28 165
Deelnemingenbeleid Rijksoverheid

nr. 83
BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 juni 2008

Met deze brief wil ik u informeren dat ik voornemens ben de aandelen in de N.V. Westerscheldetunnel (verder N.V. WST) te verkopen aan de Provincie Zeeland.

Voorgenomen privatisering 2006

Nadat mijn voorganger had geconstateerd dat ten aanzien van de WST een adequate borging van de publieke belangen bestaat middels de Tunnelwet, is in 2006 de Tweede Kamer geïnformeerd over een op handen zijnde verkoop van de N.V. WST. De Provinciale Staten heeft echter een motie tegen privatisering van de N.V. WST aangenomen. Sindsdien heeft de Provincie Zeeland onderzocht of het mogelijk zou zijn de tunnel over te nemen van het Rijk. Inmiddels heeft de Provincie Zeeland een bod uitgebracht op de aandelen N.V. WST van het Rijk. Het betreft 95.4% van de aandelen. De provincie Zeeland is nu aandeelhouder in de N.V. voor 4.6%.

Rationale verkoop aan provincie

De Provincie Zeeland wil de WST graag overnemen om met behulp van het verwachte overrendement van de tunnel de zogeheten Kanaalkruising Sluiskil (verder KKS) te kunnen dekken. Ten tijde van de besluitvorming over de aanleg van de WST is als beleidsuitgangspunt gekozen, dat een minimaal projectrendement van 7.5% noodzakelijk is. Het rendement boven deze 7.5% op de netto investeringen van de Staat – het overrendement – zal volgens eerdere toezegging ten goede komen aan de Provincie Zeeland ter financiering van de KKS. Bij verkoop eindigt het project voor de Staat en aangezien verkoop zal plaatsvinden tegen een verkoopprijs waarbij de Staat exact een rendement behaalt van 7.5% op haar netto investeringen, is het overrendement vanaf dan direct beschikbaar voor de provincie Zeeland in plaats van in 2033¹. Hiermee wordt gehoor gegeven aan de motie Geluk².

Het is mijns inziens doelmatiger om het aandeelhouderschap op regionaal niveau te beleggen aangezien het ook een regionaal publiek belang betreft. Met de verkoop van aandelen aan een decentrale overheid kom ik tevens tegemoet aan de zorg van de Provinciale Staten met betrekking tot borging van het publiek belang, wat eerder leidde tot de hierboven genoemde motie.

Ook voor de N.V. WST zelf is verkoop gunstig. Door verkoop komt de realisatie van de KKS dichterbij waarbij de WST dan deel zal uitmaken van een gecompleteerde provinciale noord-zuid verbinding in Zeeland. Voor KKS moet behalve de financiering ook nog een planologische procedure worden afgerond.

Inhoud van de bieding

Inhoudelijk bestaat de bieding uit drie onderdelen:

– de aankoop van aandelen van de Staat in de NV Westerscheldetunnel

– de afkoop van de rijksbijdrage van Verkeer en Waterstaat

– de verdeling van de risico’s behorende bij de aandelentransactie

Financieel zijn beide partijen akkoord. De voorwaarden zoals vastgelegd in het bod zijn gebaseerd op voor alle partijen reële uitgangspunten. De aankoop geschiedt tegen een vastgesteld prijsmechanisme dat uitgaat van 7.5% rendement voor de Staat.

De exploitatiebijdrage die het ministerie van Verkeer en Waterstaat jaarlijks betaalt tot en met het einde van de exploitatie van de tunnel door N.V. WST, zal worden afgekocht. Naast de jaarlijkse exploitatiebijdrage aan de N.V. WST, wordt door de N.V. WST jaarlijks dividend aan haar aandeelhouders uitgekeerd. Deze stromen benaderen elkaar in omvang. Door het afkopen (contant maken) van de exploitatiebijdrage komt dit geld eerder beschikbaar voor de N.V. en kan in de vorm van dividend worden aangewend door de provincie ter gedeeltelijke financiering van de aandelen N.V. WST. De uiteindelijke bedragen kunnen alleen nog variëren afhankelijk van de uiteindelijke overnamedatum van de aandelen van de N.V. WST. De berekeningswijze is reeds overeengekomen en tevens door een externe deskundige getoetst.

Met betrekking tot de risicoverdeling stel ik mij op het standpunt dat bij overdracht van de aandelen ook de operationele risico’s overgedragen zullen worden. Dit neemt echter niet weg dat ik samen met de Provincie Zeeland zal bezien hoe grote risico’s zoals het risico op een total loss van de WST het beste kunnen worden belegd. De Provincie Zeeland zal in overleg met de N.V. WST de verzekerbare risico’s in ieder geval gaan verzekeren, zodat het risico voor de Provincie Zeeland tot een aanvaardbaar niveau wordt teruggebracht.

Verkoopproces

De besprekingen zijn in een vergevorderd stadium. Aan de Provinciale Staten wordt, middels een Statenvoorstel, gelijktijdig met deze brief mandaat gevraagd door de Gedeputeerde Staten. Zodra Provinciale Staten haar mandaat gegeven heeft, zal ik het verkoopproces inzetten. Daarbij zal ik in overleg met mijn collega van Verkeer en Waterstaat bekijken hoe de prestatie-eisen met betrekking tot het onderhoud van de WST kunnen worden vastgelegd.

De minister van Financiën,

W. J. Bos

---

1 Beëindiging project indien geen verkoop plaatsvindt, tunnel komt om niet terug naar het Rijk.

2 Kamerstukken 2002–2003, 17 741, nr. 44.