27 925
Bestrijding internationaal terrorisme

nr. 156
BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 januari 2005

Inleiding

Hierbij informeer ik u mede namens de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over de stand van zaken van de ontwikkeling van de Nationale Sigint (Signals Intelligence) Organisatie (NSO).

In 2002 hebben de ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en van Defensie besloten tot de oprichting van een NSO. Deze organisatie gaat de verwerving van alle verbindingsinlichtingen voor de AIVD en voor de MIVD ondersteunen. Dit betreft de interceptie van niet-kabelgebonden telecommunicatie te weten satellietcommunicatie en hoogfrequent radioverkeer. Ook zal de organisatie de bijbehorende signaal- en trafficanalyse leveren en wordt er crypto-onderzoek uitgevoerd. De analyse van het geïntercepteerde materiaal blijft bij de onderscheiden diensten.

Als startpunt voor de ontwikkeling van de NSO hebben de AIVD en de MIVD in 2003 een convenant gesloten over de samenwerking op het terrein van satellietinterceptie. Op basis van dit convenant wordt de uitbreiding van de satellietinterceptiecapaciteit ten behoeve van de AIVD en de MIVD, zoals aangekondigd in het actiepunt 18 van het actieplan Terrorismebestrijding en Veiligheid, gerealiseerd. Hierover heb ik uw Kamer geïnformeerd bij brief van 30 oktober 2003 (Tweede Kamer, vergaderjaar 2003–2004, 27 925 nr. 102).

Tevens is een projectorganisatie opgericht die zich bezighoudt met:

1. de locatiekeuze voor de gewenste uitbreiding van de satellietinterceptiecapaciteit;

2. de uitbreiding van satellietontvangst- en signaalverwerkingscapaciteit, en;

3. de oprichting van de Nationale Sigint Organisatie.

1. Locatiekeuze

Door het ontbreken van een onherroepelijk bestemmingsplan biedt de huidige locatie voor satellietinterceptie in Zoutkamp onvoldoende zekerheid over spoedige realisatie van de gewenste capaciteitsuitbreiding. Om die reden is gezocht naar een tweede locatie. Het ministerie van Defensie onderhandelt thans over de aankoop van een perceel met een geschikt bestemmingsplan. Mede door de gunstige planologische ligging en de aanwezigheid van bruikbare infrastructuur, bestaat voor deze locatie een goed perspectief op een spoedige realisatie van de gewenste uitbreiding van satellietinterceptiecapaciteit. Verwerving van deze locatie rechtvaardigt de verwachting dat een groot deel van de voorziene uitbreiding eind 2005 operationeel zal zijn.

2. Uitbreiding satellietontvangst- en signaalverwerkingscapaciteit

De uitbreiding van de satellietontvangst- en signaalverwerkingscapaciteit voor terrorismebestrijding en veiligheid bestaat uit een aanzienlijke toename van het huidige aantal schotelantennes inclusief bijbehorende apparatuur. Een deel van deze uitbreiding is reeds gerealiseerd. Het overige deel van de uitbreiding wordt tot in 2006 gerealiseerd.

3. Oprichting NSO

Zoals hierboven gesteld is de NSO een facilitaire organisatie die werkt voor de AIVD en voor de MIVD. Het hoofd van de AIVD en de directeur van de MIVD worden gezamenlijk verantwoordelijk voor de gezagsmatige aansturing van de NSO. De NSO wordt beheersmatig geplaatst onder het ministerie van Defensie.

In de oprichtingsfase blijft de NSO voorlopig een organisatieonderdeel van de MIVD. De NSO zal separaat in de Wet op de Inlichtingen en Veiligheidsdiensten 2002 worden verankerd. Er wordt geen zelfstandige nieuwe derde dienst opgericht. Het bijbehorende wetsvoorstel zal naar verwachting begin 2005 aan de Ministerraad worden aangeboden.

De organisatie van de NSO wordt in een aantal fasen opgebouwd. In de eerste fase wordt een organisatiedeel opgericht voor de aansturing en exploitatie van de satellietinterceptiecapaciteit. Dit deel zal in de loop van 2005 gereed zijn. Vervolgens zal dit organisatiedeel worden uitgebouwd naar een volwaardige Nationale Sigint Organisatie waarin ook de interceptie van hoogfrequent radioverkeer en alle bijbehorende activiteiten zullen worden ondergebracht.

De Minister van Defensie,

H. G. J. Kamp