29 521 Nederlandse deelname aan vredesmissies

Nr. 367 BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 27 juli 2018

Hierbij informeer ik u mede namens de Minister van Buitenlandse Zaken over ontwikkelingen die betrekking hebben op de operaties die Nederland in en rond Kidal uitvoert voor de VN-missie in Mali (MINUSMA).

Zoals aan uw Kamer gemeld in de Kamerbrief «Medische zorg in Mali» van 1 december 2017 (Kamerstuk 29 521, nr. 353) stelde het kabinet op grond van het oordeel van de hoogste medische autoriteit dat de capaciteiten van het Togolese role 2-ziekenhuis voor levensreddende chirurgie, de kwaliteit en de door de VN gegarandeerde beschikbaarheid van de medevac-helikopter in Kidal, meer dan voldoende waren om militaire operaties vanuit en rondom het kamp in Kidal uit te voeren.

Ik heb in het algemeen overleg op 4 december 2017 over de Nederlandse bijdrage aan MINUSMA in 2018 toegezegd dat we voortdurend een vinger aan de pols zouden houden ten aanzien van de medische keten in Kidal (Kamerstuk 29 521, nr. 358). Nederlandse eenheden hebben de afgelopen maanden dan ook regelmatig geoefend met het personeel van het Togolese hospitaal en de crew van de medevac-helikopter. Tevens is in dezelfde periode het Togolese role 2-ziekenhuis een aantal maal bezocht (friendly visits) door de Nederlandse senior medical officer (SMO) uit Gao.

Een andere toezegging betreft een herevaluatie van het ziekenhuis na iedere Togolese rotatie. Omdat er een nieuw medisch team uit Togo is aangetreden, heeft een Nederlandse traumachirurg deze evaluatie op 11 juli jl. uitgevoerd. Op basis van zijn rapport heeft de hoogste medische autoriteit de conclusie getrokken dat het ziekenhuis in Kidal, anders dan bij de vorige evaluatie, niet voldoet aan de Nederlandse eisen voor levensreddende chirurgie. Het personeel wordt niet voldoende bekend geacht met de protocollen en derhalve niet getraind in adequate behandelmethodes.

Het Togolese ziekenhuis vormt een essentiële schakel in de zogenaamde 10-1-2 keten. De 10-1-2 richtlijn schrijft voor dat een patiënt binnen tien minuten eerste hulp ontvangt, binnen een uur een arts aanwezig is en binnen twee uur chirurgische hulp kan worden verleend.

Ondanks eerdere toezeggingen van de VN worden de reactietijden van helikopters voor medische evacuatie nog niet gehaald (zie Kamerbrief «Medische zorg in Mali» en bijlagen, van 1 december 2017, Kamerstuk 29 521, nr. 354). Bij gezamenlijke oefeningen in Kidal en Gao is herhaaldelijk gebleken dat de reactietijden tot op heden nog niet konden worden verbeterd. De Nederlandse operaties in Kidal zijn de afgelopen maanden dan ook zodanig gepland en uitgevoerd in de nabijheid van het kamp dat er geen gebruik hoefde te worden gemaakt van de helikopter voor medische evacuatie om aan de 10-1-2 richtlijn te blijven voldoen.

Op basis van het advies van de medische autoriteit heeft de Commandant der Strijdkrachten besloten om de operaties, alsmede oefeningen en trainingen in en rond Kidal per onmiddellijk op te schorten. De Force Commander van MINUSMA is hiervan op de hoogte gebracht en verzocht om op korte termijn de kwaliteit van de medische keten alsnog te garanderen. Nu is gebleken dat de vereiste richtlijnen niet gehaald worden, heb ik vandaag besloten om de Nederlandse permanente presentie in Kidal te beëindigen. De aanwezigheid van een goed functionerende medische keten is immers een voorwaarde om militaire operaties uit te voeren. De operaties in Gao kunnen worden voortgezet.

Op het kamp in Kidal zullen enkele personen toezicht houden op het achtergebleven materiaal. Indien de medische randvoorwaarden kunnen worden gegarandeerd, kan per geval worden bezien of Nederlandse eenheden tijdelijke operaties in Kidal kunnen uitvoeren. Dit hebben we aan het begin van onze deelname aan MINUSMA ook zo gedaan.

We zijn op hoog niveau met de VN in gesprek om oplossingen te vinden, zodat weer veilig vanuit Kidal kan worden geopereerd.

De Minister van Defensie, A.Th.B. Bijleveld-Schouten