28 165 Deelnemingenbeleid rijksoverheid

Nr. 387 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN

Vastgesteld 27 maart 2023

De vaste commissie voor Financiën heeft een aantal vragen voorgelegd aan de Minister van Financiën over de brief van 10 februari 2023 inzake Externe communicatie TenneT over TenneT Duitsland (Kamerstuk 28 165, nr. 385).

De Minister heeft deze vragen beantwoord bij brief van 22 maart 2023. Vragen en antwoorden zijn hierna afgedrukt.

De voorzitter van de commissie, Tielen

De adjunct-griffier van de commissie, Lips

1

Met welke landen is het Nederlandse stroomnet verbonden en waarmee kan een tijdelijk overschot aan stroom worden gebalanceerd?

Antwoord:

Het gehele Europese elektriciteitsnet is met elkaar verbonden. Specifiek is het Nederlandse hoogspanningsnet verbonden met het Verenigd Koninkrijk, Noorwegen, Denemarken, Duitsland (4 verbindingen) en België (2 verbindingen). De hoogspanningsnetbeheerders op de Europese elektriciteitsmarkt zijn verantwoordelijk voor het handhaven van de balans op het elektriciteitsnet. Via marktprikkels zorgen zij ervoor dat marktpartijen meer of juist minder opwekken of afnemen. Al vanaf 2006 werkt TenneT met andere Noordwest-Europese TSO’s samen om de elektriciteitsmarkten aan elkaar te koppelen waardoor deze beter kunnen functioneren.

2

Welke juridische mogelijkheden zijn er om op Europees niveau afspraken te maken over de architectuur van de infrastructuur die het stroomnet in Europa moet hebben?

Antwoord:

Het Europese kader stelt o.a. eisen aan de beschikbare capaciteit ten behoeve van marktpartijen van interconnectoren tussen landen. Deze eisen kunnen aanleiding geven om aanvullende investeringen in het elektriciteitsnet tussen biedzones (veelal landen) te moeten doen. Het Europese kader stelt niet meteen juridische eisen aan de architectuur van het Europese net. De invulling hiervan is aan netbeheerders en lidstaten. Wel werken hoogspanningsnetbeheerders in verschillende verbanden samen aan het gezamenlijk ontwikkelen van Europese infrastructuur. Via Europese wetgeving is ENTSO-e, de Europese organisatie voor hoogspanningsnetbeheerders, bijvoorbeeld opgedragen om elke twee jaar een Ten Year Network Development Plan te maken om te identificeren waar uitbreiding noodzakelijk is. Daarnaast is TenneT een van de initiatiefnemers van het koppelen van de Noordwest-Europese elektriciteitsmarkten waardoor deze beter kunnen functioneren.

3

Met welke landen anders dan Duitsland heeft Nederland in 2022 stroom kunnen balanceren?

Antwoord:

Naast 4 verbindingen met Duitsland heeft Nederland verbindingen met het Verenigd Koninkrijk, Noorwegen, Denemarken, en België (2 verbindingen). Nederland maakt daarmee deel uit van een groot deel van het Europees direct aan elkaar gekoppelde elektriciteitssysteem waardoor de balans op het elektriciteitsnet (frequentie) efficiënter gehandhaafd kan worden.

4

Hoe kunnen best practices tussen Europese netbeheerders, niet alleen de Nederlandse en de Duitse, worden uitgewisseld?

Antwoord:

Europese netbeheerders, waaronder TenneT, wisselen op verschillende manieren best practices uit. Dit gebeurt bijvoorbeeld in ENTSO-e, de Europese koepelorganisatie van netbeheerders met wettelijke taken, en in de werkgroepen van de North Sea Energy Cooperation (NSEC), waarvan Nederland dit jaar voorzitter is. Ook worden best practices in het kader van het Pentalateral Forum uitgewisseld waaraan netbeheerders geregeld op verzoek van de deelnemende landen een bijdrage leveren. Ook werken netbeheerders samen in gelegenheidscoalities zoals bijvoorbeeld rond de Esbjerg-groep waarin landen waaronder Nederland afspraken over hun ambities voor wind op zee hebben gemaakt en de netbeheerders uit de deelnemende landen op dit moment nadenken over de implicaties daarvan voor het net-op-zee. Ten slotte onderhoudt TenneT intensieve bilaterale contacten met netbeheerders uit omringende landen waarmee het Nederlandse elektriciteitsnet verbonden is. Dit zijn naast de drie andere Duitse netbeheerders Amprion, 50 Hertz en TransnetBW ook bijvoorbeeld Elia uit België, de Deense netbeheerder Energienet, Statnet uit Noorwegen en National Grid uit het Verenigd Koninkrijk.

5

Heeft een eventuele verkoop van TenneT Duitsland effect op de investeringscapaciteit/netcapaciteit van de regionale netbeheerders in Nederland?

Antwoord:

Er is geen enkele relatie tussen de financiering van de regionale netbeheerders in Nederland en een eventuele verkoop van TenneT Duitsland. Voor de financiering van de regionale netbeheerders zijn separate afspraken gemaakt. Er is evenmin een relatie tussen de netcapaciteit van de regionale netbeheerders en de netcapaciteit van TenneT Duitsland.