27 925 Bestrijding internationaal terrorisme

Nr. 525 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 26 januari 2015

In deze brief gaat het kabinet in op de toezegging uw Kamer te informeren over de uitkomst van de Londen conferentie over Afghanistan, welke plaatsvond op 3 en 4 december jl. Deze toezegging is gedaan tijdens het algemeen overleg (AO) van 11 november 2014 over de Nederlandse bijdrage aan de NAVO missie Resolute Support. Ik bericht u mede namens de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

«The London Conference on Afghanistan» was het vervolg op de Tokio conferentie in 2012 waar door de Afghaanse regering en de internationale gemeenschap afspraken gemaakt zijn over economische en politieke hervormingen en donorsteun, het z.g. Tokyo Mutual Accountability Framework (TMAF). In Londen zette de nieuwe Afghaanse regering haar hervormingsplannen uiteen (bijgevoegd¹) en herbevestigde de internationale gemeenschap haar betrokkenheid bij Afghanistan².

Londen conferentie

Tijdens de conferentie heb ik toegezegd dat de Afghanen kunnen blijven rekenen op de steun van Nederland. Nederland draagt vanaf januari 2015 niet alleen bij aan de NAVO missie Resolute Support, maar zal ook met ontwikkelingssamenwerking blijven bijdragen aan de (economische) ontwikkeling en de verdere opbouw van een rechtsstaat in Afghanistan. Daarbij heb ik echter wel benadrukt dat de Afghanen zelf verantwoordelijkheid dienen te nemen voor hun toekomst; de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking zal meer afhankelijk worden van door de Afghaanse regering behaalde hervormingsresultaten. Bijzondere aandacht verdient daarbij een voortvarende aanpak van corruptie, bevorderen van respect voor mensenrechten en de verbetering van de positie van Afghaanse vrouwen. Afghanistan maakt op dit moment werk van een nationaal actieplan voor uitvoering van Veiligheidsraad-resolutie 1325 (NAP1325). Ik heb aangegeven dat Nederland voornemens is om Afghanistan via steun aan het Afghaans maatschappelijk middenveld te ondersteunen bij de implementatie daarvan.

De Afghaanse regering gaf bij monde van president Ghani en Chief Executive Officer (CEO) Abdullah aan dat corruptiebestrijding, economische ontwikkeling en betere naleving van mensenrechten prioriteiten zijn van de Afghaanse regering. CEO Abdullah beloofde concrete stappen om TMAF-afspraken na te komen en noemde regionale samenwerking, het genereren van belastinginkomsten en de ontwikkeling van de landbouwsector van belang voor economische ontwikkeling. Voorts gaf Abdullah aan dat betere naleving van vrouwenrechten een topprioriteit van de eenheidsregering is, waarbij de wet voor de Elimination of Violence Against Women (EVAW) en het NAP1325 belangrijke instrumenten zijn. Ook is de eenheidsregering voornemens vier vrouwelijke Ministers te benoemen in het nieuwe kabinet. Verder gaf Ghani aan dat vrede een nationale prioriteit is, waarbij politieke conflicten om politieke oplossingen vragen die in lijn zijn met de Grondwet en de mensenrechten.

In een bilateraal gesprek met president Ghani en CEO Abdullah bij de NAVO-ministeriële in Brussel op 2 december heb ik aangegeven dat, hoewel het verzoeningsproces met de Taliban primair een Afghaans en regionaal proces is, Nederland bij behoefte bereid is dit proces te ondersteunen. Middels steun aan het Afghan Peace and Reintegration Programme (APRP) heeft Nederland daar al een bijdrage aan geleverd. De Nederlandse ambassade te Kaboel is voornemens de volgende fase van het APRP mede te financieren.

De internationale gemeenschap heeft grote waardering uitgesproken richting president Ghani en CEO Abdullah voor de onder moeilijke omstandigheden tot stand gekomen samenwerking en het belang van een stabiele eenheidsregering voor de toekomst van Afghanistan benadrukt. De internationale gemeenschap en Afghanistan zijn in Londen een gezamenlijke verklaring overeengekomen. Dit communiqué is als bijlage bij deze Kamerbrief gevoegd³.

Zoals aangekondigd in de artikel 100-brief over Resolute Support is de jaarlijkse bijdrage aan het Afghanistan Reconstruction Trust Fund (ARTF) vanaf dit jaar deels afhankelijk van behaalde resultaten van de Afghaanse regering zoals afgesproken in het TMAF. De uitkomsten en toezeggingen vastgelegd in het gezamenlijke communiqué van de Londen conferentie, de ambitie van de Afghaanse regering zoals geformuleerd in het hervormingspaper Realizing Self-Reliance en de stappen die de Afghaanse regering al sinds de inauguratie heeft gezet richting corruptiebestrijding, mensenrechten, veiligheid en regionale samenwerking, zijn voldoende aanleiding om de resterende EUR 5 mln in 2014 toe te kennen.

Side events maatschappelijk middenveld en private sector ontwikkeling

Op 3 december jl. vond het civil society side event «Ayenda» plaats, met deelname van verschillende Afghaanse NGOs. In de discussie kwamen vragen aan de orde zoals in hoeverre de Afghaanse overheid echt bereid is om samen te werken met het maatschappelijk middenveld, wat het maatschappelijk middenveld moet doen om een betrouwbare partner te zijn voor de overheid en welke rol de internationale gemeenschap zou kunnen spelen om het maatschappelijk middenveld daarin bij te staan. CEO Abdullah benadrukte in zijn afsluitende speech het belang van goede samenwerking tussen de overheid en het maatschappelijk middenveld.

Parallel vond een side event plaats over private sector ontwikkeling met vertegenwoordigers van het bedrijfsleven. De belangrijkste conclusies waren dat snelle, betrouwbare regulering vanuit de overheid een cruciale voorwaarde is voor stimulering van de economie, dat exploitatie van natuurlijke hulpbronnen voor de langere termijn potentie heeft en dat Afghanistan zijn geografische ligging in Centraal-Azië economisch-strategisch kan benutten.

Oslo symposium over de positie van Afghaanse vrouwen

Noorwegen heeft voorafgaand aan de Londen conferentie het Oslo symposium «Advancing Women’s Rights and Empowerment» georganiseerd over de positie van vrouwen in Afghanistan. Het symposium heeft een output paper opgeleverd waarin het belang van politieke participatie van vrouwen, een gedegen wetgevend kader ten aanzien van mensenrechten en de implementatie daarvan, toegang tot en kwaliteit van onderwijs, en economisch empowerment van vrouwen benadrukt worden (bijgevoegd). De uitkomsten zijn in Londen gepresenteerd door de Noorse Minister van Buitenlandse Zaken Børge Brende. In Londen is herhaaldelijk steun voor de uitkomsten uitgesproken, zowel door Nederland en internationale partners, als van Afghaanse zijde.

Verlening EUPOL mandaat

Het kabinet maakt van de gelegenheid gebruik u te informeren dat op 17 december jl. de Raad van Ministers van de EU heeft besloten tot verlenging van het mandaat van de European Union Police Mission (EUPOL) in Afghanistan tot eind 2016. EUPOL heeft de afgelopen jaren door middel van adviseren, mentoren en monitoren een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van een duurzame en effectieve civiele politie onder Afghaans leiderschap. In deze afrondende fase onder het nieuwe mandaat zal gewerkt worden aan de geleidelijke overdracht van trainingsactiviteiten aan de Afghaanse autoriteiten en zal de focus liggen op het geven van strategisch advies bij de institutionele hervorming van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, de professionalisering van de Afghaanse civiele politie en het verder ontwikkelen van de samenwerking tussen politie en de strafrechtketen. Het kabinet heeft besloten de Nederlandse bijdrage aan EUPOL voort te zetten met maximaal 20 functionarissen. Verlenging van de Nederlandse bijdrage past binnen de Nederlandse prioriteiten in Afghanistan op het gebied van ontwikkelingssamenwerking en de missie is complementair aan de nieuwe NAVO-missie Resolute Support, waar Nederland ook aan deelneemt. Voortgezette deelname aan EUPOL bevordert het geïntegreerde karakter van de Nederlandse inzet in Afghanistan.

De Minister van Buitenlandse Zaken, A.G. Koenders

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl.

2 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl.

3 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl.