29 653 Het Nederlands buitenlands beleid ten aanzien van Latijns- Amerika en de Cariben

Nr. 36 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 11 januari 2018

Graag bied ik u hierbij de reactie aan op het verzoek van de delegaties van de vier parlementen van het Koninkrijk d.d. 10 januari jl., waarin werd verzocht om, voor zover mogelijk, de inzet van de Koninkrijksregering te delen t.b.v. het overleg tussen de Venezolaanse autoriteiten en het Koninkrijk dat voor 12 januari a.s. staat gepland op Aruba.

Daarnaast zal u, zoals aanvullend werd verzocht, een brief toekomen waarin verslag wordt gedaan van het bovengenoemde overleg.

De brief, bestemd voor de vier parlementen van het Koninkrijk, wordt omwille van de tijdsdruk bij uitzondering gestuurd aan de voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal van het land Nederland. Dit betreft een incidentele afwijking van de gebruikelijke procedure waarbij een brief aan alle parlementen van het Koninkrijk via de Rijksministerraad wordt verstuurd.

Actuele situatie

In de nacht van 5 op 6 januari jl. (Nederlandse tijd) kondigde president Maduro tijdens een live uitgezonden toespraak aan dat de zee- en luchtgrens met Aruba, Bonaire en Curaçao voor 72 uur werd gesloten. Op 9 januari heeft het Koninkrijk kennisgenomen van de tweets van vicepresident Tareck El Aissami waarin het besluit tot eenzijdige sluiting van de grens werd verlengd. Venezuela gaf als officiële reden voor de sluiting de smokkel van m.n. koper en goud en het uitblijven van maatregelen vanuit het Koninkrijk om deze genoemde smokkel tegen te gaan.

Het Koninkrijk hecht grote waarde aan goed nabuurschap met Venezuela. De bilaterale relatie tussen de Caribische delen van het Koninkrijk en Venezuela wordt gekenmerkt door sterke historische en culturele banden. Het Koninkrijk is van mening dat eenzijdig sluiten van de grenzen niet past bij het streven naar goede buurlandrelatie en niet bijdraagt aan een oplossing voor de gestelde smokkelpraktijken.

Inzet Koninkrijk

In de afgelopen dagen hebben op verschillende niveaus constructieve gesprekken plaatsgevonden tussen vertegenwoordigers van het Koninkrijk en Venezuela om tot een oplossing te komen. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de Venezolaanse autoriteiten op 9 januari jl. formeel geïnformeerd over reeds genomen maatregelen en Venezuela uitgenodigd voor nader overleg op 12 januari te Aruba. Aruba, Curaçao en Nederland (voor Bonaire) zullen daarbij in de Koninkrijksdelegatie vertegenwoordigd zijn.

De verschillende vertegenwoordigers van het Koninkrijk hebben herhaaldelijk bereidheid getoond om over een oplossing in gesprek te gaan. Het Koninkrijk is van mening dat samenwerking en uitwisseling van informatie essentieel is bij de aanpak van illegale grensoverschrijdende activiteiten. Daarbij gaat het voor het Koninkrijk niet alleen over voornoemde producten als koper en goud uit Venezuela, maar ook om de smokkel van drugs en wapens, alsmede illegale migratie uit het buurland. Allereerst zal beter inzicht moeten worden verkregen in de omvang en aard van de problematiek voor elk van de (ei)landen. De Venezolaanse autoriteiten zal daarom worden gevraagd om een toelichting te geven op het besluit. Ook zal opnieuw worden aangedrongen op een oplossing voor gestrande reizigers die tot op heden niet de mogelijkheid hebben gekregen om rechtstreeks terug te keren naar de Benedenwindse eilanden.

Zowel multilaterale verdragen, gesloten onder auspiciën van de Verenigde Naties, als het bilaterale Memorandum of Understanding (2013) vormen het kader waarbinnen samenwerking reeds plaatsvindt en kan worden geïntensiveerd. Binnen het Koninkrijk der Nederlanden zijn verschillende maatregelen van kracht om illegale activiteiten te bestrijden. Zo zijn de patrouilles van de Kustwacht voor het Koninkrijk in het Caribisch Gebied verder geïntensiveerd; Curaçao heeft nationale regulering die voorziet in controles op de import en verkoop van koper. Ook is de invoer van levensmiddelen door Venezolaanse «barkjes» gereguleerd om zodoende controles te faciliteren. Aruba heeft inmiddels regelgeving tot stand gebracht om de invoer van niet-gecertificeerd koper en metaalafval uit Venezuela te verbieden.

Er is de afgelopen dagen goed en intensief contact geweest tussen de regeringen van Nederland, Aruba en Curaçao. Het Koninkrijk gaat ervan uit dat, als er een gezamenlijke aanpak van de smokkel overeengekomen is, Venezuela de maatregelen zal terugdraaien. Het Koninkrijk zet in op een constructief gesprek met de Venezolaanse autoriteiten, gericht op zo spoedig mogelijke normalisering van de situatie. U zult op de hoogte worden gebracht van de uitkomsten van het overleg tussen de Venezolaanse autoriteiten en de delegatie van het Koninkrijk der Nederlanden van vrijdag 12 januari a.s.

De Minister van Buitenlandse Zaken, H. Zijlstra