30 180 Conferentie van Voorzitters van de parlementen van de Europese Unie

J/ Nr. 19 VERSLAG VAN EEN CONFERENTIE

Vastgesteld 9 april 2013

Op 10 en 11 februari 2013 vond in Nicosia een conferentie plaats van de Secretarissen-generaal van parlementen van de Europese Unie (hierna «de Griffiersconferentie»). Deze Griffiersconferentie diende ter voorbereiding op de EU-Voorzittersconferentie van 21–23 april 2013, eveneens in Nicosia.

Aan de Griffiersconferentie werd deelgenomen door de Griffier van de Tweede Kamer, mevrouw Biesheuvel-Vermeijden en de Griffier van de Eerste Kamer, de heer Hamilton. De delegatie werd begeleid door de EU-adviseur van de vaste commissie voor Europese Zaken van de Tweede Kamer, mevrouw Timmer, en de adjunct-griffier van deze vaste commissie, de heer Beun.

De delegatie brengt als volgt verslag uit.

De Griffier van de Eerste Kamer der Staten-Generaal, G.J.A. Hamilton

De Griffier van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, J.E. Biesheuvel-Vermeijden

Inleiding

De Griffiersconferentie begon op zondagavond 10 februari met een welkomstdiner, aangeboden door de waarnemend Secretaris-generaal van het parlement van Cyprus.

Op maandag 11 februari werd de vergadering geopend door de Voorzitter van het parlement van Cyprus, de heer Yiannakis L. Omirou en de heer Socrates Socratous, waarnemend Secretaris-generaal van het parlement van Cyprus. Ook werd afscheid genomen van de Secretaris-generaal van de Franse Senaat, de heer Alain Delcamp.

Implementatie van de besluiten van de laatste Voorzittersconferentie

Het eerste agendapunt van de bijeenkomst betrof het bespreken van de voortgang van de werkzaamheden rondom de implementatie van de besluiten van de Voorzittersconferentie van april 2012. De waarn. Secretaris-generaal van Cyprus gaf aan dat op 9–10 september 2012 in Pafos, Cyprus, de eerste conferentie van het Gemeenschappelijk Buitenlands- en Veiligheidsbeleid en het Gemeenschappelijk Veiligheids- en Defensiebeleid heeft plaatsgevonden. Deze bijeenkomst vond plaats in aanwezigheid van de Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid van de Europese Unie, mevrouw Ashton, die inging op de (huidige) uitdagingen op haar beleidsterrein. Ook is het Reglement van Orde besproken van deze nieuwe «GBVB-conferentie». Omdat men toen niet in detail tot een overeenkomst kon komen, heeft men besloten het Ierse Voorzitterschap te vragen een ad hoc comité op te richten dat als doel heeft besluitvorming te faciliteren over sommige tegengestelde voorstellen ten aanzien van het Reglement van Orde. De volgende conferentie zal op 24–25 maart 2013 plaatsvinden in Dublin. De vertegenwoordiger van het Ierse parlement bevestigde dit en zei verder dat deelname aan de conferentie zal bestaan uit alle 28 lidstaten en het Europees Parlement, maar dat er kleinere werkgroepen gevormd zullen worden om meer efficiëntie te krijgen.

De Griffier van de Tweede Kamer bracht bij dit agendapunt naar voren dat het in het Reglement van Orde van de GBVB-conferentie belangrijk is om de juiste balans te vinden tussen plenaire besprekingen en werkgroepsessies; hierdoor zou de effectiviteit kunnen worden vergroot. Daarnaast maakte deze Griffier het punt van naamgeving aan conferenties, zoals de GBVB en de conferentie over het Begrotingsverdrag, die creatiever zou kunnen, zodat die beter aansluiten bij de beleving van burgers.

De vertegenwoordiger van het Europees Parlement ging in op de Europese Parlementaire Week die eind januari jl. plaatsvond in Brussel. Hierbij waren meer dan honderd deelnemers aanwezig, waarvan vijf voorzitters van parlementen, en het werk was verdeeld in sectoren. Ook waren er aparte bijeenkomsten in politieke groepen georganiseerd. Een verbeterpunt is dat er voldoende tijd zou moeten zijn bij dit soort bijeenkomsten voor een debat met de voorzitters. Verder gaf de vertegenwoordiger van het Letse parlement aan dat Letland lid zal worden van de OESO. Daarnaast heeft Letland veel bezuinigingsmaatregelen ingevoerd en heeft men het Begrotingsverdrag geratificeerd.

Agenda van de Voorzittersconferentie van april 2013

De waarn. Secretaris-generaal van het parlement van Cyprus legde de agenda van de Voorzittersconferentie van april 2013 te Nicosia voor aan de aanwezigen. Geagendeerd zullen zijn de thema’s «Rol van nationale parlementen in het vergroten van democratie en mensenrechten in derde landen, met nadruk op de Mediterrane regio»; «Burgers dichter bij Europa brengen»; «Sociale cohesie in tijden van bezuinigingen – wat kunnen nationale parlementen doen» en «Artikel 13 van het Verdrag over Stabiliteit, Coördinatie en Bestuur in de Economische en Monetaire Unie» (kortweg het Begrotingsverdrag). Dit artikel roept nationale parlementen en het Europees Parlement op om te besluiten over een gezamenlijke conferentie waarin het begrotingsbeleid en andere onder dit verdrag vallende kwesties worden besproken. De intentie van het parlement van Cyprus is om het onderwerp van de invulling van artikel 13 te agenderen als informeel discussiepunt achter gesloten deuren, zodat de verschillende visies op dit thema in de verschillende nationale parlementen en het Europees Parlement uitgewisseld kunnen worden.

De hierop volgende discussie betrof met name de agendering van het thema «Artikel-13». De meningen verschilden tussen de aanwezige vertegenwoordigers van parlementen. De Secretaris-generaal van het Oostenrijkse parlement was voorstander van het huidig voorgestelde format, informeel en achter gesloten deuren. Als er voortgang in de discussie zal zijn is het altijd mogelijk later op de dag een formele bijeenkomst hierover te hebben. Ook de Zweedse vertegenwoordiger van het parlement was voorstander van een informele discussie. Daarnaast werd aangegeven dat de Zweedse Voorzitter van het parlement onlangs in een brief aan de Voorzitter van de Franse Assemblée Nationale – als reactie op de Franse resolutie over Artikel 13 – zijn standpunt over de Artikel-13 conferentie kenbaar heeft gemaakt. De drie algemene uitgangspunten zijn daarbij: overweeg bestaande vormen van samenwerking; geef prioriteit aan een gedachtenuitwisseling tussen de parlementaire comités die verantwoordelijk zijn, zodat opgedane ervaringen op een natuurlijke wijze meegenomen kunnen worden in het dagelijks werk van deze parlementariërs; en streef naar meer efficiëntie door het transparant maken van de kosten die deze samenwerking met zich mee brengt, dit houdt in dat de kosten gedragen zullen moeten worden door nationale parlementen. De Deense vertegenwoordiger van het parlement was eveneens voorstander van een informele discussie, waarbij de Deense Voorzitter verslag zou kunnen uitbrengen van de informele bijeenkomst van voorzitters van de commissies Europese Zaken op 11 maart in Kopenhagen.

De Griffiers van zowel Eerste als Tweede Kamer hebben zich ingezet om dit thema als formeel agendapunt te agenderen, zodat gestreefd kan worden naar besluitvorming over de oprichting en vormgeving van een «artikel-13 conferentie». Ontwikkelingen binnen de EMU voltrekken zich immers snel, dus is het cruciaal dat de nationale parlementen zo spoedig mogelijk goed gepositioneerd raken. Er is in april a.s. voldoende materiaal beschikbaar om tot besluitvorming te komen, zoals het werkdocument van de bijeenkomst op 11 januari in Luxemburg, de Franse resolutie en het verslag van de informele bijeenkomst van voorzitters van de commissies Europese Zaken op 11 maart in Kopenhagen. Daarnaast hebben de Griffiers opgeroepen om de voorbereidende documentatie voor de Voorzittersconferentie bijtijds beschikbaar te stellen. Ook de Secretaris-generaal van de Duitse Bondsdag gaf aan dat een informele discussie in dit stadium mogelijk niet genoeg is; het Verdrag is reeds in werking getreden, overheden werken er al mee, daarom moet artikel 13 zo snel mogelijk in werking gesteld worden. Mocht het toch een informele discussie worden, dan moet dit heel goed voorbereid worden, inclusief een tijdsschema van data voor besluitvorming. Bestaande ideeën over de invulling van Artikel 13 kunnen uitgewisseld worden via de IPEX website. Dit idee kreeg tevens steun van de vertegenwoordigers van de Franse Assemblée Nationale en de Italiaanse Kamer van gedeputeerden en van de Secretaris-generaal van het Griekse parlement. De waarn. Secretaris-generaal van het Cypriotische parlement concludeerde uiteindelijk dat een uitgebreide informele discussie geagendeerd zal worden tijdens de Voorzittersconferentie, waarna mogelijk besluitvorming kan plaatsvinden. Indien dit niet het geval is zal dit thema verder besproken worden onder Litouws voorzitterschap.

Verder werd opgemerkt door de vertegenwoordiger van het Europees Parlement dat er voldoende tijd moet zijn tijdens de Voorzittersconferentie om deze belangrijke kwestie te kunnen bespreken. De Secretaris-generaal van het Ierse parlement wees op de beperkte budgetten van nationale parlementen, daarom moeten nationale parlementen zelf bepalen hoe ze verder gaan. De vertegenwoordiger van de House of Lords was van mening dat voorstellen ten aanzien van de Artikel 13 conferentie eenvoudig en alomvattend moeten zijn en met consensus aangenomen moeten kunnen worden.

IPEX-gerelateerde zaken

De nieuwe Secretaris-generaal van de Duitse Bondsdag en huidig voorzitter van de IPEX board, de heer Horst Risse, gaf een presentatie over het jaarverslag van IPEX. Ook is de samenstelling van de IPEX board voor de periode 2013 vastgesteld. Het Duitse parlement werd opnieuw bevestigd als voorzitter, maar liet bij informele contacten wel blijken dat het tijd wordt dat een ander parlement dit over neemt. Ook werd aangegeven dat België in 2013 de IPEX-correspondentenbijeenkomst zal organiseren. Op 15–16 november 2012 vond deze plaats in Den Haag.

Mits goed bijgehouden kan IPEX een nuttige rol spelen bij het uitwisselen van informatie tussen de nationale parlementen, niet alleen in het kader van de gele-kaartprocedure maar ook in het licht van hun toegenomen rol inzake GBVB en EMU. In dit licht wil de IPEX board het gebruik van passwordbeschermde fora op IPEX verder bevorderen. Kleinere netwerken van IPEX correspondenten, zogenaamde partnerships projects, moeten helpen om best practices zoveel mogelijk te delen. De Board stelde ook voor om IPEX te gaan benutten voor het publiceren van documenten van interparlementaire bijeenkomsten. De vergadering werd gevraagd in te stemmen met de (niet-bindende, richtinggevende) functieomschrijving van een IPEX-correspondent.

De door de IPEX board voorbereide conclusies over IPEX werden door de vergadering ongewijzigd aangenomen, met één toevoeging. Deze komt erop neer dat de Secretarissen-generaal de Voorzittersconferentie vragen een officieel verzoek te doen aan de Europese Commissie om voortaan alle COM-documenten beschikbaar te stellen via IPEX.