29 282 Arbeidsmarktbeleid en opleidingen zorgsector

Nr. 464 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 mei 2022

Op 25 juni 2015 heeft het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) verzocht om opname van de kinder- en jeugdpsycholoog NIP (K&J-psycholoog NIP) in artikel 3 van de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG). De K&J-psycholoog NIP verleent psychologische zorg in ieder werkveld en iedere omgeving die met kinderen en jongeren te maken heeft, met als doel om de ontwikkeling van kinderen te optimaliseren. De K&J-psycholoog NIP kan hiertoe uiteenlopende rollen en functies vervullen.

In de periode tussen juni 2015 en december 2019 is meermaals met het NIP gesproken over de criteria en noodzakelijkheid om in de Wet BIG te worden opgenomen. Op 4 december 2019 heeft de toenmalig Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport het Zorginstituut Nederland (Zorginstituut) gevraagd advies uit te brengen met betrekking tot het al dan niet opnemen van de K&J-psycholoog NIP in artikel 3 Wet BIG. Met deze brief informeer ik uw Kamer over het advies van het Zorginstituut van 14 maart 2022 (bijlage) en vervolgens mijn besluit ten aanzien van het verzoek van het NIP.

Doel en uitgangspunt Wet BIG

De Wet BIG is een kwaliteitswet ter bescherming van patiënten. De Wet BIG heeft een tweeledige doelstelling: het bewaken en het bevorderen van de kwaliteit van de beroepsuitoefening én het beschermen van de patiënt tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen door beroepsbeoefenaren. De Wet BIG laat de uitoefening van de individuele gezondheidszorg in principe vrij voor iedereen. De gedachte hierachter is dat hiermee flexibiliteit van zorginzet wordt behouden. Deze flexibiliteit moet de zorg duurzaam houden. Een uitzondering hierop vormen de beroepen waarbij beroepsbeoefenaren zelfstandig dusdanige handelingen verrichten dat wettelijk reguleren nodig is om patiënten adequaat te beschermen tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen. Hierbij gaat het doorgaans om het zelfstandig verrichten van voorbehouden handelingen of de noodzaak voor het tuchtrecht vanwege de zeer kwetsbare relatie tussen patiënt en-zorgverlener.

De criteria die bepalend zijn voor de vraag of een beroep wettelijk moet worden gereguleerd in de Wet BIG zijn neergelegd in de «Beleidslijn voor het reguleren van beroepen in de Wet BIG»¹. De criteria zijn als volgt:

• 1. Is het beroep gericht op de individuele gezondheidszorg?

• 2. Is het beroep een basisberoep en is het voldoende onderscheidend?

• 3. Is wettelijke regulering van het beroep noodzakelijk om patiënten adequaat te beschermen?

Bij de beroepenregulering wordt de «nee, tenzij systematiek» gehanteerd: alleen reguleren als dit vanuit patiëntveiligheid strikt noodzakelijk is.

Advies Zorginstituut

Het Zorginstituut adviseert de K&J-psycholoog NIP niet op te nemen in artikel 3 van de Wet BIG omdat aan de hand van de criteria uit de eerder genoemde beleidslijn voor het reguleren van beroepen in de Wet BIG, geconcludeerd wordt dat wettelijke regulering van dit beroep niet noodzakelijk is om patiënten adequaat te beschermen tegen onzorgvuldig handelen. Dit neemt niet weg dat de K&J-psycholoog NIP een belangrijke bijdrage levert aan psychologische zorg aan jeugdigen en jongvolwassenen in Nederland.

De K&J-psycholoog NIP voldoet aan het eerste criterium: de werkzaamheden zijn merendeels gericht op individuele gezondheidszorg, er wordt reguliere zorg verleend en er is sprake van regelmatig direct patiëntcontact.

Er wordt echter niet voldaan aan het tweede criterium. Hoewel de beroepsgroep van voldoende omvang is, concludeert het Zorginstituut dat er geen sprake is van een breed basisberoep zoals bedoeld in de Wet BIG. De werkzaamheden zoals de K&J-psycholoog NIP die uitvoert kunnen bijvoorbeeld ook worden uitgevoerd door iemand met een professionele achtergrond als gz-psycholoog met de differentiatie kinderen en jeugd. Het deskundigheidsgebied van de K&J-psycholoog NIP is onvoldoende uitontwikkeld en onderscheidend van andere professionele groepen die werkzaam zijn in de psychologische gezondheidszorg. Hiernaast is er geen sprake van een eenduidige opleiding, waarvan de kwaliteit afdoende en onafhankelijk geborgd is. Er zijn drie verschillende opleidingen, met verschillende eindtermen, die kunnen leiden tot professie of registratie als K&J-psycholoog NIP.

Ten slotte voldoet de K&J-psycholoog NIP niet aan het derde criterium. De K&J-psycholoog NIP is weliswaar vrij toegankelijk voor patiënten en de werkzaamheden bevatten substantiële risico’s voor de patiëntveiligheid, maar de kwaliteit van de beroepsuitoefening wordt op andere wijzen voldoende geborgd. Het Zorginstituut acht dat de risico’s voldoende zijn afgedekt door registratie van de K&J-psycholoog NIP in het Kwaliteitsregister Jeugd en door het tuchtrecht in de jeugdzorg. Hierdoor is wettelijke regulering in de Wet BIG niet strikt noodzakelijk.

Voor het volledige overzicht van de overwegingen van het Zorginstituut verwijs ik naar het bijgevoegde advies.

Regulering K&J-psycholoog NIP

Het advies van het Zorginstituut volgend heb ik besloten de K&J-psycholoog NIP niet als zelfstandig beroep op te nemen in artikel 3 van de Wet BIG.

De voormalig Staatssecretaris van VWS heeft van de samenwerkende beroepsverenigingen in de ggz een advies mogen ontvangen om tot een meer overzichtelijke beroepenstructuur voor de psychologische zorg te komen. Op 27 oktober 2020 is uw Kamer over dit advies geïnformeerd², waarbij de toenmalig Staatssecretaris aangaf dit initiatief van harte te ondersteunen. Een onderdeel van dit advies betreft het doen opgaan van het beroep K&J-psycholoog NIP en het beroep gezondheidszorgpsycholoog in één basisberoep voor psychologen in de ggz: «gz-psycholoog generalist». Zoals in december 2021 is toegezegd³, ben ik voornemens om uw Kamer in de zomer van 2022 nader te informeren over het in te zetten traject naar aanleiding van dit advies.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E.J. Kuipers

---

1 Kamerstuk 29 282, nr. 211.

2 Kamerstuk 29 282, nr. 414

3 Kamerstuk 35 925 XVI, nr. 164