28 165 Deelnemingenbeleid rijksoverheid

29 984 Spoor: vervoer- en beheerplan

Nr. 197 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 3 juni 2015

Vandaag heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) een besluit gepubliceerd over overtredingen door de NS van de Spoorwegwet¹. Aanleiding hiertoe was een klacht van Veolia Transport Holding Nederland BV.

Ik ben van mening dat de conclusies van de ACM buitengewoon serieus moeten worden genomen. Het ACM-rapport laat zien dat NS de procedures rondom de aanbieding van generieke diensten en voorzieningen onvoldoende heeft geborgd binnen haar organisatie. Dit is zeer ernstig. De NS vervult een centrale rol in het Nederlandse openbaar vervoer. Immers, de NS verzorgt het vervoer over het Hoofdrailnet via een ondershands gegunde concessie. Wegens die centrale rol legt de Spoorwegwet een aantal verplichtingen op aan de NS die tot doel hebben de markttoegang van andere aanbieders en een eerlijke concurrentie tussen hen onderling en tussen hen en de NS te borgen. Dat is een publiek belang. Bij het uitvoeren van deze verplichtingen dient NS ervoor te zorgen dat de activiteiten in dit kader goed worden gescheiden van commerciële activiteiten zoals het deelnemen aan aanbestedingen van decentrale concessies. Dat betekent dat NS niet alleen als vanzelfsprekend opereert binnen de gestelde wettelijke kaders, maar ook niet de grenzen van deze kaders opzoekt.

Uit de conclusies van ACM blijkt dat NS fouten heeft gemaakt in aanloop naar de aanbesteding. NS betreurt dat zeer. NS zal de nodige maatregelen treffen om herhaling in de toekomst te voorkomen. Zo geeft NS te kennen dat het ACM-onderzoek het belang onderstreept om de interne procedures en gedragsregels voor aanbestedingen, en de naleving daarvan, kritisch onder de loep te nemen. NS is hiermee al gestart naar aanleiding van het onderzoek van De Brauw naar onregelmatigheden bij de aanbesteding in Limburg. Vanzelfsprekend vraag ik de raad van commissarissen van NS dit onderzoek met volle kracht verder op te pakken en mij over zijn conclusies, en de naar aanleiding daarvan te nemen maatregelen, te informeren.

Tevens zal NS in overleg treden met de ACM over ex-ante toezicht bij toekomstige aanbestedingen waar NS generieke diensten en voorzieningen faciliteert. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de voorzieningen op stations zoals kaartautomaten. Ook zal de NS de statutaire directie uitbreiden met een derde lid dat belast is met governance, risk en compliance.

NS zal afzien van de (juridische) mogelijkheden om het besluit van de ACM aan te vechten en het ingestelde beroep bij het College Beroep Bedrijfsleven (CBB) intrekken.

Op 28 april jl. heb ik uw Kamer geïnformeerd over de tussenrapportage van het onderzoek van de NS naar de onregelmatigheden bij de verwerving van de concessie Limburg (kamerstuk 28 165 nr. 186). Dit onderzoek bevindt zich in de afrondende fase. Naar verwachting zal ik uw Kamer hier op korte termijn nader over informeren.

De Minister van Financiën, J.R.V.A. Dijsselbloem

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl