29 911 Bestrijding georganiseerde criminaliteit

Nr. 42 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES, MINISTER VAN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 16 juli 2010

1. Inleiding

Hierbij bied ik u het jaarverslag over de werkzaamheden van de Regionale Informatie en Expertise Centra (RIECs) 2008–2009 aan.¹ Hiermee informeer ik u over de ontwikkeling die de RIECs doormaken².

2. Eerste beeld is positief

Uit het jaarverslag blijkt dat de jaren 2008 en 2009 in het teken hebben gestaan van de opbouw van de RIECs. De partners – openbaar bestuur, politie, Openbaar Ministerie (OM), bijzondere opsporingsdiensten en Belastingdienst – vinden in toenemende mate aansluiting bij de RIECs. De RIECs hebben (of doen dat op korte termijn) decentrale convenanten afgesloten, waarin de partijen afspraken hebben vastgelegd over samenwerking en informatie-uitwisseling. Daarbij is het gelukt reeds 277 van de 431 gemeenten te laten aansluiten.

In relatief korte tijd (vijftien maanden) is het merendeel van de RIECs gestart met de uitvoering van de beoogde taken. De nadruk ligt hierbij vooral op:

• het bewust maken van gemeenten op verwevenheid tussen onder- en bovenwereld;

• het ondersteunen van gemeenten bij de toepassing van de wet BIBOB.

3. Aandachtspunten 2010

Uit het jaarverslag komt een aantal belangrijke aandachtspunten naar voren. Ten eerste blijkt de noodzaak de RIECs nader te uniformeren. Niet alleen vanwege de herkenbaarheid in de manier van werken van de RIECs, maar ook om de onderlinge samenwerking verder gestalte te geven en ervoor te zorgen dat er een hecht landelijk netwerk ontstaat.

Vanuit het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wordt de regie op verdere uniformering van de RIECs voortgezet. De reeds voorziene oprichting van het Landelijk Informatie en Expertise Centrum (LIEC) is een belangrijke stap hierin. Het LIEC zal relevante nationale tendensen en verschuivingseffecten in criminaliteit signaleren, en landelijk bestuurlijke rapportages, best practices en barrièremodellen beschikbaar stellen aan de RIECs.

Een tweede kwestie die bijzondere aandacht behoeft is informatie-uitwisseling tussen de RIECs. Deze wordt door (de partners van) de RIECs in 2010 geïntensiveerd. Het ondertekenen van alle regionale convenanten en een geschikte digitale werkomgeving spelen hierbij een grote rol. Er wordt momenteel onderzoek gedaan naar een gezamenlijke ICT-applicatie die het mogelijk maakt om, binnen de gegeven wettelijke kaders, informatie tussen RIECs te delen. De samenwerking tussen de RIECs kan hiermee versterkt en verdiept worden. Ook het blijven uitwisselen van best practices en het borgen van de resultaten van de proeftuinen en pilots komt de uniforme werkwijze en inrichting van de RIECs ten goede.

Ten derde is de betrokkenheid van gemeenten bij de aanpak van georganiseerde criminaliteit van groot belang. Het is belangrijk dat het bestuur zich meer bewust wordt van de problemen die georganiseerde misdaad voor een gemeente met zich meebrengt. Deze problemen worden meestal niet zichtbaar uit de traditionele criminaliteitsbeeldanalyses. Daarom is het belangrijk dat deze worden «vertaald» naar een bestuurlijk handelingsperspectief. In dit kader heb ik de RIECs gevraagd in 2010 een eerste bestuurlijke criminaliteitsbeeldanalyse te maken.

Ook krijgen de RIECs een nadrukkelijkere rol bij bestuurlijke rapportages. Momenteel wordt er door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in samenwerking met politie, OM en het Ministerie van Justitie gewerkt aan de verbetering van de kwaliteit van bestuurlijke rapportages en het stroomlijnen van het proces rondom opstelling, ontvangst en opvolging van bestuurlijke rapportages. In de procesbeschrijving die wordt ontwikkeld, krijgen de RIECs een belangrijke adviserende rol tijdens het opstellen van de bestuurlijke rapportages en bij het doorsturen van bestuurlijke rapportages naar de juiste partijen.

4. Overig

a. Wet BIBOB

Inzage in het advies van het Bureau BIBOB is thans wettelijk niet mogelijk. In het voorstel tot wijziging van de Wet BIBOB, dat voor advies bij de Raad van State ligt, wordt inzage door de RIECs mogelijk gemaakt ten behoeve van de ondersteunde rol van de RIECs bij de toepassing van het BIBOB-instrument.

b. Vertrouwensfunctie

Uw Kamer heeft aangegeven vertrouwensfuncties bij de RIECs wenselijk te achten en heeft mij verzocht in overeenstemming met de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst te bezien of hier vertrouwensfuncties voor kunnen worden aangewezen. Functionarissen die werkzaam zijn bij het RIEC en werken met gevoelige en kwetsbare informatie zijn in bepaalde gevallenvanuit hun functie bij de uitlenende organisatie reeds als vertrouwensfunctionaris aangewezen en behoren in het bezit te zijn van een «Verklaring van geen bezwaar». Het aanwijzen van andere, aparte vertrouwensfuncties bij de RIECs acht ik dan ook niet noodzakelijk. 

c. Nulmeting RIECs

Medio 2010 wordt een nulmeting bij de RIECs uitgevoerd. In deze nulmeting worden de instrumenten geïnventariseerd die gemeenten inzetten ter bestrijding van georganiseerde criminaliteit. Ook wordt de samenwerking met partners bij de bestuurlijke aanpak in kaart gebracht. De nulmeting heeft 2009 als peiljaar. Ik verwacht u over de bevindingen van deze meting in het najaar van 2010 te kunnen berichten.

d. Europese samenwerking

Georganiseerde criminaliteit is bij uitstek een criminaliteitsvorm die internationaal van aard is. Een adequate toepassing van het bestuurlijke instrumentarium (zoals het belang van goede informatie-uitwisseling tussen EU-lidstaten) vereist daarom ook bilaterale en Europese samenwerking. Tijdens de EU-expertmeeting over bestuurlijke aanpak die door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is georganiseerd op 9 juni jongstleden, is het belang nog eens ondersteund van het uitwerken en ontwikkelen van de bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit op EU-niveau door de lidstaten en de Europese Commissie. De uitkomsten van de expertmeeting vormen de basis voor vervolgstappen van de Ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Justitie.

5. Tot slot

Op basis van de bereikte resultaten, zoals opgetekend in het jaarverslag, en de huidige ontwikkelingen op het gebied van de bestuurlijke aanpak van criminaliteit heb ik er alle vertrouwen in dat de RIECs de komende jaren een belangrijke bijdrage leveren aan het voorkomen en het bestrijden van georganiseerde criminaliteit. Ik ben voornemens u ook over de door de RIECs behaalde resultaten over het jaar 2010 te informeren.

De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,

minister van Justitie,

E. M. H. Hirsch Ballin

---

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.

2 In de brief van de Ministers van Justitie en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 21 april 2009 (29 911, nr. 27) is de Tweede Kamer geïnformeerd over de taken en de werkwijze van de RIECs.