27 859 Modernisering Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens (GBA)

Nr. 48 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 september 2011

In het AO van 13 april 2011 (kamerstuk 27 859, nr. 43) heb ik toegezegd u nader te informeren over de vervolgaanpak van het programma Modernisering Gemeentelijke Basisadministratie (mGBA). Met deze brief doe ik die toezegging gestand.

Het programma mGBA werkt, sinds in 2009 het Bestuurlijk Akkoord Modernisering GBA werd gesloten, aan de ontwikkeling en realisatie van een aantal nieuwe voorzieningen voor het bijhouden en het verstrekken van informatie uit de GBA.

Het programma mGBA beoogt te realiseren dat:

• De Basisregistratie Personen (BRP) gaat functioneren als spil in de identiteitsinfrastructuur;

• De snelheid van het berichtenverkeer en de toegankelijkheid van de gegevens wordt verhoogd;

• BRP en burgerzakenmodules flexibeler en goedkoper kunnen worden aangepast;

• De kwaliteit van de gegevens wordt verhoogd en de bijhouding ervan minder complex wordt;

• Plaatsonafhankelijke dienstverlening door gemeenten mogelijk wordt;

• Gemeentelijke samenwerking (shared services) beter gefaciliteerd worden;

• De standaarden van de E-overheid expliciet worden toegepast.

In mijn brief van 7 april 2011 (kamerstuk 27 859, nr. 41) heb ik u geschreven dat het programma mGBA op basis van de eerste ervaringen met de bouw van GBA-Verstrekkingen (GBA V, de voorziening van waaruit persoonsgegevens worden verstrekt aan gebruikers) de voorlopige conclusie had getrokken dat nieuwbouw van dit onderdeel het beste perspectief op succesvolle afronding biedt, in plaats van de aanpassing van het huidige systeem. Om tot een nadere afweging met betrekking tot de nieuwbouw te komen heb ik advies gevraagd aan de CIO BZK en de stuurgroep mGBA omtrent de gevolgen van deze mogelijke keuze voor planning, kosten en het migratietraject.

Advies van de stuurgroep Modernisering GBA

Eind augustus jl. heeft de stuurgroep, die bestaat uit vertegenwoordigers van rijk, gemeenten en afnemers, mij geadviseerd in te stemmen met de door het programma uitgewerkte vervolgaanpak. Het bestuurlijke draagvlak is onverminderd groot en de stuurgroep steunt de inhoudelijke lijn van het programma.

Het advies van de stuurgroep behelst in grote lijnen het volgende:

• De voorkeur van het programma voor nieuwbouw is in mei 2011 bevestigd in een externe risicoanalyse;

• In de maanden daarop volgend heeft het programma in opdracht van de stuurgroep deze lijn uitgewerkt in een programmaplan, een planning en een meerjarenbegroting;

• Er is in samenwerking met de VNG en KING een implementatiestrategie ontwikkeld;

• Er is in de planning ruimte ingebouwd om tegenvallers op te vangen (dat was een aanbeveling van de vorige Gateway Review uit 2010);

• De bouw van de ICT-voorzieningen wordt afgerond in 2013, waarna afnemers en gemeenten in een periode van drie jaar kunnen overgaan. Het programma eindigt na afloop van deze migratieperiode;

• Naar verwachting kan het programma worden afgerond binnen het bedrag, incl. onvoorzien, dat in het financieringsarrangement (2009) voor de kosten van de centrale voorzieningen beschikbaar is gesteld.

Op basis van de externe risicoanalyse en de uitwerking van het programma adviseert de stuurgroep mij de voorgestelde vervolgaanpak door te zetten, omdat hij ervan overtuigd is dat deze een beter resultaat zal opleveren dan het oorspronkelijke plan. De stuurgroep heeft bij zijn advisering de resultaten van de in juli-augustus 2011 uitgevoerde toets op de Business Case (bijgevoegd)¹ en de uitkomsten van de in augustus gehouden Gateway Review (bijgevoegd)¹ meegewogen.

Het advies wordt onderschreven door de CIOBZK, die de ontwikkeling van nieuwbouw ondersteunt. Daarbij tekent zij wel aan dat de nodige beheersmaatregelen getroffen moeten worden, conform de uitkomsten van de Gateway Review.

Rapportage Toetsing en Bijstelling Business Case Modernisering GBA

Conform de rijksbrede afspraken voor grote ICT-Projecten heeft het ministerie van BZK opdracht gegeven om de business case van 2008 te toetsen aan voortschrijdende inzichten en zo nodig bij te stellen. Het programma begroot thans voor de centrale voorzieningen een bedrag van € 38,8 miljoen tot en met de afronding. Dit bedrag blijft binnen het financieringsarrangement dat in 2009 in het Bestuurlijk Akkoord is overeengekomen.

Ten aanzien van de baten is de conclusie dat betrokkenen nog steeds dezelfde baten van de modernisering herkennen. De Business Case laat zien dat de kwantitatieve baten weliswaar licht dalen ten opzichte van de totale baten, de onderzoekers spreken echter de verwachting uit dat juist de kwalitatieve baten verder toenemen omdat steeds meer overheidsdiensten het gebruik van een gemoderniseerde Basisregistratie Personen als randvoorwaardelijk beschouwen voor hun werkzaamheden. In zijn geheel laat de businesscase zowel kwalitatief als kwantitatief een ruim batig saldo zien.

Rapport Gateway Review

Het team dat de Gateway Review heeft uitgevoerd, beschouwt het als de verdienste van het programma, dat het belang van programma nogmaals unaniem is onderschreven door gemeenten, leveranciers, afnemers en vertegenwoordigers van de rijksdienst. In de gesprekken die zijn gevoerd hebben de geïnterviewden aangegeven dat het programma essentieel is voor de e-overheid.

In de Gateway Review wordt erop gewezen dat de modernisering van de GBA een omvangrijk en complex project is:

• enerzijds een programma «sec», waarbij vragen over zaken als planning en producten, competenties en realisatievermogen, risicomanagement en verantwoording aan de orde zijn;

• anderzijds een ontwikkelproces van de verschillende bestuurslagen binnen de Nederlandse overheid, waarbij kwaliteit van het proces, draagvlak en samenhang met andere ontwikkelingen in die bestuurslaag de handelingsruimte en het tempo van het programma mede bepalen.

De aanbevelingen van het reviewteam zijn erop gericht om deze beide invalshoeken tot hun recht te laten komen.

De Gateway Review benadrukt dat er op korte termijn cruciale keuzes moeten worden gemaakt om een succesvolle voortgang van het programma mogelijk te maken. Op het gebied van implementatie en migratie moeten knopen worden doorgehakt. De gemeentelijke wereld dient op zo kort mogelijke termijn besluiten te nemen over de manier waarop de gemeentelijke voorzieningen, de Burgerzakenmodules, straks worden verworven. En er moet ook helderheid komen over de implementatiestrategie. De stuurgroep Modernisering GBA is zich hiervan bewust en de bestuurlijke partners hebben zich gecommitteerd om hieraan uitvoering te geven.

Wat betreft de oriëntatie van het programmamanagement stelt de Gateway Review dat een accentverschuiving nodig is naar het sturen op voortgang en beheersing. De stuurgroep onderkent dat het programma in een andere fase komt, waarin realisatiecapaciteit en besluitvaardigheid essentieel zijn. De stuurgroep adviseert op dat punt de aanbevelingen uit de gateway over te nemen. De stuurgroep beschouwt in dat verband de aanbeveling om een «design authority» in te stellen als waardevol. Op korte termijn wordt verkend hoe deze aanbeveling succesvol kan worden uitgewerkt.

De acties die stuurgroep en programmamanagement noodzakelijk achten ter uitvoering van het geheel van de aanbevelingen van de Gateway Review zijn in bijgevoegd overzicht beschreven.¹

Conclusie

Ik constateer dat het draagvlak voor de modernisering en nieuwbouw van de BRP onverminderd breed is. De uitkomsten van de Gateway Review en de Toetsing van de Business Case illustreren dat een succesvolle vervolgaanpak mogelijk is. Daarvoor is het wel nodig dat een aantal cruciale keuzen op relatief korte termijn worden gemaakt. De programmaplanning voorziet daar ook in. Het programma kan derhalve de overstap naar de volgende fase maken en met kracht de realisatie van de Basisregistratie Personen ter hand nemen.

De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,

J. P. H. Donner

---

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.