29 911 Bestrijding georganiseerde criminaliteit

Nr. 166 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 12 juli 2017

Hierbij stuur ik u het Jaarverslag RIEC-LIEC 2016 – resultaten van de 10 Regionale Informatie en Expertise Centra (RIEC’s) en het Landelijk Informatie en Expertise Centrum (LIEC)¹.

Terugkijkend op 2016 is sprake van een positief beeld van het functioneren van de RIEC’s en het LIEC. Het bewustzijn van en het zicht op ondermijnende criminaliteit bij bestuurders en uitvoerders is mede door toedoen van de RIEC’s toegenomen. De focus van de aanpak is verbreed, verdiept en richt zich in toenemende mate op vitale schakels en gelegenheidsstructuren, niet alleen op individuen. Er zijn stappen gezet om samen met burgers en bedrijfsleven de aanpak te verbreden om uiteindelijk te komen tot een bredere maatschappelijke weerbaarheid tegen ondermijning. De RIEC’s en het LIEC hebben zich ontwikkeld tot een belangrijke en onmisbare pijler in de integrale aanpak van ondermijnende criminaliteit.

Het zicht op de georganiseerde ondermijnende criminaliteit is vergroot. De landelijk als prioriteit benoemde thema’s zoals het bestrijden van illegale hennepteelt en de aanpak van Outlaw Motorcycle Gangs (OMG’s) hebben de afgelopen periode steeds meer aandacht gekregen van de samenwerkende partners in de RIEC’s. De RIEC bureaus hebben in totaal in 1.206 gevallen het lokaal bestuur ondersteund bij Bibob-toetsen. Daarnaast hebben de RIEC’s het bewustzijn vergroot door middel van het overdragen van best practices, via lokale en landelijke bijeenkomsten, op diverse niveaus van het openbaar bestuur (burgemeesters, Commissarissen van de Koning) en opsporingsdiensten.

Ondanks dit positieve beeld is er ook reden tot zorg. Het zicht op ondermijning is weliswaar toegenomen maar zeker nog niet voldoende. Daarom zijn extra middelen beschikbaar gesteld voor het opstellen van regionale ondermijningsbeelden. We zien ook een toenemend aantal voorbeelden van ondermijning van het lokale gezag en risico’s voor verwevenheid van onder- en bovenwereld. Dat zorgt voor een verslechtering van de veiligheid en leefbaarheid en van de integriteit van de samenleving als geheel, doordat de onderwereld gebruik maakt van veel legale voorzieningen die gewone burgers en bedrijven ook benutten. Zo gebruiken criminelen vastgoed bijvoorbeeld voor het telen van hennep, het witwassen van crimineel verkregen vermogen of mensenhandel. Voor het verkrijgen en exploiteren van vastgoed maken ze onder andere gebruik van financiële dienstverleners, makelaars, notarissen, loodgieters en de overheid als vergunningverlener. Hetzelfde geldt voor fraude met zorggelden, waaronder persoonsgebonden budgetten (PGB’s), waarbij criminelen zorgbureau’s starten om zorggelden te incasseren zonder dat zorg wordt verleend.

Ondermijnende criminaliteit is een complexe, hardnekkige problematiek die veel dieper geworteld is in de samenleving dan eerder gedacht.

De aanpak vergt een langdurige, intensieve en gezamenlijke inzet van alle betrokken partijen maar ook een extra impuls. In de Toekomstagenda Ondermijning, die ik binnenkort aan uw Kamer aanbied, staan de acties beschreven die ondermijnende criminaliteit verder moeten terugdringen. Daarnaast heb ik begin van dit jaar in een landelijke bijeenkomst met alle RIEC-stuurgroepen gesproken en vinden momenteel gesprekken plaats met de burgemeesters die regionaal verantwoordelijk zijn voor het beheer van het RIEC om gezamenlijk te bepalen hoe de RIEC’s in de komende periode nog slagvaardiger kunnen opereren.

De Minister van Veiligheid en Justitie, S.A. Blok

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl