29 521 Nederlandse deelname aan vredesmissies

Nr. 489 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN BUITENLANDSE ZAKEN, VAN DEFENSIE EN VOOR BUITENLANDSE HANDEL EN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 11 juni 2024

De aanhoudende aanvallen door Houthi-eenheden op commerciële en marineschepen vormen een bedreiging voor het beginsel van vrij en veilig scheepvaartverkeer en de maritieme veiligheid. Daarmee zijn directe Nederlandse en Europese veiligheids- en economische belangen in het geding.

Momenteel neemt het Joint Support Ship Zr.Ms. Karel Doorman deel aan EU-operatie Aspides in de Rode Zee. Het kabinet informeerde uw Kamer eerder (Kamerstuk 29 521, nr. 479, d.d. 17 april) over het verzoek van de EU-operatie Aspides aan Nederland om het zogeheten Force Head Quarters (FHQ) aan boord van Zr.Ms. Karel Doorman te accommoderen. Bovendien is verzocht om in diezelfde periode en mogelijk daarna met bemanning bij te dragen aan het FHQ, waaronder het leveren van de Force Commander. Ten tijde van het artikel 100-debat van 23 april jl. over de inzet van Zr.Ms. Karel Doorman binnen EU operatie Aspides was het plaatsen van het FHQ aan wal de voorkeur van de missieleiding. Nederland is echter op 14 mei jl. verzocht tot het accommoderen van het FHQ aan boord van Zr.Ms. Karel Doorman.

Het kabinet heeft de mogelijkheid en wenselijkheid om hieraan te voldoen onderzocht en informeert de Kamer via deze brief over het besluit dat het FHQ in de periode van midden juni tot uiterlijk 9 augustus aan boord van Zr.Ms. Karel Doorman geaccommodeerd zal worden. De datum van 9 augustus is de voorziene einddatum van de inzet van Zr.Ms. Karel Doorman in het Rode Zeegebied. Het FHQ voert het tactisch commando over de operatie Aspides. Het FHQ bestaat uit ongeveer dertig functies die door verschillende EU-lidstaten worden gevuld. Het FHQ staat onder bevel van het Operational Headquarters (OHQ) in Larissa, Griekenland.

Nederland zal in dezelfde periode de Force Commander en een aantal staffunctionarissen leveren. Het nationaal kader voor Operatie Aspides wordt hiervoor verhoogd van maximaal vijf naar maximaal vijftien functionarissen. De inzet van deze staffunctionarissen levert geen significante verdringingseffecten op voor de Koninklijke Marine. Het accommoderen van FHQ aan boord van Zr.Ms. Karel Doorman brengt geen extra risico’s met zich mee ten opzichte van de doorlopende inzet als Joint Support Ship.

De overige militaire aspecten van het toetsingskader 2014, voor zover specifiek van toepassing, blijven ongewijzigd ten opzichte van de eerdere artikel-100 brief (Kamerstuk 29 521, nr. 471 d.d. 8 maart 2024). Daarnaast heeft het accommoderen van het FHQ aan boord van Zr.Ms. Karel Doorman geen aanvullende voorzienbare gevolgen voor de nationale veiligheid zoals gemeld in de artikel 100-brief van 8 maart jl.

De additionele uitgaven die gemoeid zijn met het accommoderen van het FHQ aan boord van Zr.Ms. Karel Doorman en de extra staffunctionarissen in de periode van midden juni tot uiterlijk 9 augustus zijn geraamd op EUR 150.000. Deze uitgaven komen ten laste van het Budget Internationale Veiligheid (BIV).

Tot slot maken wij van deze gelegenheid gebruik om uw Kamer te informeren dat Zr.Ms. Karel Doorman, naast associated support aan operatie Prosperity Guardian, ook associated support zal leveren aan EU-operatie Atalanta gedurende de volledige inzetduur van het schip. Operatie Atalanta is een EU-operatie, actief in hetzelfde operatiegebied als Aspides, dat streeft naar het handhaven van vrijheid van doorvaart en maritieme veiligheid, door het bestrijden en voorkomen van piraterij. Zr.Ms. Karel Doorman kan operatie Atalanta ondersteunen door middel informatie-uitwisseling en het leveren van tanker- en medische capaciteit. De associated support aan operatie Atalanta heeft geen gevolgen voor de bijdrage van Zr.Ms. Karel Doorman aan operatie Aspides en de associated support aan operatie Prosperity Guardian.

De Minister van Buitenlandse Zaken, H.G.J. Bruins Slot

De Minister van Defensie, K.H. Ollongren

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, E.N.A.J. Schreinemacher