29 653 Het Nederlands buitenlands beleid ten aanzien van Latijns-Amerika en de Cariben

Nr. 64 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 8 september 2024

Op 28 juli jl. vonden in Venezuela presidentsverkiezingen plaats. Eén dag later werd Nicolas Maduro door de Nationale Kiesraad formeel uitgeroepen tot winnaar, zonder hiervoor het gebruikelijke bewijs te leveren op basis van stemresultaten per stembureau. Al op de verkiezingsdag zelf ontstond twijfel over de mate van transparantie ten aanzien van de resultaten.

Het kabinet heeft binnen de EU aangestuurd op een gezamenlijke positie en verklaringen die oproepen tot openbaarmaking van stemresultaten door de Nationale Kiesraad en onafhankelijke verificatie daarvan. Deze boodschap is ook direct afgegeven aan de Venezolaanse autoriteiten. De internationale gemeenschap kan het meest effectief bijdragen aan herstel van democratie en rechtsstaat en een einde aan mensenrechtenschendingen als zij gezamenlijk optrekt. Het kabinet heeft daarom onder andere contact gehad met de Braziliaanse president en Minister van Buitenlandse Zaken en de Colombiaanse Minister van Buitenlandse Zaken om gezamenlijk op te trekken.

Na het uitroepen van Nicolas Maduro als winnaar ontstonden op verschillende plekken in Venezuela protesten. Veiligheidstroepen reageerden hierop in sommige gevallen met geweld, waarbij doden en gewonden vielen. Inmiddels zijn meer dan duizend mensen gearresteerd of verdwenen. Al jaren vinden in Venezuela ernstige mensenrechtenschendingen plaats. In 2021 is door het Internationaal Strafhof om die reden een onderzoek geopend naar misdaden tegen de menselijkheid begaan door het Maduro-regime. Dit onderzoek richt zich onder andere op onderdrukking van demonstraties met doden tot gevolg, gedwongen verdwijningen en martelingen. Het Koninkrijk der Nederlanden roept samen met de internationale gemeenschap dringend op om een einde te maken aan geweld tegen burgers, en hun grondrechten te respecteren.

Naast demonstranten vrezen ook leden van de Venezolaanse oppositie voor hun veiligheid. Een aantal van hen is sinds de verkiezingen opgepakt, van sommigen is vervolgens niets meer vernomen. Deze dreiging gold ook voor oppositiekandidaat Edmundo González. Op zijn dringende verzoek, daags na de verkiezingen, heb ik daarom besloten hem voor zo lang als nodig gastvrijheid te verlenen in de residentie van de Zaakgelastigde van het Koninkrijk der Nederlanden in Caracas.

Begin september heeft Edmundo González aangegeven de residentie en het land te willen verlaten. Daarop heb ik hem gesproken over de situatie in Venezuela, het belang van het werk van de oppositie en de transitie naar democratie, en onze voortdurende gastvrijheid benadrukt. Hij gaf aan niettemin te willen vertrekken en zijn strijd vanuit Spanje voort te zetten.

Het Koninkrijk der Nederlanden blijft zich inzetten voor mensenrechten en het herstel van democratie en rechtsstaat in Venezuela.

De Minister van Buitenlandse Zaken, C.C.J. Veldkamp