29 362 Modernisering van de overheid

Nr. 356 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 25 april 2024

Met deze brief informeer ik u, mede namens de Staatssecretaris van BZK, over de belangrijkste knelpunten die uit de Standen van de Uitvoering door Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RVIG), Logius, Huis voor Klokkenluiders, Huurcommissie en het Kadaster binnen het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) naar voren zijn gebracht. Voor het volledig overzicht verwijs ik graag naar de bijgevoegde Standen van de Uitvoering. Voor het Kadaster en Huis voor Klokkenluiders geldt dat de Standen van de Uitvoering in het jaarverslag zijn opgenomen, zoals deze eerder dit jaar door uw Kamer zijn ontvangen. Het jaarverslag van het Huis voor Klokkenluiders en de desbetreffende passage uit het jaarverslag van het Kadaster zijn voor de volledigheid bijgevoegd. Ik informeer u met deze brief ook over de voortgang van de eerder gesignaleerde knelpunten en de wijze waarop deze binnen het departement zijn opgepakt.

Gesignaleerde knelpunten Standen van de Uitvoering 2022

De knelpunten die benoemd worden in de Standen van de Uitvoering 2022 zijn: een tekort aan personeel, hoge ambities en complexiteit van wet- en regelgeving. Deze knelpunten komen grotendeels overeen met de gesignaleerde knelpunten uit de vorige Standen van de Uitvoering. Ze zijn immers niet op korte termijn eenvoudig oplosbaar en Rijksbreed voelbaar. Binnen de uitvoering van BZK werken we aan duurzame oplossingen voor de genoemde knelpunten. Dit past ook in het meerjarige karakter van het programma Werken aan Uitvoering. Allereerst willen we dat bijvoorbeeld de wacht- en doorlooptijden voor de reguliere taakuitvoering blijft voldoen aan de gestelde eisen. Daarnaast zijn diverse initiatieven ontplooid om de dienstverlening richting de afnemers (burgers en bedrijven) verder te verbeteren, zoals op het gebied van digitale toegankelijkheid. Het signaal uit de Standen van de Uitvoering, dat zonder aanvullende maatregelen de uitvoering op termijn verder onder druk komt te staan, neem ik serieus.

Voortgang van de gesignaleerde knelpunten

Deze brief gaat eerst in op een aantal gerealiseerde verbeteringen die vermeld staan in bijgaande Standen van de Uitvoering 2022. Daarna wordt vooruitgeblikt op resultaten uit de aanstaande Standen over 2023 en wordt afgesloten met een aantal systeem-initiatieven om de ingeslagen weg van verbeteren ook structureel te borgen.

Voor de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG) is geconstateerd dat op het gebied van de paspoorten tegen de grens van regelgeving wordt aangelopen bij het toezicht vanuit RvIG. Een verbeterd toezicht geeft meer inzicht in de kwaliteit van gegevens en processen, als ook een betere naleving van verplichte maatregelen bij uitgevende instanties.

Voor het Kadaster zijn naar aanleiding van het recente RTL-onderzoek naar het lek in het besloten deel van het Kadaster maatregelen getroffen, waarbij een goede balans wordt gezocht tussen het belang van openbaarheid en het belang van het voorkomen van het opzoeken en verspreiden van persoonsgegevens met de bedoeling te willen intimideren of te bedreigen. De maatregelen komen tot stand in nauwe afstemming met de driehoek, waarbij voldoende oog is voor de gevolgen op uitvoerbaarheid en de wetgeving.

Naast de bovengenoemde resultaten op het gebied van uitvoerbaarheid van beleid zijn ook door Logius en het Huis voor Klokkenluiders concrete resultaten geboekt. Bij Logius worden goede resultaten gemeld bij het vergroten van de instroom van nieuwe medewerkers (met 111 vervulde vacatures als gevolg) en het terugdringen van uitstroom. Voor het Huis voor Klokkenluiders geldt dat, sinds 1 september 2022, klokkenluiders in aanmerking komen voor psychosociale ondersteuning bij Slachtofferhulp Nederland na doorverwijzing van het Huis voor Klokkenluiders. Onlangs is het Huis voor Klokkenluiders ook gestart met een pilot voor stressreductie. Sinds 1 februari 2024 wordt eveneens na doorverwijzing van het Huis voor Klokkenluiders kosteloos juridische ondersteuning via de Raad voor Rechtsbijstand aangeboden.

De Standen zijn een momentopname; ik neem u graag mee in een aantal initiatieven die zullen worden vermeld in de Standen van 2023.

Voor het Kadaster wordt gewerkt aan herziening van de Kadasterwet, waarbij complexiteitsvermindering en technologie-onafhankelijkheid belangrijke pijlers zijn. Het Kadaster is verder betrokken bij het initiatief Versnelling Gegevensdeling van het Netwerk Publieke Dienstverleners. Tenslotte is een AMvB in voorbereiding die gecombineerd bevragen van data door het Kadaster moet bevorderen.

De Huurcommissie heeft verder ingezet op verbetering van de informatievoorziening en verlaging van de drempel van toegankelijkheid van deze informatie middels een vernieuwde website en het Klant Contact Center. Daarnaast bereidt zij zich voor op de invoering van de Wet Betaalbare Huur, niet alleen om geschillen te kunnen beslechten maar ook om informatie te geven die geschillen kan voorkomen. Dit geschiedt via alle kanalen, zoals website en genoemd Klantcontactcentrum. Daarnaast wordt de Huurprijscheck verbeterd.

Tenslotte komt de uitvoerbaarheid van beleid steeds meer op de agenda te staan binnen de bestuurlijke driehoeken waarin opdrachtnemer, opdrachtgever en eigenaar zijn vertegenwoordigd, mede naar aanleiding van de Standen van de Uitvoering. Hierdoor worden uitvoerbaarheid en uitvoeringsconsequenties terecht steeds meer vooraf in de beleidsontwikkeling meegewogen. Genoemde voorbeelden van RvIG en Kadaster zijn daarvan goede voorbeelden.

In de beleidsontwikkeling zien we erop toe dat uitvoerings- en invoeringstoetsen tijdig worden uitgevoerd en zal wet- en regelgeving gebaseerd zijn op de mogelijkheden die ICT biedt en waarbij ruimte is voor de concrete invulling door professionele uitvoerders. De gewenste doelen van het programma Werk aan Uitvoering vereisen naast de nodige infrastructurele maatregelen en de toepassing van concreet instrumentarium, ook een cultuuromslag bij alle betrokken partijen binnen en buiten het departement.

Om BZK-breed stil te staan bij de gesignaleerde knelpunten en de maatregelen voor de langere termijn, heeft afgelopen juni een directeurenbijeenkomst plaatsgevonden, waarbij door vertegenwoordigers van de driehoeken van alle uitvoeringsorganisaties van BZK is stilgestaan bij de hiervoor genoemde knelpunten en de mogelijke oplossingen. Uit de brainstorms zijn diverse ideeën naar voren gekomen, die in de komende periode nader zullen worden uitgewerkt. Daarbij valt te denken aan kennisdeling en toepassing van oplossingen die zich in de praktijk bij een specifieke organisatie reeds hebben bewezen. Belangrijke constateringen waren daarnaast dat de focus in de uitvoering nog meer kan worden gericht op het perspectief van de afnemers (burgers en bedrijven), op basis van haalbare ambities en op basis van meer gelijkwaardigheid tussen beleid en uitvoering.

Ook dit jaar wordt door de hiervoor genoemde uitvoeringsorganisaties van BZK een Stand van de Uitvoering worden opgesteld. Tevens zullen ook het Rijksvastgoedbedrijf en de Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw een Stand van de Uitvoering opstellen. Ik zal u hierover rond de zomer informeren.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, H.M. de Jonge