Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 9 september 2024
Met deze brief bied ik u twee onderzoeksrapporten aan die het RIVM heeft opgesteld
in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat voor het project Herijking
bodemregelgeving. De komende jaren wordt de regelgeving voor de bodem herijkt, zodat
deze toekomstvast is en daarmee adequate bescherming blijft bieden. Daarbij worden
zowel de kaders voor het toepassen van bouwstoffen, zoals staalslakken of bodemas
als het (her)gebruik van grond en bagger bekeken. De onderzoeken van het RIVM bieden
waardevolle inzichten en zijn naast andere informatiebronnen een opmaat voor een herijking
van de bodemregelgeving. In de verzamelbrief bodem en ondergrond die dit najaar naar
uw Kamer wordt gestuurd ga ik verder in op de aanbevelingen uit de rapporten en hoe
ik hier mee zal omgaan en licht ik toe waar de herijking bodemregelgeving zich op
gaat richten. Daarop vooruitlopend staat in deze brief een korte toelichting op de
aanbevelingen uit de onderzoeken.
Knelpuntenanalyse hergebruik grond en bagger
Het RIVM concludeert dat de normen en de regelgeving voor het gebruik van grond en
bagger nu vooral uitgaan van chemische verontreinigingen: of er bepaalde stoffen aanwezig
zijn in de grond of de bagger. Voor de gezondheid van mens en dier blijft het belangrijk
om daar aan te toetsen. In het rapport roept het RIVM op om daarnaast naar de gezondheid
en vruchtbaarheid van de bodem te kijken en daarop te toetsen. Ook adviseert het RIVM
om de normstelling voor grond en grondwater meer op elkaar af te stemmen. Ik bekijk
binnen de herijking hoe ik hier invulling aan kan geven.
Evaluatie normeringskader (her)gebruik secundaire bouwstoffen
De milieukwaliteitseisen voor het toepassen van bouwstoffen zijn opgenomen in de bodemregelgeving.
Het RIVM geeft in het rapport over bouwstoffen aan dat deze eisen op zichzelf onvoldoende
bescherming bieden tegen de bekende effecten van toepassingen. Ik vind het van belang
om te benadrukken dat naast inhoudelijk eisen ook de zorgplicht geldt voor iedereen
om risico's voor mens en milieu te voorkomen, zoals bijvoorbeeld ook in de circulaire
toepassing van staalslak1 is beschreven. Op basis van de zorgplicht moet daarom ook nu al worden voorkomen
dat deze bouwstoffen worden toegepast in situaties waarin ze ongeschikt zijn. De zorgplicht
is ook van toepassing op stoffen of effecten waarvoor (nog) geen kwaliteitseisen zijn
vastgesteld.
Het rapport van het RIVM biedt aangrijpingspunten voor verbetering van de regelgeving:
houd rekening met de bijzondere eigenschappen van verschillende bouwstoffen, zorg
dat toepassingspraktijk en normering op elkaar aansluiten en breng in kaart welke
nieuwe stoffen aanwezig kunnen zijn in bouwstoffen. Binnen de herijking bodemregelgeving
wordt de afweging gemaakt waar het wenselijk is om de kwaliteitseisen verder aan te
scherpen. Ook wordt bezien waar de toepassing van de zorgplicht door de toepasser
en bevoegd gezag op problemen stuit en waar nodig worden handvatten geboden voor de
uitvoering.
De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,
C.A. Jansen