29 665
Evaluatie Schipholbeleid

nr. 144
BRIEF VAN DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 25 september 2009

Op grond van artikel 8.29 van de Wet luchtvaart en artikel 3.1, eerste lid, van de Regeling milieu-informatie luchthaven Schiphol (RMI) moet jaarlijks vóór 1 juli door de Inspecteur-generaal Verkeer en Waterstaat (hierna: de Inspecteur-generaal) aan de minister van Verkeer en Waterstaat en de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer verslag te worden uitgebracht. Dit verslag betreft de in de Wet luchtvaart en het Luchthavenverkeerbesluit Schiphol (LVB) vastgelegde veiligheids- en milieuaspecten over de eerste helft van het gebruiksjaar.

Hierbij bied ik u dit verslag ter kennisneming aan.¹

Voor Schiphol beslaat het gebruiksjaar de periode 1 november tot en met 31 oktober. In de nu voorliggende rapportage wordt verslag gedaan over de periode 1 november 2008 tot en met 30 april 2009.

Bevindingen en acties

De belangrijkste bevindingen en acties van de Inspectie Verkeer en Waterstaat (hierna: de Inspectie) over de eerste helft van het gebruiksjaar 2009 zijn, dat:

• de grenswaarden voor het externe veiligheidsrisico, de geluidbelasting en de uitstoot van stoffen die lokale luchtverontreiniging veroorzaken, niet overschreden zijn;

• in verband met overschrijdingen van grenswaarden voor de geluidbelasting in twee handhavingspunten L_den en één handhavingspunt L_night in het gebruiksjaar 2008, de Inspecteur-generaal op 29 april 2009 een voornemen tot het opleggen van maatregelen aan Schiphol en Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) bekend heeft gemaakt;

• bij twee van de voor LVNL geldende regels van het LVB inzake het luchtruimgebruik, het feitelijke percentage afwijkingen hoger was dan het maximaal toegestane percentage afwijkingen;

• zich geen situatie heeft voorgedaan waarbij als gevolg van het niet beschikbaar zijn van banen is afgeweken van de beperkingen die gelden voor het baangebruik;

• door geen enkele luchtvaartmaatschappij dusdanig van een luchtverkeerweg is afgeweken dat ze door de Inspectie moest worden aangeschreven;

• uit de monitoring van de maatschappijen die in het gebruiksjaar 2008 een overtreding hebben begaan gebleken is dat deze maatschappijen in de eerste helft van het gebruiksjaar 2009 geen significante afwijkingen in het vlieggedrag hebben vertoond, en er dus ook geen sprake is van recidive;

• bij inspecties van bouwkranen in twee gevallen is aangegeven welke restricties er zijn met betrekking tot de hoogte van de bouwkraan en in vier gevallen voorlichting is gegeven om een overtreding te voorkomen;

• in drie andere gevallen de bouwwerkzaamheden zijn stopgezet in verband met een overtreding van de geldende hoogtebeperking en aan de betreffende aannemersbedrijven hierover een waarschuwingsbrief is gestuurd;

• drie luchtvaartmaatschappijen wegens slotsmisbruik door de Inspectie zijn aangeschreven, maar in de eerste helft van het gebruiksjaar 2009 geen overtredingen meer hebben begaan, waardoor in de eerst helft van het gebruiksjaar 2009 ook geen dwangsommen hoefden te worden betaald.

Toelichting op de bevindingen en acties

Gehanteerde grenswaarden voor de geluidbelasting in handhavingspunten

Vanaf 1 november 2008 gelden de (vervangende) grenswaarden zoals vastgelegd in de wijzigingsregeling van 5 november 2008 in verband met het voortzetten van een aantal experimenten Schiphol in het gebruiksjaar 2009 (Staatscourant 2008, nr. 639).

Bestuursrechtelijke afhandeling overschrijdingen grenswaarden geluid gebruiksjaar 2008

In verband met overschrijdingen van grenswaarden voor de geluidbelasting in het gebruiksjaar 2008 heeft de Inspecteur-generaal in december 2008 een meteoclausuleberekening laten uitvoeren. Uit deze berekening is gebleken dat de geconstateerde overschrijdingen niet het gevolg zijn van buitengewone weersomstandigheden. De Inspectie heeft daarop een oorzaakanalyse uitgevoerd. Bij dat onderzoek zijn ook de resultaten betrokken van een onderzoek dat door de sector is uitgevoerd. Op basis van de resultaten van de oorzaakanalyse, de resultaten van het door de sector uitgevoerde onderzoek, alsmede de omstandigheden waaronder de overschrijdingen hebben plaatsgevonden, heeft de Inspecteur-generaal vervolgens geconcludeerd dat voor het gebruiksjaar 2009 maatregelen aan Schiphol en LVNL moeten worden opgelegd.

Deze maatregelen hebben tot doel te voorkomen dat de grenswaarden voor de geluidbelasting in de handhavingspunten die in het gebruiksjaar 2008 overschreden zijn, in het gebruiksjaar 2009 opnieuw worden overschreden.

Op 29 april 2009 heeft de Inspecteur-generaal een voornemen tot het opleggen van maatregelen aan Schiphol en LVNL bekend gemaakt. Begin juni 2009 heeft de inspecteur-generaal de zienswijzen van Schiphol en LVNL op dit voornemen ontvangen. Deze zienswijzen hebben niet tot een wezenlijke aanpassing van de voorgenomen maatregelen geleid. Inmiddels heeft de Inspecteur-generaal een besluit over de op te leggen maatregelen genomen. Deze maatregelen treft u aan in de bijlage van deze brief.

Bestuursrechtelijke afhandeling overtredingen LVNL

Op 15 mei 2009 heeft de Inspecteur-generaal het besluit genomen om:

– geen bestuurlijke boetes op te leggen voor de overtredingen van de regels van het LVB inzake het luchtruimgebruik die in de gebruiksjaren 2005 en 2007 hebben plaatsgevonden;

– in verband met overtredingen die in het gebruiksjaar 2006 hebben plaatsgevonden, een bestuurlijke boete van in totaal 48 000 euro aan LVNL op te leggen.

De minister van Verkeer en Waterstaat,

C. M. P. S. Eurlings

BIJLAGE

Besluit maatregelen Inspecteur-generaal in verband met overschrijdingen grenswaarden geluid Schiphol in het gebruiksjaar 2008

A. Tot 15 oktober 2009 mag het verbruik van de voor de L_den-handhavingspunten 33 en 32 en Lnight-handhavingspunt 21 in het gebruiksjaar 2009 beschikbare geluidsruimte niet meer dan 90% bedragen. Daarbij geldt dat de resterende geluidsruimte vanaf 15 oktober 2009 nog tot 100% kan worden vol gemaakt.

B. In de periode van 15 oktober 2009 tot 1 november 2009 mag het verbruik van de voor de L_den-handhavingspunten 33 en 32 en L_night-handhavingspunt 21 in het gebruiksjaar 2009 beschikbare geluidsruimte niet meer dan 10% bedragen, met dien verstande dat dit percentage in deze periode wordt vermeerderd of verminderd met het verschil tussen de in maatregel A genoemde grens van 90% op 14 oktober 2009 en de feitelijk verbruikte geluidsruimte op die datum.

C. Uit oogpunt van de gemeenschappelijke zorgplicht die de sectorpartijen op basis van artikel 8.18 van de Wet luchtvaart hebben, wordt door Schiphol en LVNL uiterlijk 30 juli 2009 een beheersplan voor het (restant van het) gebruiksjaar 2009 bij de Inspectie ingediend. Uit dit beheersplan moet blijken op welke manier in het gebruiksjaar 2009 overschrijdingen van de vigerende grenswaarden worden voorkomen.

In het bijzonder moet in het beheersplan worden aangegeven op welke wijze aan de hierboven vermelde maatregelen A en B invulling gegeven wordt. Het beheersplan moet (verder) in ieder geval bevatten, een overzicht van potentiële stuurmaatregelen en een beschrijving van de wijze en het moment waarop deze stuurmaatregelen worden ingezet.

Tevens worden Schiphol en LVNL verzocht bij het opstellen van het beheersplan rekening te houden met de afspraken die zijn gemaakt in het kader van de Alderstafel, maar wel binnen het kader van de huidige wet- en regelgeving.

D. Schiphol en LVNL handelen overeenkomstig het beheersplan.

E. Vanaf 1 augustus 2009 wordt door Schiphol tweewekelijks schriftelijk informatie aan de Inspectie verstrekt over het percentuele verbruik van de in genoemde handhavingspunten beschikbare geluidsruimte.

Toelichting maatregelen

Ad A) De «90%-maatregel» zorgt voor een buffer van 10% die noodzakelijk is om voldoende zekerheid te hebben dat de Kaagbaan ook nog vanaf 15 oktober 2009 tot het einde van het gebruiksjaar 2009 kan worden gebruikt, zonder dat dit tot een overschrijding van de voor dat gebruiksjaar geldende grenswaarden leidt.

Ad B) Voorbeelden: Indien op 14 oktober 2009 de feitelijk verbruikte geluidsruimte 85% bedraagt, dan geldt voor de periode van 15 oktober tot 1 november 2009 een nog beschikbare geluidsruimte van 15%. Indien op 14 oktober 2009 de feitelijk verbruikte geluidsruimte 95% bedraagt, dan is niet voldaan aan maatregel A en geldt voor de periode van 15 oktober tot 1 november 2009 een nog beschikbare geluidsruimte van 5%. Op deze wijze wordt bewerkstelligd dat de resterende geluidsruimte vanaf 15 oktober 2009 nog tot 100% kan worden vol gemaakt en dat over het gehele gebruiksjaar 2009 geen overschrijding van de voor dat gebruiksjaar geldende grenswaarden in genoemde handhavingspunten zal optreden.

Ad C) Een conceptversie van het beheersplan moet ter beoordeling aan de Inspecteur-generaal worden voorgelegd. Deze beoordeling heeft tot doel vast te stellen of het beheersplan toereikend kan worden geacht om de geluidsbelasting in de genoemde handhavingspunten binnen de voor het gebruiksjaar 2009 geldende grenswaarden te houden. Een voorwaarde daarbij is dat het beheersplan niet tot overschrijdingen van de grenswaarden voor de geluidsbelasting in de overige handhavingspunten mag leiden. Mocht het beheersplan naar het oordeel van de Inspecteur-generaal niet toereikend zijn dan moet het beheersplan door Schiphol en LVNL worden aangepast.

Tevens moet rekening worden gehouden met de afspraken die in het kader van de Alderstafel zijn gemaakt, in die zin dat bij de opstelling van het beheersplan zoveel mogelijk dient te worden gehandeld in de geest van die afspraken. Dat kan door de potentiële stuurmaatregelen inhoudelijk, maar ook qua timing, zo in te richten dat de gevolgen daarvan voor de geluidshinder in de omgeving van Schiphol (en Aalsmeer in het bijzonder) tot een minimum worden beperkt. Dit alles nadrukkelijk binnen de ruimte die de huidige wet- en regelgeving daarvoor biedt, aangezien de huidige wet- en regelgeving het enige kader is waaraan door de Inspectie in het gebruiksjaar 2009 wordt getoetst.

Een suggestie is om bij de opstelling van het beheersplan ook de KLM te betrekken en gebruik te maken van de inzichten die het onderzoek naar de oorzaken van de overschrijdingen 2008 heeft opgeleverd.

Ad D) De Inspectie ziet erop toe dat de bepalingen in het beheersplan door Schiphol worden nageleefd.

Op basis van artikel 8.22 van de Wet luchtvaart kan de Inspecteur-generaal genoemde maatregelen intrekken of matigen voorzover ze niet langer nodig zijn om een overschrijding van de grenswaarden in genoemde handhavingspunten te voorkomen.

Op basis van artikel 11.16 van de Wet luchtvaart kan door de minister van Verkeer en Waterstaat bij een overtreding van genoemde maatregelen een bestuurlijke boete van maximaal 1 000 000 euro worden opgelegd. In dat geval moet een afzonderlijke afweging plaatsvinden om te bepalen of een bestuurlijke boete op z’n plaats is, en zo ja, hoe hoog die boete dan moet zijn en aan welke partij(en) de boete moet worden opgelegd.

---

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.