30 489
Wijziging van de Wet milieubeheer (luchtkwaliteitseisen)

nr. 37
BRIEF MINISTER VAN VOLKSHUISVESTING, RUIMTELIJKE ORDENING EN MILIEUBEHEER

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 15 april 2009

In juli 2008 heeft Nederland de Europese Commissie in kennis gesteld van het voornemen gebruik te willen maken van de mogelijkheid van uitstel en vrijstelling om aan de Europese grenswaarden voor luchtkwaliteit te voldoen. Dit betreft de jaar- en uurgrenswaarden voor fijn stof (PM₁₀) die met ingang van 1 januari 2005 van kracht zijn en de jaargrenswaarde voor stikstofdioxide (NO₂) die met ingang van 1 januari 2010 zal gelden. Om van derogatie gebruik te maken moet een luchtkwaliteitsplan worden opgesteld dat aan de Europese Commissie laat zien op welke wijze tijdig aan de grenswaarden wordt voldaan. Nederland heeft daartoe het Kabinetsstandpunt inzake het Nationale Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) aan de Commissie voorgelegd. Op verzoek van de Commissie heeft Nederland in september 2008 een uitgebreide toelichting gegeven op het NSL en op de Saneringstool, het rekeninstrument van het NSL en vragen beantwoord.

Uitstel en vrijstelling zijn mogelijk op basis van artikel 22 van richtlijn 2008/50/EG, de nieuwe EU-Richtlijn Luchtkwaliteit en schonere lucht voor Europa die op 11 juni 2008 van kracht is geworden. Voorwaarde hiervoor is dat er een luchtkwaliteitsplan wordt opgesteld waarin voldoende harde maatregelen zitten om binnen de periode van uitstel en vrijstelling aan de luchtkwaliteitsgrenswaarden te voldoen. Wanneer de Europese Commissie niet binnen negen maanden na ontvangst van de kennisgeving bezwaar zou maken, wordt krachtens de richtlijn aan de voorwaarden voor derogatie voldaan.

De Europese Commissie heeft het Nederlandse verzoek tot derogatie inmiddels kunnen beoordelen en heeft mij dinsdag 7 april jl. laten weten hiermee te kunnen instemmen. Dit betekent dat Nederland derogatie heeft verkregen. Het tijdstip waarop aan de normen voor PM₁₀ moet worden voldaan wordt uitgesteld tot 11 juni 2011 (drie jaar na inwerkingtreding van de nieuwe richtlijn) en dat voor de jaargrenswaarde voor NO₂ wordt voor Nederland 1 januari 2015. Dat komt overeen met de uiterste data van de richtlijn. Het Nederlandse verzoek is derhalve vrijwel geheel gehonoreerd.

Vrijwel geheel, want voor de agglomeratie Heerlen/Kerkrade verleent de Europese Commissie weliswaar vrijstelling voor de PM₁₀-normen, maar is het uitstel voor NO₂ geldig tot 1 januari 2013 (en niet tot 1 januari 2015). Als reden hiervoor geeft de Commissie aan dat in deze agglomeratie slechts beperkte overschrijdingen te verwachten zijn in de komende jaren.

Ik ben verheugd met de instemming van de Europese Commissie met derogatie voor Nederland. Daarmee geeft de Commissie aan vertrouwen te hebben in de Nederlandse aanpak en in het NSL.

Consequentie van beperkte derogatie voor Heerlen/Kerkrade

Omdat Heerlen/Kerkrade voor NO₂ derogatie verkrijgt tot 2013 zal extra aandacht van het Rijk en de betrokken gemeenten nodig zijn om ervoor te waken dat tijdig aan de grenswaarden zal worden voldaan. Rijk en regio zullen gezamenlijk bestuderen of extra inzet nodig is om eventuele overschrijdingen te voorkomen. Het NSL zal hierop worden aangepast, zoals de Commissie ook als voorwaarde stelt. De ontwikkeling van de luchtkwaliteit in Heerlen/Kerkrade zal net als in andere NSL-gebieden via het monitoringssysteem van het NSL worden gevolgd om zeker te zijn van het tijdig halen van de grenswaarden.

De inwerkingtreding van het NSL

Met de instemming met de derogatie en de inmiddels door uw Kamer en de Eerste Kamer aanvaarde implementatiewet (wet van 12 maart 2009 tot wijziging van de Wet milieubeheer (implementatie en derogatie luchtkwaliteitseisen)) is de inwerkingtreding van het NSL een stapje dichterbij gekomen.

Voor inwerkingtreding van het NSL is nog nodig dat de implementatiewet en het besluit derogatie in werking treden (naar verwachting voor 1 juli) en dat het parlementaire proces rond het NSL tijdig wordt afgerond. Een debat in de Eerste Kamer over het NSL is geagendeerd voor 19 mei a.s.

Daarnaast wordt het NSL momenteel geactualiseerd op basis van de uitkomsten van de inspraak, de parlementaire behandeling en de nieuwste emissiegegevens. Met behulp van de meest actuele versie van de Saneringstool zullen deze maand alle regio’s beoordelen of de regionale en lokale maatregelen goed verwerkt zijn in het NSL. Volgens de huidige planning kan het NSL vervolgens ter vaststelling worden geagendeerd voor de Ministerraad van 10 juli a.s. Vervolgens wordt na een daartoe strekkende mededeling in de Staatscourant het NSL van kracht.

De minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer,

J. M. Cramer