29 279 Rechtsstaat en Rechtsorde

Nr. 984 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ASIEL EN MIGRATIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 3 september 2025

Op 8 april jl. vond het debat plaats met de Minister van Justitie en Veiligheid over onder meer het bericht dat het OM strafbare feiten waarop maximaal zes jaar cel staat voortaan zelf gaat afhandelen via strafbeschikkingen. Bij dat debat is door het lid Diederik van Dijk c.s. een motie ingediend over illegale vreemdelingen en asielzoekers in relatie tot de glijdende schaal. Op 15 april is de betreffende motie door de indiener gewijzigd (Kamerstuk 29 279, nr. 951) en vervolgens bij de stemmingen aangenomen.

Met deze brief informeer ik uw Kamer over de uitvoering van de motie.

De gewijzigde motie verzoekt de regering:

• illegale vreemdelingen en asielzoekers die onder het bereik van de glijdende schaal vallen, nooit onder de reikwijdte van OM strafbeschikkingen te laten vallen;

• de mogelijkheid te onderzoeken om naast vrijheidsbenemende straffen ook taakstraffen en geldboetes mee te wegen bij de glijdende schaal.

Met betrekking tot het eerste verzoek in het dictum merk ik op dat de glijdende schaal van toepassing is op vreemdelingen die reeds een verblijfsvergunning hebben, die kan worden ingetrokken na het plegen van een misdrijf. Aangezien illegaal verblijvende vreemdelingen geen verblijfsrecht hebben, kan de glijdende schaal op hen niet van toepassing zijn.

Asielzoekers hebben evenmin een verblijfsvergunning, alleen een procedureel verblijfsrecht tijdens de aanvraagprocedure. Ook op hen is derhalve de glijdende schaal niet van toepassing. De EU-Procedurerichtlijn (2023/32/EU) biedt daarnaast geen grondslag om dit verblijfsrecht te beëindigen op grond van overwegingen van openbare orde, zolang niet inhoudelijk op de asielaanvraag is beslist. Bij de beslissing op de asielaanvraag wordt uiteraard wel op openbare orde getoetst en worden ook strafbeschikkingen van het OM meegewogen.

Met betrekking tot het tweede verzoek in het dictum van de motie kan ik uw Kamer melden dat op grond van artikel 3.86 van het Vreemdelingenbesluit 2000 een onherroepelijke taakstraf reeds wordt meegewogen bij de toepassing van de glijdende schaal.

Voor een geldboete geldt dit echter niet. Ik ben daarom conform de motie gestart met onderzoeken op welke wijze dit alsnog mogelijk kan worden gemaakt en wat hiervan de eventuele voor- en nadelen zijn. Inzet is om uw Kamer hierover voor het einde van het jaar te informeren.

De Minister van Asiel en Migratie, D.M. van Weel