29 683 Dierziektebeleid

Nr. 72 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN, LANDBOUW EN INNOVATIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 mei 2011

Op een biologisch legpluimveebedrijf in Kootwijkerbroek (Gelderland) is op 12 mei een uitbraak van vogelgriep (Aviaire Influenza, AI) van het type H7 geconstateerd. Het gaat het om een laag pathogene (milde) variant. Laag pathogene AI maakt vogels nauwelijks ziek en is niet gevaarlijk voor mensen. Laag pathogene AI (LPAI) van het type H5 of H7 kan echter muteren naar een hoog pathogene variant. Vandaar dat conform EU regelgeving toch verregaande maatregelen worden getroffen.

Het bedrijf is gelegen in een pluimveedichtgebied en had in totaal 8 800 legkippen met vrije uitloop. Deze zijn geruimd. Met deze brief informeer ik u nader over de besmetting en de maatregelen die reeds zijn getroffen.

Vogelgriep

Vogelgriep is een ziekte bij vogels en pluimvee. In gehouden vogels en pluimvee komt de ziekte normaal niet voor. Hoog pathogene AI (HPAI) is de meest ernstige vorm en gaat gepaard met grote sterfte onder pluimvee en verspreidt zich zeer snel. Daarnaast kan HPAI een risico voor de volksgezondheid zijn en heeft het grote economische gevolgen voor de pluimveesector. HPAI is daarom bestrijdingsplichting in de EU-regelgeving. Omdat LPAI H5 en LPAI H7 in pluimvee kunnen muteren naar een hoog pathogene variant zijn deze eveneens bestrijdingsplichtig gemaakt.

In 2003 heeft Nederland voor het laatst te maken gehad met een uitbraak van HPAI. In mei 2010 (Deurne, LPAI H7) en in maart 2011 (Schore, LPAI H7) is Nederland geconfronteerd met besmettingen van LPAI op pluimveebedrijven.

In Nederland wordt standaard gemonitord op vogelgriep (AI) en geldt een meldplicht bij een verdenking van vogelgriep. Daarnaast kan een dierenarts, wanneer er verschijnselen zijn waarbij AI niet uitgesloten kan worden, kosteloos monsters insturen voor AI-uitsluitingsdiagnostiek.

Resultaat Early Warning

Het pluimvee op het bedrijf in Kootwijkerbroek vertoonde een licht verhoogde uitval en de veehouder heeft daarom enkele dieren voor nader onderzoek naar de Gezondheidsdienst voor Dieren (GD) gezonden. Om AI uit te sluiten zijn enkele monsters doorgezonden naar het Centraal Veterinair Instituut (CVI) in Lelystad.

Deze voor uitsluitingsdiagnostiek ingestuurde monsters bleken besmet met vogelgriep van het type H7. De Voedsel en Waren Autoriteit heeft daarom op 11 mei officiële monsters genomen. Deze hebben bevestigd dat de dieren op het bedrijf besmet waren met AI H7 en zijn de basis voor de besmetverklaring op 12 mei. De klinische verschijnselen wezen op een laag pathogene variant en dit is vandaag bevestigd door de het CVI.

De Europese Commissie, OIE en andere lidstaten zijn geïnformeerd over de besmetting en genomen maatregelen.

Maatregelen besmette bedrijf, beperkingsgebied en screening

LPAI H7 is bestrijdingsplichtig. Alle 8 800 kippen op het bedrijf zijn daarom op 12 mei geruimd. Bij een besmetting met LPAI H7 moet minimaal een beperkingsgebied van één kilometer ingesteld worden rondom het besmette bedrijf. Gezien de hoge pluimveedichtheid in deze regio heb ik besloten verder te gaan dan de Europese minimumvoorschriften en heb ik een beperkingsgebied van drie kilometer ingesteld. Binnen dit beperkingsgebied zijn maatregelen van kracht geworden.

In het beperkingsgebied bevinden zich nog zo’n 56 andere pluimveebedrijven. Om er zeker van het te zijn dat het virus zich niet verder heeft verspreid zullen door de VWA monsters worden genomen. Ook één bedrijf dat in de afgelopen tijd risicovol contact heeft gehad met het besmette pluimveebedrijf wordt onderzocht.

Maatregelen beperkingsgebied

Elk vervoer van pluimvee en in gevangenschap gehouden levende vogels in het beperkingsgebied is verboden. Voor bedrijven waar commercieel pluimvee wordt gehouden is de aan- en afvoer van eieren, gedomesticeerde zoogdieren (huisdieren uitgezonderd), gebruikt strooisel en mest verboden. Daarnaast gelden voor alle bedrijven in het gebied waar pluimvee aanwezig is extra bioveiligheidsmaatregelen.

Het vervoersverbod gaat vergezeld van een mogelijkheid tot ontheffing voor die transporten waarvoor geen veterinaire risico's bestaan, zodat eventuele welzijnsproblemen of bedrijfseconomische schades als gevolg van de beperkingen zoveel mogelijk worden voorkomen.

Vervolg

Afhankelijk van de resultaten van de screening van het contactbedrijf en de bedrijven in het beperkingsgebied kan besloten worden de maatregelen te uit te breiden of te versoepelen. Wanneer de uitbraak bij dit bedrijf blijft kan het beperkingsgebied over drie weken weer opgeheven worden.

Wel kan het beperkingsgebied in dat geval tussentijds verkleind worden of kunnen maatregelen worden versoepeld.

Laagpathogene AI-virussen komen vrij algemeen voor in in het wild levende vogelpopulaties. De laatste besmettingen van gehouden dieren met AI vonden plaats op bedrijven met een vrije uitloop. Daarom wil ik onderzoek doen naar de aard van het verband tussen vrije uitloop en het risico op AI-besmetting.

Afhankelijk van de uitkomst daarvan zal ik met de sector bespreken hoe we de kans op AI-infecties kunnen verminderen.

De staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie,

H. Bleker