nr. 13
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 7 juli 2006
Hierbij informeer ik u over de belangrijkste uitkomsten van de inspecties
van de Arbeidsinspectie (AI) naar naleving van de Wet arbeid vreemdelingen
in de sector Bouw in 2005. U ontvangt hierbij het eindverslag in drukvorm.1
Aantal controles
De AI heeft in het project 1037 inspecties verricht in de sector bouw.
In totaal zijn 553 bouwondernemingen en 484 particuliere opdrachtgevers geïnspecteerd
op naleving van de Wav.
Gesignaleerde ontwikkelingen
De AI signaleert de volgende ontwikkelingen in de jaren 2003, 2004 en
2005 met betrekking tot illegale tewerkstelling in bouwsector:
• Het aantal overtredingen dat de AI constateert blijft onverminderd
hoog. In 2005 werd bij 37% van alle inspecties een overtreding geconstateerd,
in 2004 was dat 35%.
• Bij 43% van de inspecties bij particuliere opdrachtgevers
werden werknemers illegaal tewerkgesteld.
• Het percentage werknemers uit de MOE-landen dat de AI werkend heeft
aangetroffen tijdens haar inspecties in de Bouw, stabiliseert. In 2004 evenals
in 2005 was dat 14%. De meeste van deze werknemers zijn afkomstig uit
Polen.
• Ongeveer 73% van de illegaal tewerkgestelde personen was
afkomstig uit één van de MOE-landen, met name uit Polen.
• Het percentage werknemers dat illegaal in Nederland verblijft neemt
drastisch af, van 83% in 2003 naar 20% in 2005. De afname is
te verklaren uit het feit dat werknemers uit de MOE-landen vanaf 1 mei
2004 geen verblijfsvergunning meer nodig hebben om in Nederland te verblijven.
• De AI heeft in 2005 bij haar inspecties ongeveer 2,5 keer zoveel
zzp’ers aangetroffen als in 2004. Het aantal zzp’ers
waarvan de AI heeft vastgesteld dat zij werkzaam waren als «gewone»
werknemer, is toegenomen van 1,5% van het totaal aantal zzp’ers
in 2004 tot 34% in 2005. Van deze groep zogenaamde «zelfstandigen»
was tweederde afkomstig uit Polen. Dit laat zien dat de zzp-constructie steeds
vaker wordt gebruikt om de Wav te ontduiken.
• Diverse organisaties in de bouwsector hebben een meldpunt opgericht
waar werknemers dan wel ondernemers melding kunnen doen van vermoedelijke
illegale tewerkstelling. Zo waren er in 2005 meldpunten van de Fosag, de FVN
Bouw en de Hout- en Bouwbond CNV en de Vakvereniging Het Zwarte Corps, en
van de Vakfederatie voor de rietdekkers. De AI heeft op basis van ontvangen
meldingen van deze meldpunten, maar ook van de Belastingdienst, UWV en derden
in 38% van deze gevallen boeterapporten opgemaakt voor overtreding
van de Wav.
Bovenstaande laat zien dat ontwikkelingen van illegale arbeid in de bouw
in grote lijnen de spanning op de arbeidsmarkt volgt. Dit is relevant met
het oog op de discussie over het openstellen van de bouwsector.
Gelet op de uitkomsten van dit project besteedt de AI in 2006 onverminderd
aandacht aan deze sector.
De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,
H. A. L. van Hoof