28 807 Vogelpest (Aviaire influenza)

Nr. 294 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 14 november 2023

Met mijn brief van 3 november jl. (2023Z18906) heb ik de Kamer geïnformeerd over versoepelingen wat betreft de maatregelen ter preventie van besmettingen met het hoogpathogene vogelgriepvirus (HPAI). Deze aanpassingen heb ik, mede op basis van de laatste risicobeoordeling door de deskundigengroep dierziekten, doorgevoerd. Helaas is er op 11 november jl. een besmetting van vogelgriep vastgesteld op een pluimveebedrijf in Renswoude (Utrecht) en op 14 november jl. op een zorgboerderij in Middelie (Noord-Holland). Met deze brief informeer ik de Kamer over die besmettingen en de aanpassingen van vogelgriepmaatregelen ten gevolge van die besmetting.

Actuele situatie

Op 11 november jl. is een besmetting vastgesteld op een pluimveebedrijf in Renswoude en op 14 november jl. op een zorgboerderij in Middelie. Deze besmettingen zijn, gezien het recente beoordeelde lage risico, een flinke tegenvaller. Het besluit om de afscherm- en ophokplicht op 3 november helemaal in te trekken, dus ook in de regio’s 7 en 10, was mede gebaseerd op het feit dat de deskundigengroep dierziekten het risico als laag hebben beoordeeld. Dat besluit heb ik in mijn brief aan de Kamer van 3 november toegelicht. Een laag risico betekent echter niet dat het risico nul is, zoals ook al aangegeven, en de risicobeoordeling heeft altijd een mate van onzekerheid (bij de laatste beoordeling was die matig). De afgelopen jaren is gebleken dat het verloop van de vogelgriepepidemie onvoorspelbaar is. Deze uitbraken laten dat eens te meer zien, maar waren dus niet helemaal onverwacht. De uitbraken in Renswoude en Middelie laten zien dat er op bepaalde plekken in Nederland blijkbaar virus circuleert bij wilde vogels van waaruit deze besmettingen hebben plaatsgevonden. Er waren recent echter geen meldingen van besmette wilde vogels op deze twee plekken.

Maatregelen

Ik heb per direct de gebruikelijke bestrijdingsmaatregelen genomen. In de 10 kilometer beperkingszone die is ingesteld rond deze twee locaties geldt weer een afscherm- en ophokplicht. Aanvullend daarop heb ik bij de uitbraak in Renswoude besloten in de regio’s waar de Gelderse Vallei in ligt (regio 7 en 10) ook de afscherm- en ophokplicht weer in te stellen. De reden is dat het twee regio’s betreft waar veel pluimveebedrijven liggen waarvan ook veel met buitenuitloop. Daarom ben ik voor die regio’s vanuit voorzorg voorzichtiger.

Nu er in korte tijd een tweede besmetting bijgekomen is, heb ik besloten om per direct de afscherm- en ophokplicht weer voor heel Nederland in te voeren. De afscherm- en ophokplicht is daarbij van toepassing op alle commercieel gehouden vogels en de afschermplicht geldt voor niet- commercieel gehouden risicovogels (bijvoorbeeld hobbymatig gehouden kippen). De afscherm- en ophokplicht is namelijk een effectieve preventieve maatregel om nieuwe besmettingen te voorkomen omdat de kans op contact tussen wilde besmette vogels en gehouden vogels wordt verkleind.

Ik neem deze maatregel uit voorzorg en daarom ook vooruitlopend op een nieuwe risicobeoordeling door de Deskundigengroep Dierziekten. Ik heb de deskundigen gevraagd om op korte termijn, in casu deze week, opnieuw een beoordeling van de actuele situatie te doen. De deskundigen kunnen onder andere de twee uitbraken in Nederland, de recente uitbraken in andere lidstaten en de uitkomsten van onderzoek op monsters van wilde vogels (van dode en levende) in Nederland en de Europese Unie meenemen in hun beoordeling. Op basis van die nieuwe risicobeoordeling zal ik bekijken of ik landelijke, preventieve maatregelen voor vogelgriep zal aanpassen. Ik zal de Kamer regelmatig informeren over de actuele ontwikkelingen met betrekking tot vogelgriep en tot aanpassingen van de maatregelen.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, P. Adema