nr. 16
BRIEF VAN DE MINISTER VAN JUSTITIE
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 27 november 2002
Bij motie van het lid van uw Kamer Niederer (c.s.), TK 2001–2002,
28 028, nr. 10, werd mij verzocht na te gaan hoe het Centraal Bureau
Fondsenwerving (CBF) fondsenwervers kan screenen op financiering van terroristische
activiteiten. Verder werd mij verzocht na te gaan of het CBF in analogie van
het Meldpunt ongebruikelijke transacties (MOT) fondsenwervingen met een ongebruikelijk
karakter zou moeten melden aan het openbaar ministerie en of de Binnenlandse
Veiligheidsdienst (thans AIVD).
Ik deel de zorg van de leden van uw kamer om zoveel mogelijk te voorkomen
dat financiers van terrorisme onder de dekmantel van fondsenwerving voor het
goede doel in Nederland activiteiten zouden kunnen ontplooien.
Na onderzoek is mij het volgende gebleken. Het CBF is een onafhankelijke
stichting, die tot doel heeft toezicht te houden op fondsenwervende liefdadigheidsinstellingen,
onder andere ter beperking van kosten die deze instellingen voor de fondsenwerving
maken. Instellingen kunnen zich bij het CBF aanmelden om een speciaal keurmerk
te verkrijgen of een verklaring van geen bezwaar. 155 instellingen hebben
een keurmerk. Het CBF verricht in dit kader een periodieke, vijfledige toetsing
op het gebied van bestuur, beleid, fondsenwerving, besteding en verslaggeving.
Hierbij spelen externe accountantsverklaringen een belangrijke rol. Daarnaast
hebben 65 kleine en beginnende instellingen na beoordeling een verklaring
van geen bezwaar van het CBF gekregen.
Het is weinig aannemelijk dat een organisatie met terroristische motieven,
zich uit vrije wil zou onderwerpen aan de strenge toetsing van het CBF, daar
de kans op ontdekking aanwezig is. Een dergelijke organisatie zou dan direct
geschrapt worden van de lijst. Gezien de publieke functie die het CBF heeft,
zou dit ook gepaard gaan met openbaarmaking. Ten slotte zal het CBF bij gebleken
misstanden aangifte doen bij politie en openbaar ministerie.
Voorts kan ik U mededelen dat de Financial Action Task Force (FATF), het
internationale gremium van de G-7 ter bestrijding van witwassen en de financiering
van terrorisme, waar Nederland als lid aan deelneemt, onlangs een paper heeft
vastgesteld (Combating the abuse of non-profit organisations; international
best practices)1 waarin een aantal aanbevelingen
wordt gedaan waarmee het misbruik van non-profitinstellingen zou kunnen worden
voorkomen. Dit paper heeft enige tijd op zich laten wachten. Langs de lijn
van de genoemde aanbevelingen zullen mogelijkheden om misbruik van non-profitinstellingen
in Nederland te bestrijden verder worden onderzocht. Waar nodig zullen concrete
maatregelen worden genomen.
De Minister van Justitie,
J. P. H. Donner