28 684 Naar een veiliger samenleving

Nr. 421 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 oktober 2014

In het VAO Veiligheidsonderwerpen van 8 oktober 2014 (Handelingen II 2014/15, nr. 11, VAO Veiligheidsonderwerpen) heeft de Minister van Veiligheid en Justitie uw Kamer, op verzoek van lid Kooiman (SP), toegezegd de bestedingsmogelijkheden van gedetineerden vóór de stemmingen op 14 oktober 2014 uiteen te zetten. Met deze brief doe ik de toezegging gestand.

Rekening-courant

Een gedetineerde beschikt niet over contant geld of een eigen bankrekening, maar krijgt bij binnenkomst in een penitentiaire inrichting (PI) een rekening-courant, waarop – conform de Regeling model huisregels penitentiaire inrichtingen1 – maximaal een bedrag van € 500,– mag staan. De rekening-courant wordt beheerd door het Shared Service Center DJI (SSC) en financiële transacties zijn aan eisen gebonden. Door tussenkomst van het SSC kan van buitenaf geld op de rekening-courant van een gedetineerde worden overgeschreven. Ook wordt het loon verkregen uit arbeid tijdens detentie op de rekening-courant gestort. De gedetineerde kan het geld op de rekening-courant aanwenden voor (noodzakelijke) externe uitgaven, zoals boetebetalingen, collegegeld, schuldenaflossing, paspoortverlengingen, inschrijvingsgeld voor een huurwoning etc. Intern wordt het geld op de rekening-courant gebruikt voor bijvoorbeeld de kapper en de inrichtingswinkel.

Inrichtingswinkel

Het geld op de rekening-courant kan binnen de PI worden besteed in de inrichtingswinkel, met een limiet van € 100,– per week, hetgeen expliciet in de huisregels van DJI is vastgesteld. Het winkelassortiment bestaat onder meer uit etens- en rookwaren, verzorgingsproducten en telefoonkaarten. De winkelier controleert bij iedere bestelling of er voldoende saldo op de rekening-courant staat en of de bestelling niet het maximumbedrag van € 100,– overschrijdt. Bij overschrijding van het bedrag worden producten boven de € 100,– niet geleverd.

Doelgroep in kwestie

Uit een analyse van 30.000 winkeltransacties in de maand augustus 2014 blijkt dat in 5,8% van de gevallen meer dan de limiet van € 100,– in de inrichtingswinkels is besteed. Ik heb DJI verzocht extra alert te zijn op die gedetineerden, van wie het vermoeden bestaat dat zij vanwege hun bestedingsmogelijkheden invloed uitoefenen op hun omgeving. Het uitoefenen van invloed op medegedetineerden is mijns inziens hoogstens in beperkte mate gerelateerd aan bestedingsmogelijkheden in de inrichtingswinkel, maar houdt eveneens verband met gedrag, houding en verworven status van een gedetineerde.

De motie-Oskam

De (gewijzigde) motie-Oskam (Kamerstuk 28 684, nr. 414) verzoekt de regering het bedrag van € 500,– terug te brengen naar € 250,– per maand voor gesloten en halfopen inrichtingen en zorg te dragen voor adequaat toezicht op de besteding van deze gelden. Met het oog op re-integratiedoeleinden (zie de hierboven genoemde voorbeelden) wil ik vasthouden aan een maximumbedrag van € 500,– op de rekening-courant van gedetineerden.

De kern van het probleem dat wordt geschetst, richt zich nadrukkelijk op het bedrag dat in de inrichtingswinkel mag worden besteed. Ik zie dit als een ondersteuning van mijn beleid. Derhalve heb ik DJI verzocht om nog meer dan te voren het maximumbedrag van € 100,– per week strikt te handhaven. Dit heeft de Minister reeds tijdens het VAO bevestigd. Het verlagen van het bedrag van € 100,– per week naar € 100,– per maand is naar mijn mening te ingrijpend. Gedetineerden kunnen dan per week immers nog slechts een telefoonkaart en wat sigaretten of een tandenborstel kopen.

Daar de kern van het probleem het te besteden bedrag in de inrichting betreft, zie ik tot slot geen belang bij het maken van onderscheid tussen gesloten en halfopen regimes.

De Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, F. Teeven

Naar boven