Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 12 januari 2023
Met het programma Toekomstbestendige Arbeidsmarkt Zorg & welzijn (TAZ) pakt het Ministerie
van VWS, samen met andere partijen (zoals zorgmedewerkers, zorg- en welzijnsorganisaties,
zorginkopers, onderwijs en beroepsorganisaties) de urgente uitdagingen op die er liggen
op de arbeidsmarkt in zorg en welzijn. Ik heb het programmaplan TAZ op 30 september
2022 naar uw Kamer gestuurd1. U heeft mij vervolgens op 30 november jl. – door middel van uw schrijven – verzocht
om een nulmeting voor het programma. Dit op basis van de indicatoren zoals opgenomen
in het programma TAZ met, waar dat al mogelijk is, actuele informatie en duidelijke
definities.
Op bladzijde 15 van het programmaplan TAZ heb ik een tabel opgenomen met indicatoren,
die de basis vormen voor de monitoring van het programma. Via die indicatoren meet
ik de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Daarbij past wel de kanttekening dat deze
indicatoren weliswaar inzicht geven in verschillende aspecten van de ontwikkelingen
op de arbeidsmarkt, maar dat deze ontwikkelingen ook door factoren die buiten de reikwijdte
van het programma liggen, worden beïnvloed. De effecten van het programma zijn daarmee
niet – los van andere factoren – afzonderlijk inzichtelijk te maken. Desondanks geven
de indicatoren wel aan op welke aspecten het goed of juist minder goed gaat en waar
dus mogelijk extra inzet nodig is. Daarnaast monitoren we de (effecten van de) projecten
die gekoppeld zijn aan het in ontwikkeling zijnde subsidie-instrumentarium.
In de bijlage bij deze brief zijn de indicatoren uit het programma opgenomen en waar
nodig geoperationaliseerd. Zoals aangegeven in het programmaplan hanteren we zowel
een aantal kernindicatoren als indicatoren specifiek voor de drie verschillende programmalijnen
(ruimte voor innovatieve werkvormen, ruimte voor behoud van medewerkers en ruimte
voor leren en ontwikkelen.) Van bijna elke indicator is een definitie opgenomen en
waar mogelijk zijn de indicatoren voorzien van actuele informatie. Een tweetal indicatoren
moet nog verder uitgewerkt worden. De indicatoren en de data zullen in het voorjaar
van 2023 ook gepubliceerd en frequent geactualiseerd worden op het dashboard van het
AZW-programma (Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn (cbs.nl)). Daarnaast zal ik de kamer jaarlijks in het tweede kwartaal een voortgangsrapportage
met de indicatoren en de meest actuele data doen toekomen.
Daar waar mogelijk is een tijdreeks opgenomen, zodat ook zichtbaar is hoe de indicator
zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld. Hiermee kunnen trends inzichtelijk worden
gemaakt en daarmee kunnen de actuele data beter worden geduid. Indien de data beschikbaar
zijn, is gekozen om de reeks te starten in 2017 zodat er een reeks van vijf jaren
beschikbaar is en ook de periode voor de coronapandemie in beeld is. Voor gegevens
die afkomstig zijn uit de AZW-enquêtes onder werknemers en werkgevers is gekozen om
de reeksen te starten in 2019. De enquêtes uit 2017 en 2018 zijn namelijk op een andere
manier afgenomen wat tot een methodebreuk heeft geleid.
Als uitgangspunt voor de nulmeting van het programma hanteer ik bij de verschillende
indicatoren zoveel mogelijk het derde kwartaal 2022. Wanneer geen data beschikbaar
is in dat tijdvak, zullen de eerstvolgende data als nulmeting worden aangewezen. Er
is gekozen voor het derde kwartaal 2022 als datum voor de nulmeting vanuit het perspectief
dat het programmaplan aan het einde van het derde kwartaal van 2022 is gepresenteerd.
Daarbij geldt wel de kanttekening dat ik op verschillende terreinen nog met partijen
in gesprek ben over het in gang zetten van de acties en dat het nieuwe financiële
instrumentarium nog in ontwikkeling is. Daarmee loopt de opstartfase van het programma
door tot in 2023 en ligt de nulmeting dus ruim voor de datum dat alle acties en het
financiële instrumentarium zijn ingezet.
Gegeven het feit dat dataverzameling altijd achterloopt op de werkelijkheid is voor
de meeste indicatoren data over het tweede kwartaal 2022 de meest actuele beschikbare
data. Dit betekent dat de nulmeting voor die indicatoren op dit moment nog niet beschikbaar
is. In de bijlage beperk ik me daarom ook tot het opnemen van de definities van de
indicatoren en een weergave van de ontwikkeling in het recente verleden. Het duiden
van de ontwikkeling volgt in een rapportage in het tweede kwartaal van 2023, wanneer
de nulmeting beschikbaar is.
De Minister voor Langdurige Zorg en Sport, C. Helder