28 769
Wijziging van de Provinciewet en de Gemeentewet in verband met nieuwe voorschriften voor begroting en verantwoording

nr. 4
VERSLAG

Vastgesteld 27 maart 2003

De vaste commissie voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties1, belast met het voorbereidend onderzoek van dit wetsvoorstel, heeft de eer als volgt verslag uit te brengen van haar bevindingen. Onder het voorbehoud dat de regering de gestelde vragen tijdig zal hebben beantwoord, acht de commissie de openbare beraadslaging over dit wetsvoorstel voldoende voorbereid.

Algemeen

De leden van de PvdA-fractie hebben met instemming kennisgenomen van de voorgestelde wetswijzigingen van de Provinciewet en de Gemeentewet. Deze leden zijn van mening dat als uitvloeisel van de ingezette dualisering binnen de provincie- en gemeentebesturen een transparante wijze van begroting en verantwoording over het gevoerde (financiële) beleid ook van belang is voor lokale en regionale overheden. De aan het woord zijnde leden vragen, of en zo ja in hoeverre, de voorgestelde wetswijzigingen van de Provincie- en Gemeentewet aansluiten bij de enige jaren geleden al ingezette operatie «Van Beleidsbegroting tot Beleidsverantwoording» (VBTB).

Naast het vaststellen van begroting, jaarrekening en jaarverslag op basis van de voorgestelde nieuwe wetgeving, dienen provincies en gemeenten echter ook nog, zij het niet meer voor eigen gebruik, de indeling in functies en categorieën aan te houden. In hoeverre is hier sprake van een vergroting van de administratieve lastendruk, zo vragen deze leden. Heeft het Adviescollege Toetsing Administratieve Lasten (ACTAL) in het kader van zijn adviestaak over de gevolgen van voorgenomen wet- en regelgeving voor de administratieve lastendruk voor het bedrijfsleven, over dit punt en over het wetsvoorstel in het algemeen, een advies gegeven? Zo ja, hoe luidt dit advies? Zo neen, waarom niet?

De leden van de VVD-fractie hebben met instemming kennisgenomen van de wijziging van de Provinciewet en de Gemeentewet in verband met nieuwe voorschriften voor begroting en verantwoording. Deze wijziging komt logischerwijs voort uit de ontwikkeling op het gebied van dualisering van het provinciebestuur en de gemeenteraden. De leden van VVD-fractie zien geen aanleiding om verdere vragen te stellen en opmerkingen te maken.

De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van het voorliggende wetsvoorstel en zijn van mening dat de controlerende en corrigerende kracht van de gemeenteraad, respectievelijk de provinciale staten, behouden dan wel versterkt moeten worden. Evenwel heeft het traject van (experimenten met) dualisering aangetoond dat de positie van de gemeenteraad, respectievelijk de provinciale staten, juist minder invloedrijk is geworden op een aantal vlakken. De leden van de SP-fractie bezien dit met zorg. Zij vragen de regering aan te geven welke consequenties dit wetsvoorstel zal hebben voor de informatiepositie van de gemeenteraad, respectievelijke de provinciale staten ten opzichte van het dagelijks bestuur. Zal het, in vergelijking met de huidige wetgeving, leiden tot een concentratie van informatie en besluitvorming bij het dagelijks bestuur?

De leden van de GroenLinks-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van het wetsvoorstel in verband met nieuwe voorschriften voor begroting en verantwoording voor gemeenten en provincies. Deze leden kunnen, voor zover zij thans kunnen overzien, instemmen met de voorgestelde wetswijziging, maar willen naar aanleiding van de beoogde inwerkingtreding per 2004 een aantal opmerkingen maken.

De leden van de D66-fractie hebben met belangstelling kennis genomen van het wetsvoorstel Wijziging van de Provinciewet en de Gemeentewet in verband met nieuwe voorschriften voor begroting en verantwoording.

Onderhavig wetsvoorstel is een logisch gevolg van de dualisering van provincies en gemeenten. De leden van de D66-fractie vragen wat de gevolgen van onderhavig wetsvoorstel zijn voor de controlerende taak van de accountant. In het bijzonder als het gaat om de vraag hoe, en door wie, niet-financiële informatie, zoals «maatschappelijke effecten», worden gecontroleerd.

Het bevreemdt de leden van de D66-fractie enigszins dat in de memorie van toelichting van onderhavig wetsvoorstel de lokale rekenkamer(functie) niet wordt genoemd. De lokale rekenkamer is immers toch een belangrijk instrument bij de financiële controlefunctie van provinciale staten en gemeenteraad. Deze leden zien met belangstelling een beschouwing van de regering tegemoet over de rol van de lokale rekenkamer(functie) bij de financiële controle in dualistische verhouding.

Inwerktreding

Wat betreft de informatievoorziening aan derden vragen de leden van de PvdA-fractie in hoeverre het tempo van invoering van de voorliggende wetgeving voor gemeenten en provincies een probleem kan opleveren. Aangezien veel gemeenten al begonnen zijn met het voorbereiden van de begroting voor het jaar 2004 en de benodigde software klaarblijkelijk nog maar nauwelijks geleverd is, zou het te overwegen zijn om de invoering een jaar naar achteren te schuiven. Deelt de regering deze mening, zo vragen deze leden. Zo ja, wat betekent dit in de praktijk? Zo neen, waarom niet?

De leden van de Groen-Linksfractie merken op dat de voorgestelde wetswijziging wel erg laat komt voor de begrotingscyclus van 2004. Hoewel het wetsvoorstel in artikel IV ruimte laat voor een Koninklijk besluit op een later tijdstip, willen deze leden weten in hoeverre de regering aanstuurt op invoering vanaf, of in het begrotingsjaar 2004. Hoewel VNG en IPO in hun reacties aangeven akkoord te gaan met de voorstellen, kunnen zich begrotingstechnische en uitvoeringsproblemen bij gemeenten en provincies voordoen als vastgehouden wordt aan invoering per 2004. Deze leden vragen welke oplossing de regering hierbij voor ogen staat, die recht doet aan de late indiening (en afhandeling) van deze nieuwe voorschriften en de uitwerking daarvan in algemene maatregelen van bestuur.

De aan het woord zijnde leden begrijpen dat een andere materie hierbij meespeelt, namelijk de regels van de Europese Unie over verantwoording en toezicht op de begroting en de jaarrekening. Het bij gemeenten en provincies moeten werken aan een dubbele begroting/verantwoording (deels oude, deels nieuwe systematiek) zouden deze leden, bezien vanuit de decentrale overheid, evenwel minstens zo problematisch achten. Acht de regering het mogelijk gemeenten nu nog verplicht te stellen om in 2004 al een geheel duale begroting op orde te hebben?

Deze leden kunnen zich evenwel voorstellen dat 2004 in Nederland als een overgangsjaar gezien wordt naar een duale begroting, waarin ook van de toezichthouders (provincies en CBS) gevraagd wordt een koelante houding aan te nemen ten opzichte van de in de wet en algemene maatregelen van bestuur vastgelegde matrix van de duale begrotingssystematiek. Met name doelen deze leden op de regel dat toezichthouders (gedeputeerde staten) een aanwijzing (aan gemeenten) kunnen geven de (ten onrechte) niet verstrekte informatie alsnog te verstrekken op kosten van de gemeente. Wat is de inzet van de regering op dit punt? Is de regering bereid met gemeenten, provincies en CBS tot een werkbare oplossing te komen, zo vragen deze leden.

De voorzitter van de commissie,

Noorman-Den Uyl

De griffier voor dit verslag,

Franke

XNoot
1

Samenstelling:

Leden: Van de Camp (CDA), Kalsbeek (PVDA), Van Heemst (PVDA), Noorman-den Uyl (PVDA), voorzitter, Rijpstra (VVD), Vos (GL), De Graaf (D66), Cornielje (VVD), Kamp (VVD), Nijs Remkes (VVD), Adelmund (PVDA), De Wit (SP), Van Beek (VVD), ondervoorzitter, Rietkerk (CDA), Van der Staaij (SGP), De Pater-van der Meer (CDA), Van As (LPF), Lazrak (SP), Wolfsen (PVDA), Tonkens (GL), Bruls (CDA), Spies (CDA), Eerdmans (LPF), Sterk (CDA), Haverkamp (CDA), Straub (PVDA), Boelhouwer (PVDA).

Plv. leden: Mosterd (CDA), De Vries (PVDA), Dijsselbloem (PVDA), Fierens (PVDA), Hirsi Ali (VVD), Halsema (GL), Giskes (D66), Van Aartsen (VVD), Nijs (VVD), Griffith, MPA (VVD), Dubbelboer (PVDA), Kant (SP), Blok (VVD), Meijer (CDA), Slob (CU), Rambocus (CDA), Varela (LPF), Vergeer-Mudde (SP), Van Nieuwenhoven (PVDA), Van Gent (GL), Ross-van Dorp (CDA), Çörüz (CDA), Nawijn (LPF), Balkenende (CDA), Verburg (CDA), Hamer (PVDA), Leerdam, MFA (PVDA).

Naar boven