29 385 Aanleg en de aanpassing van hoofdinfrastructuur

Nr. 141 BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 26 september 2024

Bijgevoegd vindt u het adviesrapport van het Adviescollege ICT-toetsing (AcICT) over het programma uitrol intelligente wegkantstations (iWKS) van Rijkswaterstaat. Met het programma beoogt Rijkswaterstaat de bestaande wegkantstations te vervangen om de continuïteit van de verkeerssignalering op het hoofdwegennet zeker te stellen. Het gaat om zo’n 4200 wegkantstations waarvan de vervangingskosten in eerste instantie zijn begroot op 250 miljoen euro. In deze brief wordt de hoofdlijn van het advies beschreven en komende maatregelen aan bod die worden genomen om het programma conform advies te laten doorgaan.

De verkeerssignalering op het hoofdwegennet in Nederland bestaat uit de centrale systemen voor de verkeerscentrales en de systemen langs de kant van de weg, de wegkantsystemen. Deze wegkantsystemen bestaan uit wegkantstations, matrixborden, detectiestations en -lussen die de snelheid van het verkeer meten. Het wegkantstation verzorgd hierin de aansturing van de matrixborden en de communicatie met de verkeerscentrales. Met iWKS wordt een vierde generatie wegkantstations uitgerold ter vervanging van de bestaande en verouderde wegkantstations.

De iWKS heeft dezelfde functionaliteit als de voorgaande en heeft Rijkswaterstaat zelf ontwikkeld. Omdat het is gebouwd met moderne technologie, zijn ze beter te onderhouden en flexibel aan te passen aan toekomstige eisen en wensen. Dit maakt bijvoorbeeld de transitie van informeren en waarschuwen langs de weg, naar in-car informeren en waarschuwen mogelijk en zal zowel bijdragen aan veiligheid als duurzaamheid (via energiebesparing en betere verkeersverdeling).

Het AcICT vindt het positief dat Rijkswaterstaat met het programma iWKS een eigen oplossing heeft ontwikkeld. Zij constateren echter dat de budgetten behorende bij de opdracht niet voldoende zijn voor de grootschalige uitrol van iWKS en dat de financiële dekking voor de grootschalige uitrol nog niet geregeld is. Ook vindt het college dat de iWKS-oplossing zelf verder ontwikkeld moet worden. Ten slotte is het college van mening dat de uitrol te complex georganiseerd is.

AcICT adviseert daarom door te gaan met het programma iWKS maar daarbij invulling te geven aan een aantal voorwaarden. Een drietal aanbevelingen is hiertoe geformuleerd: organiseer een gerichte uitrolstrategie, inclusief financieel kader, verbeter de iWKS-oplossing en stroomlijn de operationele uitrol.

De bevindingen in het advies worden door Rijkswaterstaat onderschreven en de aanbevelingen van AcICT zullen worden overgenomen.

Gedurende de uitvoering van het programma zijn de kosten aanzienlijk gestegen. Hierdoor is het tekort ontstaan waaraan AcICT in haar conclusie refereert. Dit kent verschillende oorzaken, zoals sterk gestegen personeels- en materiaalkosten, capaciteitstekort en uitgesteld onderhoud op het areaal. Als onderdeel van het herontwerp verkeersmanagement in het kader van basiskwaliteitsniveau RWS-netwerken¹ zal een toekomstbeeld van verkeersignalering en de bijbehorende kosten worden bepaald. Dit heeft ook invloed op de verdere uitrol en budgettering van het project.

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, B. Madlener

---

1 Tweede Kamer, vergaderjaar 2022–2023, Kamerstuk 29 385 nr. 119