30 176 Functioneren Koninklijke Marechaussee

Nr. 32 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 22 april 2016

Tijdens het debat op 7 april jl. over de aanslagen in Brussel heeft het lid Pechtold gevraagd of de capaciteit van de Koninklijke Marechaussee (KMar) afdoende is om deze zomer lange rijen voor de paspoortcontrole op Schiphol te voorkomen (Handelingen II 2015/16, nr. 74, debat over de aanslagen in Brussel).

Met deze brief informeer ik uw Kamer hierover.

In de antwoorden op de Kamervragen van het lid De Roon van 14 maart 2016 over de personeelstekorten bij de KMar heeft de Minister van Defensie u mede namens de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, laten weten dat er veel druk staat op de capaciteit van de KMar (Aanhangsel Handelingen II 2015/16, nr. 1870). De oorzaken daarvan zijn gelegen in de actuele ontwikkelingen rond terrorismebestrijding en het beheersen en controleren van de migratiestromen. Daarnaast is het aantal passagiers dat gebruik maakt van Schiphol en de andere nationale luchthavens en daarmee het aantal controles, in de afgelopen jaren fors gestegen. Deze stijging zal zich naar verwachting ook de komende jaren doorzetten, hetgeen Schiphol heeft doen besluiten tot infrastructurele uitbreiding. De controles aan de grens zijn een belangrijk instrument in het waarborgen van de veiligheid. Dit belang neemt alleen maar toe en leidt tot een verdere druk op de zorgvuldige uitvoering van de taken van de KMar.

De overheid onderkent het belang van een snelle doorstroming van passagiers en het voorkomen van lange wachtrijen bij de grenscontrole. De «passagiersdoorstroming» is daarom dagelijks onderwerp van gesprek tussen de KMar en Schiphol. Daarnaast vindt er regelmatig overleg plaats tussen de commandant van de KMar, de secretaris-generaal van Veiligheid en Justitie, de secretaris-generaal van Defensie en de CEO van Schiphol. Gezamenlijk wordt gewerkt aan oplossingen waarmee zowel op de korte termijn (2016), als op de langere termijn, het grensproces op Schiphol op adequate wijze wordt geborgd. Deze oplossingen worden gezocht langs de lijnen van: capaciteit (herschikking en ondersteuning voor de korte termijn), de inzet van technologie en innovatie, andere manieren van werken (zoals op basis van actuele informatie capaciteit inzetten waar op dat moment nodig) en, tot slot aanpassing van het beleid.

Voor 2016 (korte termijn) wordt voorzien in een versterking van de capaciteit van de KMar op Schiphol met ca. 85 vte. Dit wordt gerealiseerd door, vanuit de reguliere personeelsinstroom van de KMar, nieuw in dienst tredend personeel, eerst op Schiphol te plaatsen. Naast de hiervoor genoemde versterking, wordt in 2016 extra personeel ingezet op Schiphol door steun vanuit de Douane (inzet 25 vte in de periode mei-september 2016 wordt op dit moment nader uitgewerkt), de Dienst Justitiële Inrichtingen en vanuit interne herschikking bij de KMar. Dit komt neer op een extra – flexibele- inzet tijdens de drukke perioden van in totaal 50 medewerkers.

Wel wil ik benadrukken dat er geen concessies worden gedaan aan de kwaliteit van de grensbewaking en aan de veiligheid op de luchthavens. De aanslagen in Brussel, waaronder op de luchthaven Zaventem, tonen dat onverminderde alertheid en waakzaamheid is geboden; er zal voortdurend een balans moeten worden gezocht tussen «mobiliteit» en «veiligheid». Dit impliceert ook dat zoals ieder jaar in de drukke periodes in de zomer rijen op de luchthavens niet geheel kunnen worden uitgesloten. De inzet van alle betrokken partijen is er echter op gericht deze rijen zo beperkt mogelijk te houden.

Met het oog op het voorziene langdurige karakter van het dreigingsbeeld, heeft het kabinet in 2015 besloten de veiligheidsketen op een aantal punten substantieel te versterken. Eén van deze punten betrof de structureel geworden extra objectbeveiliging die de KMar uitvoert (de zogenaamde Hoog Risico Beveiliging). Juist ook om verdringing van andere taken te voorkomen. Echter, sindsdien vergen ook de hoge migratie-instroom en met name de luchthavenexpansie verhoogde inzet van de KMar. Dit, in combinatie met de nieuwe Hoog Risico Beveiliging, zorgt ervoor dat de KMar capaciteit onder druk staat. Er wordt momenteel hard gewerkt aan de geschetste oplossingsrichtingen. Het kabinet houdt de ontwikkelingen voortdurend in het oog om zeker te stellen dat voldoende KMar-capaciteit gewaarborgd blijft.

De Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, K.H.D.M. Dijkhoff