29 800 VII
Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII) voor het jaar 2005

nr. 49
BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 14 september 2005

In de besluitenlijst van de procedurevergadering van uw commissie op donderdag 1 september 2005 staat vermeld dat u besluit mij te verzoeken een onderzoek door de Algemene Rekenkamer te laten instellen naar de Europese aanbestedingsaspecten van het helikoptercontract KLPD. Met uw brief met kenmerk 05-BZK-B-047 verzoekt u mij echter om de Algemene Rekenkamer opdracht te verstrekken om een onderzoek in te stellen naar de toepassing van de Europese aanbestedingsregels door het KLPD en de naleving van de meer reguliere elementen van verwervingsprocessen in het algemeen (onder andere ICT-aankopen). De besluitenlijst en de brief zijn, mijns inziens, niet met elkaar in overeenstemming. In onderstaande zal ik ingaan op beide onderwerpen.

Onafhankelijkheid, reikwijdte en diepgang van het uitgevoerde onderzoek

Op 21 april 2005 verzoekt u mij naar aanleiding van het ontbonden contract helikopters een financial audit te laten opstellen door de departementale accountantdienst, in het bijzonder over de naleving van de aanbestedingsregels. Op grond hiervan heb ik de Directeur Auditdienst BZK opdracht gegeven een onderzoek uit te voeren, zoals dit is verwoord in mijn brief aan de Auditdienst met kenmerk 2005-0000073393 gedateerd 10 mei 2005, welke ik tezamen met het auditrapport op 29 juni 2005 (kamerstuk 29 800 VII, nr. 45) aan u heb toegezonden.

Om de Kamer volledig en juist te informeren is de opdracht tot onderzoek breder gemaakt dan alleen de aanleiding (de aanbesteding helikopters). De opdracht omvatte ook het verzoek om een beeld te schetsen over de Europese aanbestedingen in zijn algemeenheid door het KLPD.

• Contract helikopters en mogelijke financiële risico's

De Auditdienst heeft het onderzoek in overeenstemming met de geldende richtlijnen voor departementale accountantdiensten uitgevoerd. Het onderzoek naar het aanbestedingsproces helikopters is in 9 processtappen ingedeeld en beoordeeld. Deelvragen zijn geformuleerd die betrekking hebben op het traject vanaf behoeftestelling tot het opstellen van het contract. Daarnaast zijn deelvragen geformuleerd die betrekking hebben op integriteit, projectinrichting en de dossiervorming. Tevens heeft de Auditdienst zich een oordeel gevormd over de financiële risico's.

«Het proces van aanbesteding van de helikopters ten behoeve van het KLPD heeft voldaan aan de geldende wet- en regelgeving en is overigens voldoende ordelijk verlopen.

Op grond van het beeld van de risico's dat door de bij het project betrokken partijen is geschetst en is beoordeeld, zijn de risico's overzichtelijk. Het voorschot wat de Staat heeft verstrekt is van Atradius (voorheen Nederlandse Kredietverzekering maatschappij) terug ontvangen (€ 15,4 miljoen). Tegenover de gemaakte kosten staan een tweetal op de leverancier of de moeder – die zich hiervoor garant heeft gesteld – te verhalen boetes (totaal € 11,8 miljoen).

Het belangrijkste risico vormt het niet of niet volledig kunnen verhalen van de boetes».

(verwezen wordt naar de managementsamenvatting op pagina 2 van het vertrouwelijk toegezonden rapport)

• Algemeen beeld over Europese aanbestedingen KLPD

Met betrekking tot het derde deel van de onderzoeksopdracht is ingezoomd op de verwerving in zijn algemeenheid (waaronder ook ICT) als ook op de voortgang betreffende het project Verwerving Logistiek en de wijze waarop het KLPD met het onderkende risico van het mogelijk ten onrechte niet als een geheel aanbesteden van homogene goederen en diensten (= reguliere elementen van het verwervingsproces) verder is omgegaan.

«Binnen het KLPD is voldoende deskundigheid en ervaring aanwezig met het Europees aanbesteden. Meer moeite heeft het KLPD met de juiste naleving van de meer reguliere elementen van het verwervingsproces. In 2005 zal opnieuw stevig worden geïnvesteerd in procesverbetering en de implementatie van deze verbetering.

Vanwege de samenloop met een grote (inhaal)actie binnen het Facilitair Bedrijf op het gebied van Europese aanbesteding vragen wij aandacht voor het capaciteitsmanagement en de sturing van de verschillende projectonderdelen».

(verwezen wordt naar pagina 2 van de managementsamenvatting van het vertrouwelijk toegezonden rapport)

Tot slot

Op grond van bovenstaande ben ik van mening dat het door de Auditdienst verrichte onderzoek volledig voldoet aan de onafhankelijkheid, de reikwijdte en de diepgang zoals door u werd verzocht in uw brief van 21 april 2005. Mij is onvoldoende duidelijk wat de toegevoegde waarde van eenzelfde onderzoek door de Algemene Rekenkamer zou zijn.

Gelet op de grondigheid van het door mijn Auditdienst uitgevoerde onderzoek, neem ik aan dat u een review op het onderzoek wenst uit te laten voeren. Mocht u dit bedoelen dan ga ik ervan uit dat u hiervoor uw reguliere procedure volgt.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,

J. W. Remkes