29 924
Toezichtsverslagen AIVD en MIVD

30 805
Wijziging van de Wet veiligheidsonderzoeken ter verbetering van de uitvoerbaarheid en ter verduidelijking van de toepassing van deze wet

nr. 21
BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 29 november 2007

Tijdens de behandeling van het voorstel tot wijziging van de Wet veiligheidsonderzoeken (Wvo) op 31 mei jongstleden (Handelingen der Kamer II, vergaderjaar 2006–2007, nr. 75, blz. 3980–3994) heeft de minister van Binnenlandse en Koninkrijkszaken mede namens mij toegezegd u te informeren over de achterstanden en doorlooptijden van veiligheidsonderzoeken die door de AIVD en de MIVD worden uitgevoerd. Met deze brief kom ik deze toezegging voor de MIVD na.

De Commissie van Toezicht betreffende de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten heeft in 2006 in haar toezichtrapport 11A (inzake het onderzoek van de Commissie naar de uitvoering van de Wet veiligheidsonderzoeken door de MIVD) geconstateerd dat de uitvoering van de veiligheidsonderzoeken door de MIVD geschiedt in overeenstemming met de bepalingen van de Wvo en de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2002. Dit toezichtrapport heb ik u op 23 maart toegezonden (Kamerstuk 29 924, nr. 15).

Ten aanzien van de wettelijke termijn constateert de Commissie dat indien de MIVD de termijn van acht weken overschrijdt, dit veelal in gevallen is waarin het veiligheidsonderzoek gegevens oplevert die kunnen leiden tot het weigeren dan wel intrekken van de Verklaring van Geen Bezwaar (hierna: VGB). De Commissie oordeelt dat de vertraging in deze gevallen wordt gerechtvaardigd door het belang van het veiligheidsonderzoek voor de nationale veiligheid.

Doorlooptijdenveiligheidsonderzoeken MIVD

Het totale aantal onderzoeken alsmede het aantal overschrijdingen van de termijn van acht weken in de periode 1 januari tot 1 november 2007 staan weergegeven in onderstaande tabel.

Veiligheidsonderzoeken 1 januari–1 november 2007

Soort onderzoek	Totaal aantal onderzoeken	Aantal onderzoeken die meer dan 8 weken hebben geduurd
Initieel onderzoek	13 979	773
Herhaalonderzoek	7 995	354
Totaal	21 974	1 127

Uit deze tabel blijkt dat 95 procent van de veiligheidsonderzoeken binnen de wettelijke termijn worden uitgevoerd. Bij 5 procent van de veiligheidsonderzoeken is sprake van overschrijding van de termijn van acht weken.

De overschrijdingen worden voor een deel veroorzaakt door het ontbreken van gegevens over betrokkene. In deze gevallen moeten informatieverzoeken aan andere (veelal buitenlandse) diensten worden gedaan. De beantwoording van dergelijke verzoeken heeft doorgaans geen prioriteit voor de collegadienst en vergt dan ook de nodige tijd. In andere gevallen is er sprake van, vooral justitiële, antecedenten die aanleiding geven tot het voornemen van intrekking of weigering van de VGB. In deze gevallen start een vaak tijdrovend proces, waarbij de betrokkene zijn zienswijze geeft en de MIVD een definitieve beslissing neemt, eventueel gevolgd door bezwaar en beroep van betrokkene. Deze overschrijdingen komen zowel bij initiële als herhaalonderzoeken voor.

Bovendien heeft de MIVD gedurende het jaar te maken met fluctuaties in het aanbod van veiligheidsonderzoeken. Hierbij moet worden gedacht aan een toename van veiligheidsonderzoeken halverwege het jaar als gevolg van schoolverlaters die bij Defensie worden aangenomen en terugkerende pieken als gevolg van eerder gelijktijdig afgegeven VGB’s voor bepaalde groepen defensiepersoneel. Na de standaardtermijn van vijf jaar worden in verband met de verlenging van VGB’s voor dergelijke groepen tegelijk veiligheidsonderzoeken herhaald.

Tijdens de pieken kunnen zich capaciteitsproblemen voordoen. Daarom onderzoekt de MIVD de mogelijkheden om het aanbod te spreiden, zodat het capaciteitsbeslag gelijkmatiger wordt verdeeld.

Ook bekijkt de MIVD momenteel de interne processen en is de dienst begonnen met het digitaliseren van de werkprocessen. Hierdoor kunnen achterstanden tijdig worden gesignaleerd, zodat sturing beter mogelijk is.

De minister van Defensie,

E. van Middelkoop