29 362
Modernisering van de overheid

nr. 136
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 16 mei 2008

Het kabinet werkt aan het verminderen van regeldruk van burgers, professionals en de medeoverheden. Merkbare verbeteringen staan voorop waarbij het luisteren naar mensen, of ze nu als burger of als professional meedenken, het uitgangspunt is. In september 2007 heb ik u gemeld op welke wijze het kabinet hier aan werkt¹. Inmiddels zijn de eerste resultaten bekend die het kabinet in deze eenmalige tussentijdse voortgangsrapportage met u deelt. Vervolgens wordt ingegaan op hoe belangrijk het luisteren naar de doelgroepen is en hoe dat verder vormgeven wordt, hoe de samenwerking is vormgegeven en welke kwantitatieve resultaten er worden geboekt. De reguliere voortgangsrapportages zult u elk najaar ontvangen.

1. Merkbare verbeteringen

Het kabinet stelt de merkbaarheid van de aanpak regeldruk voorop. Veel verbeteringen hebben zowel gevolgen voor burgers, professionals als medeoverheden. Binnen de geïntegreerde aanpak wordt ook voorkomen dat een verbetering leidt tot onnodige negatieve effecten voor een van de andere doelgroepen. Op www.lastvandeoverheid.nl kunt u een overzicht vinden van verbeteringen². De volgende verbeteringen worden hierna kort toegelicht:

– meer elektronische dienstverlening

– verbetering aanvraag reisdocumenten

– voorkomen van bezwaar en beroep door mediationvaardigheden

– 56 overheidsproducten begrijpelijk gemaakt

– verlaging van de APK-frequentie

– eenvoudige AOW aanvraag

– vermindering herkeuringen bij de gehandicaptenparkeerkaart

– verbetering rompslomp GBA en Burgerlijke stand

– invoering en aansluiting Digitaal Klantdossier (DKD)

– invoering en aansluiting Elektronisch Patiëntendossier (EPD) en Elektronisch Medicatiedossier (EMD)

– minimaal het rapportcijfer 7 voor overheidsdienstverlening

– vermindering interbestuurlijke administratieve lasten

Verbetering van dienstverlening en de inzet van e-overheid

Een effectieve manier om de administratieve lasten van burgers en professionals merkbaar terug te dringen is de dienstverleningskwaliteit van de overheid te verbeteren. Een belangrijk middel hiervoor is het toepassen van de mogelijkheden van de e-overheid en andere ICT-voorzieningen. Steeds meer mensen maken gebruik van deze voorzieningen en de overheid biedt steeds meer van deze voorzieningen aan. Zo is het uittreksel GBA bij meer dan de helft van de gemeenten elektronisch aan te vragen. In 2007 zijn er 97 gemeenten bijgekomen waar dit mogelijk is. In totaal kan je nu bij 239 gemeenten een elektronisch uittreksel GBA opvragen. In datzelfde jaar hebben 104 gemeenten het mogelijk gemaakt om een verhuizing digitaal door te geven. Hiermee komt het totaal aantal gemeenten waar dit kan op 176. Een melding openbare ruimte kan in 212 gemeenten digitaal en in 93 gemeenten kan elektronisch een bezwaarschrift worden ingediend. Inmiddels is 67% van de overheidsproducten online beschikbaar. Burgers en bedrijven kunnen bekendmakingen van vergunningen en ontheffingen online inzien en met de attenderingservice via de e-mail geïnformeerd worden op die zaken die voor hen van belang zijn. Half maart 2008 zijn hier 172 gemeenten en 6 provincies op aangesloten. Doordat steeds meer producten elektronisch worden aangevraagd hoef je als burger minder vaak langs het gemeentehuis en zijn gemeenteambtenaren minder tijd kwijt met het afgeven van deze producten en het overnemen van gegevens in de databases.

Reisdocumenten

Verder is het vanaf 1 januari 2008 voor Nederlanders die in Duitsland wonen (zo’n 123 000) mogelijk om hun reisdocumenten in Enschede aan te vragen in plaats van hiervoor naar Berlijn of Den Haag te moeten reizen. Als de proef in Enschede slaagt wordt het aantal grensplaatsen waar Nederlanders die in het buitenland wonen een reisdocument kunnen aanvragen, uitgebreid.

Mediationvaardigheden

Om de dienstverlening te verbeteren gaan 20 pioniergemeenten, 3 provincies en 2 uitvoeringsorganisaties aan de slag met het inzetten van mediationvaardigheden om bezwaarschriften en klachten te voorkomen. In april is Rotterdam gestart als eerste van de pioniergemeenten met de inzet van mediationvaardigheden bij het verkrijgen van hulpmiddelen WMO en bij «bouwen en wonen». Op basis van eerdere ervaringen met de inzet van mediationvaardigheden blijkt dat de administratieve lasten afnemen en de klanttevredenheid en arbeidstevredenheid toenemen (zie ook paragraaf 4).

Begrijpelijke taal

Merkbare verbeteringen ontstaan ook wanneer de overheid haar taalgebruik vereenvoudigt en formulieren begrijpelijk maakt. Wanneer een formulier begrijpelijk wordt gemaakt, dan neemt de invultijd voor de burger af. Ook hoeft hij minder vaak dan nu het geval is een beroep te doen op professionals uit bijvoorbeeld de zorg of de sociale zekerheid om te helpen bij het invullen van het formulier. Uit onderzoek blijkt ook dat het aantal fouten dat bij het invullen wordt gemaakt met 50% afneemt wanneer een formulier begrijpelijk is gemaakt. Dit leidt weer tot een tijdbesparing bij de overheid die formulieren moet terugsturen of contact moet opnemen met de burger. In 2007 zijn 56 formulieren begrijpelijk gemaakt. Voorbeelden zijn het aanvraagformulier zorg, het inlichtingenformulier WMO, de aanvraag drank- en horecavergunning en de aanvraag bouwvergunning. Ook is de brief die 17-jarige jongens krijgen over de dienstplicht vereenvoudigd. Defensie verstuurt jaarlijks zo’n 100 000 van deze brieven.

Deregulering

Het schrappen en stroomlijnen van regels leidt ook tot merkbare verbeteringen. Het afgelopen jaar is de APK-frequentie verlaagd waardoor automobilisten minder vaak hun auto moeten laten keuren. De AOW-aanvraag is vereenvoudigd doordat de Sociale Verzekeringsbank (SVB) het aanvraagformulier vooraf invult. Om dubbele gegevensuitvraag te voorkomen is bij de herindicatie voor de gehandicaptenparkeerkaart een medisch onderzoek niet langer vereist als uit het medisch dossier blijkt dat er geen verandering is opgetreden. Dit kan jaarlijks zo’n 120 000 herindicaties schelen. De procedure voor het wijzigen van het maximumtarief van de leges voor reisdocumenten was een langdurige en ingewikkelde procedure. Naar aanleiding van meldingen hierover die zijn binnen gekomen bij het meldpunt wordt de wetgeving van deze procedure aangepast. Gemeenten krijgen op een vast moment in het jaar het nieuwe maximumtarief. Hierdoor zijn gemeenteambtenaren minder tijd kwijt met deze procedure. Nu onderzoekt het kabinet of een uitbreiding van de invoering van «vaste verandermomenten» bij nieuwe wetgeving mogelijk is.

Zo kan het ook! De ruim 200 wijkagenten van het korps Rotterdam-Rijnmond kunnen sinds maart 2008 vaker de straat op omdat de politieleiding maatregelen heeft genomen het regel- en papierwerk voor hen te verminderen. Werkverdelers nemen nu veel papierwerk van de wijkagenten over en het werk wordt beter gestroomlijnd.

De inwerkingtreding van de Wet eenmalige gegevensuitvraag werk en inkomen (WEU) en de introductie van het Digitaal Klantdossier hebben geleid tot administratieve lastenvermindering van burgers en professionals binnen de sociale zekerheid. Binnen het Digitaal Klantdossier zijn (op termijn) alle gegevens van de cliënt beschikbaar. Het invullen van formulieren wordt voor de uitkeringsgerechtigden makkelijker en consulenten zijn minder tijd kwijt met het helpen bij het invullen en het overnemen van reeds bekende gegevens in de eigen systemen. Er is zo meer tijd voor de klant. Met de komst van het Digitaal Klantdossier is het UWV gestart met «mijn UWV» waar cliënten hun jaaropgaven kunnen inzien en werkbriefjes digitaal kunnen indienen. Dit scheelt administratieve lasten voor de burgers en tijd voor het UWV omdat het verwerken van de papieren werkbriefjes vervalt.

De Eerste Kamer heeft 8 april ingestemd met de Wet gebruik burgerservicenummer in de zorg (Wbsn-z) per 1 juni 2008. Het BSN maakt in de zorgsector een eind aan de verschillende persoonsnummers die zorgaanbieders, indicatieorganen en zorgverzekeraars nu nog gebruiken. Het BSN is een voorwaarde voor het invoeren van het landelijk Elektronisch Patiëntendossier (EPD). Medische gegevens kunnen hierdoor (na toestemming van de patiënt) makkelijker worden uitgewisseld en de medische historie wordt beter gearchiveerd zodat meerdere zorgverleners hier makkelijker gebruik van kunnen maken. Burgers kunnen door de komst van het Elektronisch Medicatiedossier (herhaal)recepten aanvragen bij hun huisarts die het receptbriefje doormailt naar de apotheek.

Het rapportcijfer 7 voor overheidsdienstverlening

De dienstverlening op organisatieniveau binnen de overheid wordt inmiddels gemiddeld op een 7,0 gewaardeerd¹. De dienstverlening van de overheid in zijn geheel wordt met een 6,4 gewaardeerd en die van de keten (waarbij meerdere overheidsorganisaties betrokken zijn) met een 6,7. De conclusie is dat de individuele organisaties naar behoren (ruim voldoende) presteren, maar dit als het aantal organisaties in de keten toeneemt dat tot een lagere waardering kan leiden. Op dit punt zal het kabinet nader beleid voeren. U wordt hierover in het najaar geïnformeerd.

Niveau	Gemiddeld rapportcijfer
Overheid	6,4
Keten	6,7
Organisatie	7,0

Vermindering interbestuurlijke administratieve lasten

Het afgelopen jaar is het aantal specifieke uitkeringen gedaald van 134 begin 2007 naar 101 nu². Daarnaast zijn gunstige ervaringen opgedaan met de invoering van single information en single audit (SiSa). Single information en single audit is een vereenvoudigd verantwoording- en controlesysteem voor specifieke uitkeringen dat aansluit op de lokale horizontale verantwoordingscyclus. Geen afzonderlijke verantwoordingen en accountantsverklaringen per specifieke uitkering meer, maar de jaarrekening(controle) van medeoverheden is voldoende. Provincies en gemeenten kunnen voortaan zelf de afweging maken of zij publieke taken zelf uitvoeren of onderbrengen bij een private organisatie. Gemeenten hoeven bij uitbesteding niet langer toestemming te vragen aan de provincies en provincies hebben niet langer de toestemming van de minister van BZK nodig³.

2. Luisteren naar mensen

Om te weten welke merkbare verbeteringen nodig zijn wordt er voortdurend geluisterd naar burgers, professionals en medeoverheden. Dat luisteren is ingezet in de eerste honderd dagen van dit kabinet en wordt voortgezet met onderzoeken, panels en het meldpunt. Dit leidt tot de gekozen knelpuntenaanpak en voortdurend nieuwe inzichten voor verdere verbeterpunten van de overheid.

Niet langer de postbode van de overheid! Bij het meldpunt hebben meerdere personen aangegeven dat zij door de overheid worden gebruikt als postbode. Als je gaat trouwen moet je allerlei bewijsstukken aanleveren, zoals een afschrift van je geboorteakte en een uittreksel GBA. Deze moet je ophalen in je geboorteplaats en aanleveren in je woonplaats. Dit wordt lastiger wanneer je in een andere gemeente trouwt dan je woonplaats of als je geboren bent in het buitenland. Voor veel burgers is dit een onbegrijpelijke last. Er is een wetswijziging in voorbereiding waarbij de Burgerlijke Stand de gegevens van het GBA gebruikt.

Meldpunt voor burgers, professionals en medeoverheden

In 2007 zijn in totaal ruim 450 meldingen binnengekomen. Ongeveer 25% van de meldingen gaat over administratieve lasten en 15% van de meldingen heeft betrekking op de dienstverleningskwaliteit. De overige meldingen zijn klachten of informatievragen over de overheid die door Postbus 51 worden afgehandeld. Van de meldingen over administratieve lasten en dienstverlening die in 2007 binnen zijn gekomen kon zo’n 60% worden opgelost of verhelderd. In de overige gevallen vergde de oplossing meer tijd of is er geen oplossing voorhanden.

Het meldpunt is met ingang van april 2008 niet meer voor burgers alleen, ook professionals en medeoverheden kunnen hier hun meldingen kwijt.

De eerste resultaten van het panel

In het najaar van 2007 zijn de gekozen oplossingen van het eerste knelpunt (de wachttijden bij de overheid) aan een burgerpanel kunnen voorleggen¹. Uit het panel kwam naar voren dat de situatie omtrent wachttijden het afgelopen jaar is verbeterd. Volgens de ondervraagden zijn de wachttijden bij de Belastingdienst en de doorlooptijden bij de aanvraag van bouwvergunningen en zorgindicaties nog wel aandachtspunten.

3. We doen het niet alleen, we doen het samen

Samenwerking met gemeenten en provincies

In het Bestuursakkoord dat in juni 2007 is gesloten met de VNG zijn afspraken gemaakt over het verminderen van regeldruk voor burgers en bedrijven. Ook zijn afspraken gemaakt om de interbestuurlijke lasten te verminderen door de uitvoering van de decentralisatieagenda. Naast het dereguleren van de modelverordeningen heeft de VNG een lijst met rijksregels opgesteld die voor gemeenten een belemmering vormden om te dereguleren. In overleg met de betrokken vakministeries en de VNG wordt deze blokkadelijst² aangepakt en waar nodig omgezet in een wetgevingsprogramma. Inmiddels zijn er van de 24 blokkades twee opgelost en één afgevoerd van de lijst, na overeenstemming met de VNG. Het overgrote deel van de blokkades is inmiddels zodanig opgepakt dat die naar verwachting tot een oplossing zullen leiden.

Ook de gemeenten zelf zijn aan de slag en worden hierbij door het Rijk en de VNG ondersteund. De voucherregeling waarmee gemeenten de administratieve lasten van burgers kunnen reduceren is een succes. Sinds de start van de regeling (juni 2007) hebben ruim 150 gemeenten een voucher aangevraagd om de administratieve lasten van burgers terug te dringen. De effecten van deze regeling worden in de loop van 2008 verwacht.

Tot slot hebben 79 gemeenten zich, na een oproep van de Interbestuurlijke Taskforce in het najaar van 2007, aangemeld als pioniergemeenten. In 2008 zullen de eerste pioniergemeenten met experimenten gaan starten op het terrein van de top 10 knelpunten van burgers. Met provincies wordt momenteel gekeken hoe ook zij kunnen aansluiten bij de top10 lijst van verbeterpunten voor burgers en of er interbestuurlijk voor hen ook blokkades zijn weg te werken.

Europese samenwerking

Op Europees niveau staat het aanpakken van de regeldruk voor bedrijven hoog op de agenda. Dit is (nog) niet voldoende het geval voor de regeldruk van burgers. Voorstellen van de Europese Commissie kunnen ertoe leiden dat de administratieve lasten van de Nederlandse burger toenemen. Ik heb er daarom bij de Europese Commissie op aangedrongen het Europese systeem van Impact Assessments aan te passen, zodat dit systeem ook de gevolgen van nieuwe Europese voorstellen voor de administratieve lasten voor burgers kwantitatief en kwalitatief inzichtelijk maakt.

Eind 2007 heeft er een onderzoek plaatsgevonden naar de ervaren administratieve lasten die het gevolg zijn van grensoverschrijdende activiteiten van drie groepen burgers: buitenlandse studenten, grensarbeiders en expatriated professionals. Daaruit bleek onder andere dat informatie vaak moeilijk te vinden is en alleen beschikbaar in het Nederlands. Om deze administratieve lasten aan te pakken, wordt gewerkt aan een Nederlands- en Engelstalige immigratieportal zodat de informatie voor deze burgers op één centrale plek is te vinden.

4. Meten en resultaten in cijfers

Het kabinet heeft zich voor het verminderen van de administratieve lasten van burgers en de interbestuurlijke lasten gecommitteerd aan een reductiedoelstelling van 25%.

Administratieve lastenvermindering van burgers

In het afgelopen jaar zijn de administratieve lasten gedaald met 10% in tijd en 5% in kosten. Hiermee is de totale reductie gekomen op 17% in tijd en 21% in kosten¹. Vooral verbeteringen als het in paragraaf 2 genoemde Digitaal Klantdossier, de vooringevulde AOW aanvraag, het digitaliseren van de werkbriefjes voor cliënten van het UWV en de verlaging van de APK-frequentie hebben bijgedragen aan deze administratieve lastenvermindering. De administratieve lasten zijn op onderdelen toegenomen door onder meer de invoering van het energielabel voor woningen per 1 januari 2008. Daarnaast is begin 2008 een motie aangenomen waarin wordt verzocht niet door te gaan met het mogelijk maken dat de pasfoto voor het reisdocument bij het gemeenteloket wordt gemaakt². De motie wordt uitgevoerd en de voorgenomen reductiemaatregel van het kabinet zal dan ook niet gerealiseerd kunnen worden. Wel wordt gewerkt aan plaatsonafhankelijke dienstverlening waarmee het mogelijk wordt om een reisdocument aan te vragen in een gemeente naar keuze.

Het oplossen van de top 10 knelpunten zal voor een belangrijk deel bijdragen aan de realisatie van de reductiedoelstelling. Op dit moment brengt het kabinet in kaart op welke wijze de top 10 bijdraagt aan het realiseren van de doelstelling. Een aantal resultaten is inmiddels bekend³:

– De invultijd van formulieren neemt met 30% af wanneer de overheid haar formulieren begrijpelijk maakt. Bij het begrijpelijk maken spelen taal, vormgeving en de toelichting bij het formulier een belangrijke rol. Sinds 1 september 2007 moeten alle nieuwe overheidsformulieren begrijpelijk gemaakt worden en in het kader van de top 10 zullen de belangrijkste 25 formulieren van burgers uiterlijk in 2009 begrijpelijk zijn gemaakt⁴.

– In het kader van de top 10 knelpunten wordt de inzet van mediationvaardigheden en mediation gestimuleerd bij bestuursorganen om bezwaarprocedures en klachten te voorkomen. Op basis van de eerste ervaringen die zijn opgedaan (onder andere bij het UWV en de provincie Overijssel) blijkt dat de administratieve lasten voor burgers afnemen met 23% en dat de klanttevredenheid en arbeidstevredenheid van de medewerkers gemiddeld met 20% toeneemt.

– Om de administratieve lasten voor vrijwilligers terug te dringen is eind 2007 in opdracht van het ministerie van BZK het boekje «Passie onder (regel)druk» uitgebracht en onder alle gemeenten verspreid. Dit boekje bevat 10 best practices op basis waarvan gemeenten de administratieve lasten voor vrijwilligers kunnen verminderen. Wanneer gemeenten de best practices overnemen zullen de administratieve lasten voor deze 10 meest aangevraagde producten met 75% afnemen. In 2008 zullen 13 pioniergemeenten aan de slag gaan met de best practices.

25% minder administratieve lasten voor burgers bij gemeenten

Afgesproken is dat de gemeentelijke administratieve lasten van burgers met 25% moeten afnemen ten opzichte van 2007. In samenwerking met het Rijk dereguleert de VNG modelverordeningen. Ongeveer de helft van de modellen kan worden afgeschaft of vereenvoudigd. Hierdoor gaat de VNG van 147 naar 117 modellen. Uit de eerste cijfers van de VNG levert deze vereenvoudigingslag een potentiële reductie van 23% op in kosten.

Administratieve lastenvermindering van professionals

Aan de hand van de knelpuntenaanpak worden de administratieve lasten voor professionals substantieel teruggedrongen. Begin april 2008 zijn de resultaten van het onderzoek naar de beleving en tijdsbesteding van politieagenten en rechercheurs opgeleverd¹. In totaal zijn 60 volledige diensten van agenten en rechercheurs verdeeld over vier politiekorpsen gevolgd. Het onderzoek wijst uit dat agenten gemiddeld 20% van hun tijd aan informatie- en registratieverplichtingen besteden, en rechercheurs gemiddeld 38% van hun tijd. De respondenten zijn na afloop gevraagd naar hun grootste irritaties op het gebied van administratieve lasten. Hoewel de meeste agenten en rechercheurs aangeven geen grote ergernissen in hun werk te ervaren op het gebied van administratieve lasten, gaven de meeste respondenten aan dat de administratieve lasten de afgelopen jaren wel zijn toegenomen of zelfs sterk zijn toegenomen. De beleving- en tijdsbestedingonderzoeken voor de overige profielen gaan in 2008 van start.

Vermindering interbestuurlijke lasten

De interbestuurlijke administratieve lasten moeten deze kabinetsperiode met 25% worden teruggedrongen. In december 2007 is in de Tweede Kamer een motie² aangenomen waarin het kabinet wordt gevraagd een integrale nulmeting uit te voeren naar de interbestuurlijke administratieve lasten om zo te kunnen nagaan of aan de reductiedoelstelling wordt voldaan. Eind april 2008 is de uitvoering van de nulmeting van start gegaan en begin juli worden de resultaten verwacht. Doel van deze meting is om de interbestuurlijke administratieve lasten voor zowel gemeenten als provincies per maart 2007 (de aanvang van het huidige kabinet) vast te stellen. In de brief over het overzicht van specifieke uitkeringen die tevens in mei 2008 aan de Tweede Kamer wordt verzonden kunt u het totale overzicht zien van de afname in de gehele kabinetsperiode.

5. Wat we verder gaan doen

In deze paragraaf wordt ingegaan op wat u de komende tijd kunt verwachten van het kabinet op het terrein van de administratieve lastenvermindering van burgers, professionals en medeoverheden.

Wat gaan we doen voor burgers?

Om de administratieve lasten voor burgers in de rest van de kabinetsperiode verder terug te dringen zal de top 10 knelpunten verder worden opgelost. Naast de top 10 blijft het kabinet werken aan het verminderen en stroomlijnen van de regels. De Belastingdienst zal bezien hoe de pilot inzake het voorinvullen van het Belastingformulier, waardoor burgers de vooringevulde gegevens alleen nog maar hoeven te controleren, in 2009 kan worden uitgebreid. Hetzelfde is al enkele jaren van toepassing bij de Voorlopige Teruggaaf Inkomstenbelasting. Om de administratieve lasten voor chronisch zieken en gehandicapten te verminderen werken VWS en SZW aan www.regelhulp.nl en de stroomlijning van indicatiestellingen. Hiermee wordt het verkrijgen van zorgvoorzieningen voor deze doelgroep aanzienlijk vereenvoudigd.

Wat gaan we doen voor professionals?

In de aanpak van de administratieve lasten voor professionals ligt de focus bij professionals in de publieke sector met veel publiekscontacten. De onderzoeken naar de beleving en de tijdbesteding van de agent en de rechercheur zijn inmiddels afgerond. Dit leidt tot een concreet plan van aanpak. De top vijf van knelpunten voor de agent en de rechercheur op het gebied van administratieve lasten luidt als volgt:

1. Gebruiksvriendelijkheid BPS/X-Pol (automatiseringssystemen)

2. Ingewikkelde formulieren

3. Informatieverstrekking aan het OM

4. Wildgroei partnerinformatie

5. Ongerichte adressering (gevolgen) beleid.

De knelpunten en de beleving- en tijdsbestedingonderzoeken voor de overige profielen volgen in de loop van dit jaar. Het kabinet is echter al volop aan de slag om knelpunten op te lossen, en sluit aan bij bestaande verbeterinitiatieven in de sectoren. De ministers van VWS en OCW werken naast het verminderen van de regeldruk van professionals uit de zorg- en onderwijssector ook aan een algemene vermindering van de regeldruk voor deze sectoren. Eén van de initiatieven die het afgelopen jaar op dit terrein is ondernomen is de oprichting van het meldpunt bureaucratie en regeldruk in de zorg, gebaseerd op het actieplan om de bureaucratie in de AWBZ aan te pakken. Via dit meldpunt worden professionals in de zorg opgeroepen om het ministerie van VWS te laten weten waar zij last van hebben en suggesties te doen voor oplossingen. Een ander voorbeeld is de eind 2007 ondertekende samenwerkingsovereenkomst tussen de minister voor Jeugd en Gezin, vier provincies en de stadsregio Rotterdam om in de komende vier jaar de onnodige bureaucratie in de jeugdzorg terug te dringen met 25%. De overige provincies en grootstedelijke regio’s sluiten zich in 2008 bij deze afspraak aan. De minister van Justitie werkt aan een nieuwe rechtsvorm voor de maatschappelijke onderneming, die toegepast kan worden door bijvoorbeeld zorg- en onderwijsinstellingen. Daarmee kunnen de rapportageverplichtingen voor deze organisaties af nemen, wat ook een positief effect kan hebben op de administratieve lasten voor de daarin werkzame professionals.

Wat gaan we doen voor medeoverheden?

De knelpunten van de medeoverheden liggen bij verschillende bronnen van interbestuurlijke administratieve lasten. Om deze administratieve lasten van medeoverheden te verminderen zal de focus liggen op deze bronnen:

1. De financiële stromen tussen rijk en medeoverheden, in het bijzonder de specifieke uitkeringen

2. Interbestuurlijk toezicht

3. Beleidsmonitoren vanuit het rijk

4. Overige bronnen (in de nulmeting te identificeren) van interbestuurlijke administratieve lasten.

Het kabinet heeft voor elk van de bronnen van interbestuurlijke administratieve lasten een passende aanpak. Voor de specifieke uitkeringen zijn in het kader van de interbestuurlijke administratieve lasten twee dingen van belang: allereerst het aantal specifieke uitkeringen en ten tweede de verantwoordingslasten die met de specifieke uitkeringen gemoeid zijn. Het kabinet heeft in het regeerakkoord expliciet als doelstelling opgenomen het aantal specifieke uitkeringen met 50% terug te brengen. In het eerste jaar van dit kabinet is, zoals in het eerste hoofdstuk aangehaald, al een flinke eerste stap gezet. De verantwoordingslasten die uit de specifieke uitkeringen voortvloeien, zijn aanzienlijk teruggebracht met de invoering van een vereenvoudigde verantwoordings- en controlesystematiek: SiSa (Single information, Single audit). Daarnaast zijn dit jaar trajecten gestart die tot doel hebben meer in den brede beleidsinformatie en beleids- en bestedingsvoorwaarden kritisch tegen het licht te houden. Over het voorgaande wordt jaarlijks in mei via het Overzicht Specifieke Uitkeringen aan de Tweede Kamer gerapporteerd.

Om de administratieve lasten uit interbestuurlijke toezichtarrangementen terug te dringen zal het aantal specifieke toezichtarrangementen worden afgebouwd en het generiek toezichtinstrumentarium worden versterkt. Deze herziening van het interbestuurlijk toezicht zal een afname van de interbestuurlijke administratieve lasten tot gevolg hebben. In april heeft u hier al een brief over ontvangen¹. Het aantal beleidsmonitoren zal met 25% worden verminderd. Op basis van de nulmeting die nu wordt uitgevoerd naar de interbestuurlijke lasten zullen overige bronnen van interbestuurlijke lasten worden geïnventariseerd die deze kabinetsperiode zullen worden aangepakt.

6. Voorkomen is beter dan genezen

De aanpak van regeldruk beperkt zich niet alleen tot het doorvoeren van merkbare verbeteringen. Nieuwe regeldruk moet waar nodig worden voorkomen en waar dit onvermijdelijk is worden gecompenseerd met nieuwe reductiemaatregelen. Het kabinet blijft dan ook doorgaan met het vasthouden aan de administratieve lastenplafonds en de toetsing van nieuwe wetgeving door Actal. In het kader van het beoordelingskader Interbestuurlijke Verhoudingen dat in het voorjaar van 2007 is vastgelegd wordt voorafgaand aan de besluitvorming in de Ministerraad nagegaan op welke wijze de informatiearrangementen tussen het Rijk en de medeoverheden wordt vormgegeven. Via deze toetsing wordt nagegaan of er geen onnodige interbestuurlijke administratieve lasten ontstaan. Het kabinet werkt aan een fundamenteel andere kijk op overheidsoptreden en gebruik van wetgeving. Wetgeving die vertrouwen biedt (burgers en bedrijven weten waar ze aan toe zijn), maar ook vertrouwen schenkt (burgers en bedrijven krijgen ruimte waar dat mogelijk is) is daarbij een belangrijke invalshoek en daarom onderdeel van de top 10 knelpunten van burgers. Het kabinet zal na de zomer een nota Vertrouwen in wetgeving aan uw Kamer sturen, waarin deze twee aspecten van vertrouwen in wetgeving centraal staan.

De toetsing van wetgeving op regeldruk zal op termijn onderdeel gaan uitmaken van het «Integraal afwegingskader beleid en wetgeving»². Dit kader heeft onder meer tot doel de naleving van de verplichte en voor de wetgevingskwaliteit noodzakelijke toetsen binnen het wetgevingsproces te stroomlijnen en te waarborgen. De bestaande toetsen en instrumenten voor effectanalyse van voorgenomen regelgeving zullen in dit kader geplaatst worden.

De staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,

A. Th. B. Bijleveld-Schouten

---

1 TK 2007–2008, 29 362, nr. 125.

2 Zeer binnenkort wordt de beschikbare informatie over alle regeldrukprogramma’s toegankelijk via www.regeldruk.nl.

1 TNS/NIPO, Onderzoek naar kwaliteit overheidsdienstverlening, mei 2008.

2 In mei wordt de Tweede Kamer via het jaarlijks overzicht specifieke uitkeringen nader geïnformeerd over afname van het aantal specifieke uitkeringen.

3 TK 2007–2008, 29 279, nr. 72.

1 Zie www.lastvandeoverheid.nl voor meer informatie over het burgerpanel.

2 De lijst met blokkades is te vinden op www.lastvandeoverheid.nl.

1 Dit zijn totale reductiepercentages t.o.v. het niveau ultimo 2002.

2 TK 2007–2008, 25 764, nr. 34.

3 De onderzoeksrapporten zijn te vinden op www.lastvandeoverheid.nl.

4 Naast de belangrijkste 25 overheidsformulieren voor burgers worden er uiterlijk in 2009 ook de 25 belangrijkste overheidsformulieren voor bedrijven begrijpelijk gemaakt.

1 Zie www.mijnechtewerk.nl voor het onderzoeksrapport.

2 TK 2007–2008, 31 201, nr. 11.

1 TK 2007–2008, 31 200 VII, nr. 61.

2 TK 2007–2008, 29 515, nr. 233.