28 807 Vogelpest (Aviaire influenza)

Nr. 268 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 5 oktober 2022

Met deze brief informeer ik de Tweede Kamer over mijn besluit om de ophok- en afschermplicht voor houders van pluimvee en andere vogelsoorten weer in het gehele land in te stellen.

Er zijn de afgelopen twee maanden veel uitbraken geweest, bij commerciële houderijen en bij hobbymatig gehouden vogels. Er zijn ook nog dagelijks meldingen van dode wilde vogels in diverse regio's in Nederland. Ongeveer 40% van de ingezonden kadavers van wilde vogels blijkt bij laboratoriumonderzoek besmet te zijn met HPAI type H5N1. Het vogelgriepvirus is deze zomer niet uit Nederland verdwenen en de situatie zal met de komende vogeltrek niet verbeteren.

De deskundigengroep dierziekten wordt geregeld gevraagd – de laatste tijd vrijwel elke drie tot vier weken – de actuele situatie te beoordelen en een risicobeoordeling te maken. Mede op basis van deze beoordeling beslis ik of ik het beleid aanpas. Op 25 augustus en 29 september jl. heeft de deskundigengroep dierziekten de vogelgriepsituatie opnieuw geanalyseerd en de kans op besmetting van een pluimveebedrijf, gegeven de situatie, beoordeeld. De deskundigengroep neemt daarbij de actuele ontwikkelingen omtrent wilde vogels en pluimvee mee. De verslagen stuur ik hierbij mee.

De beoordeling in augustus was geen aanleiding voor het opleggen van extra maatregelen. Op 29 september hebben de deskundigen in hun risicobeoordeling de kans op insleep echter naar boven bijgesteld. De trek van wilde vogels komt in oktober op gang en het is mogelijk dat deze trekvogels een nieuwe variant(en) van het virus meenemen. Het huidige H5N1-virus gaat nog altijd in Nederland rond en heeft in september veel uitbraken veroorzaakt. Dit virus kan bovendien tot extra besmettingen leiden bij nieuw gearriveerde wilde vogels. Tenslotte hebben de deskundigen ook de situatie in het buitenland meegenomen in hun beoordeling.

Alles in ogenschouw nemend hebben de deskundigen de kans dat een pluimveebedrijf in de regio’s waar de ophok- en afschermplicht in de zomer was opgeheven besmet raakt van laag/matig naar hoog bijgesteld. De deskundigen geven hierbij aan dat de onzekerheid van dit oordeel ook hoog is; er zijn meerdere factoren die het risico op introductie van HPAI bij pluimveehouders in deze regio’s verhogen, maar waarvan de zekerheid dat deze optreden niet is aan te geven. Het risico in de regio’s waar de ophokplicht nog steeds van toepassing is, is volgens de deskundigen eveneens hoog.

Ik heb op basis van de recente ontwikkelingen en de laatste analyse van de deskundigen besloten om de ophok- en afschermplicht opnieuw in heel Nederland in te stellen. Ik zie de problemen, die dat geeft voor houders van vrije-uitloopkippen en voor houders, die voor hun plezier pluimvee houden. Ik realiseer me ook dat de recente uitbraken in twee regio’s zonder regionale ophok- en afschermplicht niet op vrije-uitloopbedrijven waren. En dat niet in alle regio’s waar de ophok- en afschermplicht nu niet van kracht is uitbraken geweest zijn. De kans op besmetting is door de deskundigen nu echter voor het hele land als hoog ingeschaald. De ophok- en afschermplicht is een preventieve maatregel om de kans op besmettingen te verkleinen. Pluimvee dat buiten loopt heeft nu eenmaal een grotere kans om in contact te komen met besmette wilde vogels of uitwerpselen daar van. Gezien de huidige situatie en de beoordeling door de deskundigen, is het van belang deze maatregel nu te nemen.

Ik realiseer mij dat dit voor de betrokken pluimveehouders weer een extra tegenvaller is. Het hoge aantal besmettingen maakt helaas duidelijk dat extra voorzorg nodig is. Op korte termijn informeer ik de Tweede Kamer met een uitgebreidere brief over mijn beleid ten aanzien van de vogelgriepsituatie.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, P. Adema