 000– 16 321 8 679
 Totaal114 000– 14 73899 262
     
VI Justitie
 91.01.01 Effectieve besturing van het Justitieapparaat  842 842
 Totaal0842842
     
IXB Financiën
07 Beheer materiële activa  1 403 1 403
 Totaal01 4031 403
     
X Defensie
09 Uitvoeren crisisbeheersingsoperaties 1 407 9 236 10 643
 Totaal1 4079 23610 643
     
XIII Economische Zaken
02.10Infrastructuur voor innovatie  466 466
     
05BEB    
 11 Ontvangsten SenterNovem  341 341
 21 Ontvangsten kredieten en garanties 681 10 33711 018
 30 Bevorderen van internationaal ondernemen 560 560
 90 Diverse ontvangsten BEB 1 134– 648 486
     
10.70 Restituties bijdragen aan internationale organisaties  92 92
 Totaal1 81511 14812 963
     
 TOTAAL ONTVANGSTEN117 2227 891125 113

BIJLAGE 2

ODA-UITGAVEN NAAR BELEIDSTHEMA

(Bedragen x EUR 1000)
 Realisatie 2004Begroting 2005Realisatie 2005Begrotingshoofdstuk
Versterkte internationale rechtsorde en eerbiediging mensenrechten
1.1Internationale rechtsorde 3 259 3 344 3 622V-01.01
1.2 Mensenrechten 25 70916 258 22 828 V-01.02
  28 96819 60226 450 
      
      
Grotere veiligheid en stabiliteit, effectieve humanitaire hulpverlening en goed bestuur
2.3 Non-proliferatie en ontwapening 732813 732 V-02.03
2.5 Regionale stabiliteit en crisisbeheersing 70 122 138 809 266 225 V-02.05
2.6 Humanitaire hulpverlening 249 337 181 925309 563 V-02.06
2.7 Goed bestuur 138 855129 110 96 180 V-02.07
Defensie Toerekening crisisbeheersingsoperaties 9 350 13 000 5 660 X-09
  468 396463 657678 360 
      
Versterkte Europese samenwerking
3.3EOF Europees ontwikkelingsfonds 122 148 110 071137 808 V-03.03
Toerek. Toerekening EU-begroting185 997 189 682 209 782 Toerekening
  308 145299 753347 590 
      
Meer welvaart en minder armoede
4.1Handels- en financieel systeem 2 659 3 231 1 609V-04.01
4.2 Armoedebestrijding 490 886 418 685485 427 V-04.02
4.3 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden 232 036 279 883 262 964 V-04.03
4.4 Kwaliteit en effectiviteit ontwikkelingssamenwerking21 864 27 781 23 535  
Financiën Mult. Ontw. Banken en Fondsen 347 717 172 255 315 535 IXB-04.20
EZ Economische Samenwerking Indonesie 7 526 1 2142 661 XIII-5.30
LNV Internationale contributies/FAO2 910 3 379 3 925 XIV-11.01.03
Toerek.EKI-kwijtschelding 171 580 481 596 259 959Toerekening
  1 277 1781 388 0241 355 615 
      
Toegenomen menselijke en sociale ontwikkeling
5.1 Onderwijs 225 451235 337 218 573 V-05.01
5.2 Kennisontwikkeling111 737 106 190 100 829 V-05.02
5.3 Gender3 278 3 498 3 266 V-05.03
5.4 HIV/AIDS223 916 212 881 198 800 V-05.04
5.5Reproductieve gezondheid 96 006 65 234 97 457V-05.05
5.6 Participatie civil society 551 325568 122 562 938 V-05.06
OCW HBO: Niet EU-studenten  3 455 3 455 VIII-06.01
OCWWetenschappelijk onderwijs 50 651 49 502 50 826VIII-07.01/02
OCW WO: Niet EU-studenten  1 5101 510 VIII-07.01
OCW WO: mobiliteit 635 635635 VIII-07.02-08.11
OCW Onderzoek en wetenschappen: WOTRO 454 454 454 VIII-16.01
LNV Voorzieningen groen onderwijs (ASC) 646 637 648 XIV-08.01.01
LNVInternationaal onderwijs  35 35 XIV-08.01.01
  1 264 0991 247 4901 239 426 
      
Beter beschermd en verbeterd milieu
6.1 Milieu en water 222 739 191 945 209 523V-06.01
6.2 Water en stedelijke ontwikkeling 54 05379 121 67 025 V-06.02
VROM Internationale samenwerking milieu  381 0 XIA-11.29.02-03
VROMToerekening Clean Development Mechanism0 5 0000 XIA-11.30.01
VenW Meteorologie en seismologie (WMO)22 27 25 XII-16
LNV Internationale contributies/UNEP 243 243 243 XIV-11.01.03
  277 057276 717276 816 
      
Welzijn en veiligheid van Nederlanders in het buitenland en regulering van personenverkeer
7.2Vreemdelingenbeleid (opvang asielzoekers)98 003124 58075 764V-07.02
  98 003124 58075 764 
     
Versterkt cultureel profiel en positieve beeldvorming in en buiten Nederland
8.2 Cultureel erfgoed 1 1591 150 1 323 V-08.02
8.3 Draagvlak Nederlands buitenlands beleid 26 330 31 822 31 922 V-08.03
  27 48932 97233 245 
      
Algemeen
11.1 Apparaatsuitgaven193 709 194 101 193 007 V-11.01
  193 709194 101193 007 
      
Totaal ODA binnen HGIS3 943 0444 046 8964 226 273 
ODA buiten HGIS (instituten LNV)4 7254 7254 725 
TOTAAL ODA3 947 7694 051 6214 230 998 

BIJLAGE 3

ODA-PRESTATIE

Oda-prestatie in 2005 (bedragen in miljoenen EUR)
ODA-uitgaven (1)4 231,0
Af: Aflossingen op ODA-leningen (2) 72,6
Af: Ontvangsten op eerdere ODA-uitgaven (3) 29,8
  
Netto ODA (1-2-3)4 128,6
  
BNP 2005502 590,0
  
ODA-prestatie 20050,82%

BIJLAGE 4

ODA-UITGAVEN PARTNERLANDEN 2005

Afghanistan 
2.05 Regionale stabiliteit en crisisbeheersing29 632 000
4.02 Armoedevermindering8 700 000
 38 332 000
  
Albanië 
1.02 Mensenrechten23 000
2.07 Goed bestuur1 722 000
6.01 Milieu en water795 000
 2 540 000
  
Armenië 
1.02 Mensenrechten170 000
2.07 Goed bestuur684 000
 854 000
  
Bangladesh 
2.07 Goed bestuur1 169 000
4.02 Armoedevermindering2 382 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden7 403 000
5.01 Onderwijs11 841 000
5.05 Reproductieve gezondheid5 774 000
6.01 Milieu en water1 991 000
6.02 Water en stedelijke ontwikkeling6 789 000
 37 349 000
  
Benin 
2.07 Goed bestuur2 580 000
4.02 Armoedevermindering2 221 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden165 000
5.01 Onderwijs19 000
6.01 Milieu en water4 023 000
6.02 Water en stedelijke ontwikkeling55 000
 9 063 000
  
Bolivia 
2.07 Goed bestuur3 274 000
4.02 Armoedevermindering3 609 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden10 025 000
5.01 Onderwijs9 570 000
5.06 Participatie civil society108 000
 26 586 000
  
Bosnië & Herzegovina 
1.02 Mensenrechten593 000
2.05 Regionale stabiliteit en crisisbeheersing8 053 000
2.07 Goed bestuur3 057 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden2 466 000
 14 169 000
  
Burkina Faso 
1.02 Mensenrechten58 000
2.07 Goed bestuur1 171 000
4.02 Armoedevermindering15 591 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden7 661 000
5.01 Onderwijs4 846 000
5.04 HIV/AIDS1 608 000
5.05 Reproductieve gezondheid3 774 000
6.02 Water en stedelijke ontwikkeling3 555 000
 38 264 000
  
Colombia 
1.02 Mensenrechten1 293 000
2.05 Regionale stabiliteit en crisisbeheersing1 037 000
2.07 Goed bestuur420 000
6.01 Milieu en water7 404 000
 10 154 000
  
Egypte 
2.07 Goed bestuur795 000
4.02 Armoedevermindering1 404 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden443 000
5.05 Reproductieve gezondheid360 000
6.02 Water en stedelijke ontwikkeling3 790 000
 6 792 000
  
Eritrea 
2.07 Goed bestuur55 000
4.02 Armoedevermindering445 000
 500 000
  
Ethiopië 
4.02 Armoedevermindering3 274 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden1 558 000
5.01 Onderwijs8 826 000
5.04 HIV/AIDS2 880 000
5.05 Reproductieve gezondheid5 281 000
 21 819 000
  
Georgië 
1.02 Mensenrechten84 000
2.05 Regionale stabiliteit en crisisbeheersing65 000
2.07 Goed bestuur723 000
4.02 Armoedevermindering4 000 000
 4 872 000
  
Ghana 
4.02 Armoedevermindering11 144 000
5.05 Reproductieve gezondheid6 002 000
5.06 Participatie civil society66 000
6.01 Milieu en water2 823 000
 20 035 000
  
Guatemala 
1.02 Mensenrechten559 000
2.05 Regionale stabiliteit en crisisbeheersing544 000
2.07 Goed bestuur2 125 000
5.04 HIV/AIDS250 000
5.05 Reproductieve gezondheid945 000
6.01 Milieu en water6 547 000
 10 970 000
  
Indonesië 
2.05 Regionale stabiliteit en crisisbeheersing49 800 000
2.07 Goed bestuur9 523 000
4.02 Armoedevermindering6 309 000
5.01 Onderwijs573 000
5.06 Participatie civil society25 000
6.02 Water en stedelijke ontwikkeling4 324 000
 70 554 000
  
Jemen 
1.02 Mensenrechten102 000
2.07 Goed bestuur237 000
4.02 Armoedevermindering2 371 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden352 000
5.01 Onderwijs8 412 000
5.05 Reproductieve gezondheid5 825 000
6.01 Milieu en water1 001 000
6.02 Water en stedelijke ontwikkeling3 844 000
 22 144 000
  
Kaap Verdië 
4.02 Armoedevermindering1 500 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden100 000
6.01 Milieu en water7 551 000
 9 151 000
  
Kenia 
1.02 Mensenrechten42 000
2.07 Goed bestuur3 525 000
5.06 Participatie civil society252 000
 3 819 000
  
Macedonië 
2.07 Goed bestuur1 692 000
4.02 Armoedevermindering17 465 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden1 878 000
5.01 Onderwijs853 000
5.06 Participatie civil society98 000
 21 986 000
  
Mali 
1.02 Mensenrechten102 000
2.07 Goed bestuur1 713 000
4.02 Armoedevermindering10 487 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden3 160 000
5.01 Onderwijs13 324 000
5.04 HIV/AIDS464 000
5.05 Reproductieve gezondheid5 637 000
5.06 Participatie civil society42 000
6.02 Water en stedelijke ontwikkeling4 128 000
 39 057 000
  
Moldavië 
1.02 Mensenrechten3 000
2.07 Goed bestuur1 317 000
4.02 Armoedevermindering3 281 000
 4 601 000
  
Mongolië 
4.02 Armoedevermindering6 000
6.01 Milieu en water4 233 000
 4 239 000
  
Mozambique 
2.07 Goed bestuur609 000
4.02 Armoedevermindering18 290 000
5.01 Onderwijs12 831 000
5.04 HIV/AIDS306 000
5.05 Reproductieve gezondheid4 148 000
6.01 Milieu en water943 000
6.02 Water en stedelijke ontwikkeling4 602 000
 41 729 000
  
Nicaragua 
2.07 Goed bestuur268 000
4.02 Armoedevermindering10 570 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden3 272 000
5.04 HIV/AIDS587 000
5.05 Reproductieve gezondheid4 316 000
6.01 Milieu en water113 000
 19 126 000
  
Oeganda 
1.02 Mensenrechten186 000
2.07 Goed bestuur6 513 000
4.02 Armoedevermindering17 851 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden129 000
5.01 Onderwijs4 033 000
 28 712 000
  
Pakistan 
1.02 Mensenrechten69 000
2.05 Regionale stabiliteit en crisisbeheersing622 000
2.07 Goed bestuur667 000
6.01 Milieu en water3 546 000
 4 904 000
  
Palestijnse Autoriteiten 
1.02 Mensenrechten1 301 000
2.05 Regionale stabiliteit en crisisbeheersing6 120 000
2.07 Goed bestuur3 953 000
4.02 Armoedevermindering5 000 000
 16 374 000
  
Rwanda 
2.07 Goed bestuur5 987 000
4.02 Armoedevermindering522 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden9 251 000
 15 760 000
  
Senegal 
4.02 Armoedevermindering357 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden280 000
6.01 Milieu en water13 784 000
 14 421 000
  
Sri Lanka 
2.05 Regionale stabiliteit en crisisbeheersing15 283 000
2.06 Humanitaire hulpverlening287 000
4.02 Armoedevermindering614 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden2 230 000
6.01 Milieu en water2 515 000
 20 929 000
  
Suriname 
2.07 Goed bestuur4 729 000
4.02 Armoedevermindering2 443 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden1 005 000
5.01 Onderwijs1 471 000
5.05 Reproductieve gezondheid5 666 000
5.06 Participatie civil society199 000
6.01 Milieu en water4 777 000
8.02 Cultureel erfgoed220 000
 20 510 000
  
Tanzania 
2.07 Goed bestuur6 932 000
4.02 Armoedevermindering10 068 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden1 789 000
5.01 Onderwijs8 392 000
5.04 HIV/AIDS1 245 000
5.05 Reproductieve gezondheid12 581 000
 41 007 000
  
Vietnam 
4.02 Armoedevermindering16 577 000
5.05 Reproductieve gezondheid4 931 000
6.01 Milieu en water2 552 000
6.02 Water en stedelijke ontwikkeling5 723 000
 29 783 000
  
Zambia 
2.07 Goed bestuur1 290 000
4.02 Armoedevermindering2 095 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden2 758 000
5.01 Onderwijs9 931 000
5.05 Reproductieve gezondheid14 980 000
6.01 Milieu en water400 000
6.02 Water en stedelijke ontwikkeling500 000
 31 954 000
  
Zuid Afrika 
2.07 Goed bestuur4 065 000
4.02 Armoedevermindering1 581 000
4.03 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden127 000
5.01 Onderwijs16 825 000
5.04 HIV/AIDS5 381 000
5.06 Participatie civil society74 000
 28 053 000

BIJLAGE 5

HGIS-UITGAVEN NATUUR, MILIEU EN WATER

HGIS-uitgaven Natuur, Milieu en Water (bedragen x EUR 1000)Realisaties 2004Realisatie 2005
ODA Natuur en Milieu  
Directe uitgaven Natuur en Milieu  
Landenspecifieke sectorale samenwerking145 150138 713
Thematische samenwerking in landen en regio’s55 03969 402
Programma Kleine Projecten115166
Subtotaal directe uitgaven Natuur en Milieu200 304208 115
Toerekening macrosteun7053 897  
Multilateraal  
VN-instellingen  
GEF-ODA/ Montreal Fund 24 586 24 448
UNEP 8 291 8 373
Verwoestijningsverdrag 119 109
UNDP 8 6079 647
IFAD 3 367 3 367
FAO partnershipprogramma3 771 3 750
UN-HABITAT  7 480
   
Internationale Financiele Instellingen  
IDA en regionale ontwikkelingsbanken 34 77231 554
WB-Partnership Programma 10 825 25 862
   
Europese ontwikkelingssamenwerking  
Europees Ontwikkelingsfonds (EOF) 6 107 6 890
Toerekening EU-begroting 9 300 10 489
Subtotaal Multilateraal109 745131 969
Particuliere kanaal  
Speciale Activiteiten 24 230 20 450
TMF20 000 32 188
Oret/Miliev 14 533 24 936
MFP’s 40 787 41 715
SNV en PSO 12 49013 748
Subtotaal Particulier Kanaal112 040133 037
Overige toerekeningen  
Apparaatsuitgaven 15 497 15 441
Natuur en Milieu Educatie 908 908
Int  onderwijs instituten 8 7918 116
CDM 0 0
Subtotaal Overige Toerekeningen25 19624 465
Totaal ODA Natuur en Milieu447 990501 483
Waarvan voor:  
– Regeringsstandpunt Tropisch Regenwoud (RTR)30 00064 000
   
BNP (x mln)461 310502 590
ODA Natuur en Milieu als % van het BNP0,0970,100
Non-ODA Natuur en Milieu  
Natuur en Milieu programma’s  
Clean Development Mechanism 1 481 16 513
Joint Implementation 4 513 9 698
GEF non-ODA 7 186 5 500
Internationale samenwerking Milieu 4 199 4 392
Waterbeheer (Partners for Water)9 931 9 891
Subtotaal17 37945 994
Overig  
MATRA 7 7703 318
MATRA pre-accessie 3 170 792
Programma Samenwerking Oost-Europa (PSO) 7 390 – 
POBB–  – 
Subtotaal18 3304 110
Totaal Non-ODA natuur en milieu35 70950 104
TOTAAL NATUUR EN MILIEU IN HGIS483 699551 587

BIJLAGE 6

UITGAVEN HIV/AIDS, MALARIA EN TUBERCULOSE

Uitgaven HIV/AIDS, Malaria en Tuberculose (bedragen x EUR 1000)Realisatie 2004Realisatie 2005
ODA HIV/AIDS, TB en Malaria  
Bilaterale uitgaven HIV/AIDS, Malaria en TB  
Partnerlanden met HIV/AIDS, Malaria en TB 60 59271 851
Andere landen (afbouwlanden) 4 657 2 498
Niet-gedelegeerde middelen 15 778 14 275
Toerekening macrosteun, noodhulp, en wederopbouw2 820 25 569
Subtotaal bilaterale uitgaven HIV/AIDS, Malaria en TB83 847114 193
Multilateraal  
VN-instellingen  
UNHCR 3 488 3 108
UNDP – 4 824
UNICEF 8 347 4 820
UNFPA, incl  Reproductive Health Commodities 55 478 38 635
UNAIDS 24 224 24 224
WHO/PAHO 4 464 4 067
Partnershipprogramma WHO23 630 14 030
GFATM 23 814 46 000
   
Internationale Financiele Instellingen  
IDA en regionale ontwikkelingsfondsen 17 38615 777
   
Europese ontwikkelingssamenwerking  
Europees Ontwikkelingsfonds (EOF) 7 3288 268
Toerekening EU-begroting 11 16012 587
Subtotaal Multilateraal179 319176 340
Particulier Kanaal  
Aandeel HIV/AIDS, Malaria en TB van Medefinancieringsprogramma (MFP)24 472 25 029
Thematische medefinanciering 11 68416 973
PSO 1 310 1 425
Subtotaal Particulier Kanaal37 46643 427
Overige toerekeningen  
Apparaatsuitgaven 11 622 11 580
Int  onderwijs instituten 1 084 1 073
Subtotaal Overige toerekeningen12 70612 653
TOTAAL ODA HIV/AIDS, Malaria en TB313 338346 613
Non-ODA HIV/AIDS, TB en Malaria  
Partnership Programma WHO (begroting VWS)0 400
TOTAAL NON-ODA HIV/AIDS, TB en Malaria0400
TOTAAL HIV/AIDS, TB en Malaria in HGIS313 338347 013

BIJLAGE 7

UITGAVEN BASISONDERWIJS

ODA-uitgaven Basic Education (bedragen x EUR 1000)Realisatie 2004Realisatie 2005
Bilaterale uitgaven basic education  
Partnerlanden met onderwijs als sector 123 100112 040
Silent partnership 6 300 5 100
Noodhulponderwijs Pakistan – 10 000
Andere activiteiten 2 500 6 845
Education for All (EFA )/ Fast Track Initiative (FTI) 24 750 44 739
Toerekening macrosteun en schuldkwijtschelding 31 500 53 395
Toerekening andere thema’s, zoals noodhulp en wederopbouw 14 400 29 870
Subtotaal bilaterale uitgaven basic education202 550261 989
Multilateraal  
VN-instellingen  
VN organisaties zoals ILO, UNICEF, UNRWA, UNESCO, WFP31 500 26 610
   
Internationale Financiële Instellingen  
WB-Partnership Programma1 000 1 725
IDA en regionale ontwikkelingsfondsen34 800 31 554
   
Europese ontwikkelingssamenwerking  
Europees ontwikkelingsfonds (EOF) 4 900 5 512
Toerekening EU-begroting7 439 10 489
Subtotaal Multilateraal79 63975 890
Particulier Kanaal  
Aandeel voor basic education van Medefinancieringsprogramma (MFP) 40 800 50 058
Thematische Medefinanciering (TMF) 245 4 300
PSO–  1 425
Overige –  – 
Subtotaal Particulier Kanaal41 04555 783
Overige toerekeningen  
Apparaatsuitgaven 15 73815 441
Subtotaal Overige Toerekeningen15 73815 441
TOTAAL Basic Education338 972409 103
TOTAAL OS-begroting3 947 7694 226 273
Uitgaven Basic Education als % van de OS-begroting8,6%9,7%

BIJLAGE 8

NON-ODA-UITGAVEN NAAR BELEIDSTHEMA

(bedragen x EUR 1000)
  Realisatie 2004 Begroting 2005 Realisatie 2005Begrotingshoofdstuk
Versterkte internationale rechtsorde en eerbiediging van mensenrechten
      
1.1Internationale rechtsorde 35 356 40 802 39 428V-01.01
1.2 Mensenrechten 4 6744 784 5 674 V-01.02
1.3 Internationale juridische instellingen 18 845 10 255 8 908 V-01.03
Justitie Rechtshandhaving en criminaliteitsbestrijding/VN-cellen 0 0 1 265VI-13.04.01
 Effectieve besturing van het Justitieapparaat/Europol 5 449 16 458 4 544VI-91.01.01
 Eurojust 1 924   VI-07 (in 2004)
  66 24872 29959 819 
      
Vrede, veiligheid en conflictbeheersing
      
2.1 Nationale en bondgenootschappelijke veiligheid14 537 18 878 11 829 V-02.01
2.3Non-proliferatie en ontwapening 7 285 7 418 7 438V-02.03
2.5 Regionale stabiliteit en crisisbeheersing22 054 12 425 18 774 V-02.05
2.6 Humanitaire hulpverlening 4 640 4 260 4 183 V-02.06
2.7Goed bestuur 37 646 32 300 30 015 V-02.07
Defensie Crisisbeheersingsoperaties (additionele kosten)168 492 132 000 156 481 X-09
 Crisisbeheersingsoperaties (VN-contributie) 65 35450 000 52 963 X-09
  320 008257 281281 683 
      
      
Versterkte Europese samenwerking
3.2 Ondersteuning bij pre- en postaccessie 14 942 10 600 11 899 V-03.03
3.4Nederlandse positie in de EU 16 595 9 855 5 891V-03.04
3.5 Raad van Europa 8 820 7 7828 591 V-03.05
EZ Europese interne markt (Benelux)9 0 0 XIII-05.10
Toerek. EU-begroting111 272 112 396 104 596 Toerekening
  151 638140 633130 977 
      
      
Meer welvaart en minder armoede
      
4.1 Handels- en financieel systeem 29 832 59 25428 806 V-04.01
4.2 Armoedebestrijding 1 8007 817 7 177 V-04.02
4.3 Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden 89 603 51 438 14 182 V-04.03
4.5 Nederlandse handels- en investeringsbevordering 2 6315 295 3 839 V-04.05
Justitie Effectieve besturing van het Justitieapparaat/WIPO 122 144 118 VI-91.01.01
Financiën Mult. Ontw. Banken en Fondsen 7 965 6 9767 711 IXB-04.20
      
VenW Veiligheid goederenvervoer scheepvaart (IMO) 394 1 015 906 XII-01
 Veiligheid luchtvaart (ICAO) 783 406 416 XII-09
EZ Infrastructuur voor innovatie 320 346 0XIII-02.10
 Meer ontwikkeling en benutting van techn  kennis door bedrijven 0 590 3 886 XIII-02.15
 Ontwikkeling innovatie in de markt 3 631 3 925 0XIII-02.20
 Kennisbescherming 0 0 326XIII-02.55
 Zorgen voor aantr. regio’s/steden om te kunnen ondern. (WTO) 182 208 193 XIII-03.10
 Algemeen (bijdragen aan int  instituten) 2 318 0 931XIII-04.01
 Handhaving niveau v  voorzieningszekerh  op korte + lange termijn 0 1 050 142 XIII-04.50
 Algemeen 2 882 871 1 578 XIII-05.01
 Verdere vrijmaking v/h intern  handels-/invest verkeer en versterking v/d econ  rechtsorde 4 169 4 083 4 330XIII-05.20
 Bevorderen van internationaal ondernemen 135 908122 143 121 199 XIII-05.30
 Efficiënt werkende communicatie en postmarkt (bijdr  UPU/ITU) 2 376 2 2022 228 XIII-10.70
LNV Internationale contributies/FAO2 601 3 144 3 509 XIV-11.01.03
 Intenationaal natuurlijk (Tropisch hout) 61 61 61 XIV-01.01.06
  287 578270 968201 538 
      
Toegenomen menselijke en sociale ontwikkeling
      
5.2 Kennisontwikkeling 2 5962 596 2 596 V-05.02
5.4 HIV/AIDS 2 0002 010 1 821 V-05.04
5.6 Participatie civil society 0 15 000 3 841 V-05.06
OCW HBO: Specifieke stimulering 447 445 448 VIII-06.02
 Wetenschappelijk onderwijs 844 804 825VIII-07.01/02
 WO: beurzenprogramma 590 575 575VIII-07.04
 Internationaal beleid: mobiliteit 1 4451 410 1 410 VIII-07.02-08.11
LNV Voorzieningen groen onderwijs (ASC) 27 27 27 XIV-08.01.01
VWSWHO-partnerschap 0 2 000 2 000 XVI-98
  7 94924 86713 543 
      
Beter beschermd en verbeterd milieu
      
6.1 Milieu en water 9 879 7 042 6 128V-06.01
VROM Internationale samenwerking milieu 4 1994 863 4 392 XIA-11.29.02-03
 Clean development mechanism 1 481 14 500 16 513 XIA-11.30.01
 Bijdrage in deelnamekosten conferentie INECE  0 20XIA-13.79.52
VenW Waterbeheer (Partners voor Water)9 931 13 386 9 891 XII-14
 Weer, klimaat, seismologie, ruimtevaart (WMO) 659 709 647 XII-16
EZ Duurzame energiehuishouding (Joint Implementation)4 513 10 390 9 698 XIII-04.30
  30 66250 89047 289 
      
Welzijn en veiligheid van Nederlanders in het buitenland en regulering van het personenverkeer
      
7.1Consulaire dienstverlening 5 701 5 995 9 881V-07.01
7.2 Vreemdelingenbeleid 2 364 3 1931 258 V-07.02
  8 0659 18811 139 
      
Versterkt cultureel profiel, positieve beeldvorming in en buiten Nederland
      
8.1 Nederlandse cultuur 17 608 13 052 14 227 V-08.01
8.2Cultureel erfgoed 3 373 3 450 3 308 V-08.02
8.3 Draagvlak Nederlands buitenlands beleid 28 75621 565 27 085 V-08.03
8.4 Vestigingsklimaat internationale org  in Nederland 0 0 0 V-08.04
OCWCultureel erfgoed: Sieboldhuis  0 110 VIII-14.04
OCW Cultureel: overig 1 437 1 434 1 209VIII-14.05
  51 17439 50145 939 
      
Overige uitgaven
      
10.1Nominaal en onvoorzien 39 42 774 151 V-10.01
11.1 Apparaatsuitgaven 469 101 448 864 460 436V-11.01
Div. dept. Attachés 44 345 49 97644 180 Div. Begrotingen
  513 485541 614504 767 
      
Totaal non-ODA1 436 8071 407 2411 296 694 
XNoot
1

In de term «basisonderwijs» zijn in het gehele HGIS-jaarverslag eveneens begrepen voorschools onderwijs, alfabetisering en lager beroepsonderwijs.

Naar boven