nr. 28
BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 14 juli 2008
Naar aanleiding van een motie van het lid Weekers, voorgesteld 17 oktober
2007 (Kamerstukken II 2007/08, 30 111/31 052, nr. 25), inzake
juridische mogelijkheden voor belanghebbenden om te toetsen of het persoonlijke
belang heeft geprevaleerd boven het vennootschapsbelang mede in het licht
van de rechtspraktijk in het buitenland, heb ik hieromtrent een rechtsvergelijkend
onderzoek laten verrichten door advocatenkantoor Nauta Dutilh.
Het onderzoek geeft een breed overzicht van de regelgeving en rechtsmiddelen
inzake bestuurdersbezoldiging in Nederland, Duitsland, Frankrijk, het Verenigd
Koninkrijk en de Verenigde Staten van Amerika, waarbij specifiek aandacht
is besteed overnamesituaties, maar eveneens aan de wijze van totstandkoming
van de bestuurdersbezoldiging en openbaarmakingsvereisten van beloning(componenten).
Het rapport bied ik u hierbij ter informatie aan.1
De Onderzoekers concluderen dat de wijze van vaststelling en goedkeuring
van bestuurdersbezoldiging in de verschillende jurisdicties in grote lijnen
dezelfde is en dat de transparantievereisten ten aanzien van bestuurdersbezoldiging
in deze jurisdicties vergaand zijn, eveneens in het geval van fusie of overname.
Voorts blijkt dat in de andere landen, anders dan in Nederland, werknemers
nauwelijks middelen ter beschikking hebben om de bestuurdersbezoldiging te
beïnvloeden. Aandeelhouders hebben een sterkere positie.
De rechtsmiddelen in de onderzochte landen blijken echter veelal niet
specifiek gericht te zijn op de situatie van een bezoldigingsgeschil al dan
niet in verband met een overname. Het hangt zodoende vaak van de concrete
omstandigheden van het geval af of belanghebbenden de meer breed toepasbare
rechtsmiddelen kunnen aanwenden voor beloningsgeschillen in overnamesituaties.
Er zijn overigens weinig praktijksituaties bekend in de onderzochte landen
van belanghebbenden die in rechte hebben gevorderd tot vernietiging van een
bestuursbesluit inzake een fusie of overname dan wel terugvordering
van een bestuurdersbeloning vanwege besluitvorming van het bestuur op basis
van persoonlijk belang in plaats van het vennootschapsbelang.
In verscheidene landen hebben aandeelhouders diverse bevoegdheden om de
bestuurdersbezoldiging op voorhand te sturen. In Nederland kunnen aandeelhouders
de bestuurdersbezoldiging reeds geheel in eigen hand houden. Zij zijn wettelijk
bevoegd om het bezoldigingsbeleid en de individuele bezoldiging van bestuurders
vast te stellen. De laatste bevoegdheden is om praktische redenen vaak gedelegeerd
aan de raad van commissarissen. Door middel van het beloningsbeleid kunnen
grenzen stellen aan en richtlijnen geven ten aanzien van de bestuurdersbeloning.
Onderzoekers concluderen dat aandeelhouders in Nederland en in andere onderzochte
landen in toenemende mate het onderwerp van bestuurderbeloning aan de orde
stellen.
Het rapport geeft aan dat de voorhanden zijnde rechtsmiddelen om op te
komen tegen buitensporige of op oneigenlijke wijze tot stand gekomen bestuurdersbeloning
in de praktijk over het algemeen een relatief gering effect sorteren. Het
kabinet beschouwt deze constatering als een steun in de rug voor de maatregelen
die zijn voorgesteld in de kabinetsreactie op het derde rapport van de Monitoring
Commissie Corporate Governance Code over de naleving van de Nederlandse corporate
governance code van 14 maart 2008 (Kamerstukken II 2007/08, 31 083,
nr. 10), gedeeltelijk uitgewerkt in het wetsvoorstel excessieve beloningen
(Kamerstukken II 2007/08, 31 459). Waar het gaat om het tegenstrijdig
belang geldt dat een regeling voor situaties van tegenstrijdig belang is opgenomen
in het voorgenomen wetsvoorstel «bestuur en toezicht» in NV’s
en BV’s dat deze zomer zal worden ingediend bij de Raad van State. Het
laatstgenoemde wetsvoorstel zal de situatie van een mogelijk tegenstrijdig
belang van een bestuurder bijvoorbeeld bij een overname adresseren. Voorgesteld
wordt te bepalen dat de bestuurder met een direct of indirect persoonlijk
belang dat strijdig is met het belang van de vennootschap, niet deelneemt
aan de besluitvorming. Indien in strijd hiermee een besluit wordt genomen,
dan is dit besluit vernietigbaar. Voorts is reeds in het Besluit openbare
biedingen Wft verplicht gesteld dat eventuele financiële vergoedingen
van bestuurders in verband met een overname openbaar worden gemaakt in het
biedingsbericht, zodat onder meer aandeelhouders hier kennis van kunnen nemen.
Ten slotte wil ik u in herinnering brengen dat het onderwerp van bestuursbezoldiging
en tegenstrijdig belang bij overnamesituaties, ook besproken wordt in Europees
verband.
De minister van Financiën,
W. J. Bos