29 362 Modernisering van de overheid

Nr. 291 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 6 april 2021

In de kabinetsreactie¹ op het rapport van de Parlementaire ondervragings-commissie Kinderopvangtoeslag (POK) «Ongekend onrecht²» heeft het kabinet een generiek actieplan voor de verbetering van de informatiehuishouding aangekondigd. Hierbij bied ik u, namens het kabinet, het generieke actieplan «Open op Orde» aan³.

Voor het goed functioneren van onze democratische rechtsstaat is het essentieel dat de rijksoverheid zijn informatiehuishouding op orde heeft. De volledigheid en betrouwbaarheid van overheidsinformatie dient de democratische verantwoording, maar ook de individuele belangen van rechthebbende en rechtzoekende burgers.

Het is daarom zaak dat de rijksinformatiehuishouding de komende jaren sterk wordt verbeterd en transparantie hierbij het leidende principe wordt.

In dit generieke actieplan staat hoe deze benodigde verbetering met nieuwe én versnelling van lopende initiatieven de komende jaren wordt uitgevoerd. Hiervoor is een analyse uitgevoerd naar de knelpunten in de informatiehuishouding. Het betreft knelpunten bij de capaciteit en beschikbare expertise van informatieprofessionals en de rol van medewerkers in het primaire proces, de grote hoeveelheid en aard van informatie, de veelheid en kwaliteit van de informatiesystemen en de sturing en naleving op dit gebied.

De analyse laat zien dat de informatiehuishouding van het hele Rijk over vier assen – kennis en kunde, aard en omvang van data, informatiesystemen en sturing – een grote veranderopgave heeft. De verandering die nodig is voor het verbeteren en toekomstbestendig maken van de informatiehuishouding kost tijd, kennis en extra middelen. Het kabinet gaat daarom uit van een rijksbrede verbeteroperatie tot en met 2026, waarbij we ook na 2026 de aandacht, kennis en middelen structureel op peil moeten houden.

Het actieplan stelt kaders en kwaliteitseisen voor de informatiehuishouding voor het hele Rijk, inclusief de zelfstandige bestuursorganen en Hoge Colleges van Staat. Zo komt er een Besluit Informatiehuishouding rijksoverheid, waarin verantwoordelijkheden en eisen met betrekking tot informatiebeheer en publicatie van overheidsinformatie voor de gehele rijksoverheid transparant worden vastgelegd. Er zal meer worden gestandaardiseerd in werkprocessen en systemen, waarbij informatiekanalen als e-mail, websites en berichtenapps ook beter in beheer worden gebracht. Belangen als privacy, openbaarheid en duurzame toegankelijkheid van informatie zullen al bij het ontwerp van systemen integraal worden meegenomen.

In het generieke actieplan is ook uitgewerkt hoe organisaties binnen de rijksoverheid langs dezelfde lijnen deze opgave vorm zullen geven.

De departementen en organisaties zijn verantwoordelijk voor hun eigen informatiehuishouding en hebben vaak verschillende knelpunten en opgaven. Daarom maakt elk departement, de Hoge Colleges van Staat, Rechtspraak, Politie en Openbaar Ministerie ook een eigen actieplan. Deze actieplannen beschrijven hoe de informatiehuishouding van de eigen organisatie er nu uit ziet, en hebben een stappenplan om de rijksbrede doelen uit het overkoepelende actieplan te bereiken. Per stap worden de tijd, kennis en capaciteit die nodig is en de risico’s in kaart gebracht. De plannen zijn uiterlijk 1 juli gereed en worden in de aanloop naar Prinsjesdag als onderdeel van de eerstvolgende voortgangsrapportage met uw Kamer gedeeld.

Het kabinet draagt zorg voor stevige coördinatie op de uitvoering van deze plannen door het benoemen van een regeringscommissaris. De regeringscommissaris draagt ook de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het generieke actieplan om de informatiehuishouding van het hele Rijk te verbeteren, en zal departementen kunnen aanspreken op de voortgang van de departementale plannen. Voorbereidingen voor de komst van de regeringscommissaris zijn inmiddels in volle gang. Ik streef ernaar dat de regeringscommissaris op 1 juli 2021 aan de slag gaat.

De aanpak van de informatiehuishouding is onderdeel van een breder pakket aan maatregelen. In de voortgangsbrief van de POK in de zomer van dit jaar, licht ik de samenhang tussen de maatregelen op informatievoorziening en ambtelijk vakmanschap verder toe. We informeren uw Kamer voor Prinsjesdag met een volgende voortgangsbrief over het generieke actieplan, inclusief een overzicht van de actieplannen. Mocht u behoefte hebben aan verdere inhoudelijke toelichting op onderdelen van het generieke actieplan dan kan uiteraard voorzien worden in een technische briefing.

De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, R.W. Knops

---

1 Kamerstuk 35 510, nr. 4

2 Kamerstuk 35 510, nr. 2

3 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl