27 859
Modernisering Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens (GBA)

nr. 17
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 9 maart 2009

De herstart van het programma Modernisering van de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens (GBA) is een feit. Op 5 maart jl. heb ik daartoe met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) een bestuurlijk akkoord getekend. Zoals in het AO van 24 september 2008 (TK 27 859, nr. 16) toegezegd, doe ik u bijgaand dit akkoord toekomen.¹ Het nieuwe programma draagt bij aan een verbetering van de kwaliteit van de gegevenshuishouding en betere dienstverlening aan burgers en bedrijven.

In juni 2008 heb ik het programma tijdelijk stopgezet omdat de financiering dreigde te kort te schieten en er steeds meer aanwijzingen waren dat de doelstellingen van de modernisering niet meer voldoende aansloten op de nieuwe ontwikkelingen in het kader van de e-overheid. Besloten werd onderzoeken te laten doen om de doelstellingen opnieuw te bepalen, definities te herijken en een nieuwe businesscase op te stellen. De financiering en de aansturing van het geheel vormden het sluitstuk.

Eind juli 2008 is aan Cap Gemini opdracht verleend voor het actualiseren van de definitiestudie en het opstellen van een actuele businesscase. Verschillende scenario’s werden daarbij uitgewerkt. Eind augustus 2008 is aan Verdonk Klooster & Associates opdracht verleend om een integraal programmaplan op te stellen. Met de VNG, de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken (NVVB) en de gebruikers van de GBA (afnemers) heb ik in een gezamenlijke begeleidingscommissie voor deze opdrachten vastgesteld dat er inhoudelijk in grote lijnen consensus over de meest wenselijke koers was, namelijk het afronden van het gehele programma Modernisering GBA aangevuld met nieuwe doelstellingen.

In oktober 2008 heeft een zogenaamde gatewayreview door Het Expertise Centrum plaatsgevonden. De review leverde een aantal aanbevelingen op waarvan de belangrijkste betrekking hebben op de doelstellingen, de financiën en de governance van het programma.

Conform de aanbevelingen van de review zijn de doelstellingen en scope van het programma opnieuw bezien. Dit heeft geleid tot herformulering van de doelstellingen die in de bredere context van de e-overheid zijn geplaatst.

De modernisering van de GBA zorgt ervoor dat persoonsgegevens gemakkelijker in samenhang worden gebracht met andere overheidsgegevens. Dit draagt bij aan een snellere afhandeling bij bijvoorbeeld het verlenen van een vergunning. Gewijzigde persoonsgegevens zullen direct bij iedere balie van de overheid beschikbaar zijn voor gebruik bij andere overheidstaken. Overheidsorganisaties kunnen efficiënter werken en gemeenten kunnen hun taken eenvoudiger in samenwerkingsverbanden uitvoeren. Ook wordt de GBA geschikt gemaakt om plaatsonafhankelijke dienstverlening door gemeenten verder te ondersteunen.

De GBA is een essentieel onderdeel van het stelsel van basisregistraties, waarover in het Nationaal Uitvoeringsprogramma Dienstverlening en e-overheid (NUP) afspraken zijn gemaakt.

In december 2008 heb ik in een informeel overleg met de VNG gedeeld dat aan de afronding van alle onderdelen van het programma grote waarde wordt gehecht. Met de VNG en de afnemers ben ik daarop volgend een gezamenlijke financiering overeengekomen waarbij een reële post onvoorzien is opgenomen. Deze afspraken maken dat partijen de samenwerking vol vertrouwen tegemoet zien. Te meer daar beide partijen ervan overtuigd zijn, dat de investeringen in de toekomst meer dan terugverdiend zullen worden.

Het programma modernisering GBA heeft daarmee een bredere scope waarbij de governance zich richt op de samenhang tussen de modernisering van de GBA, de GBA als basisregistratie personen en de Registratie Niet Ingezetenen (RNI). De RNI is beoogd als registratie van niet in Nederland wonende personen met een relatie tot de Nederlandse overheid. Beide registraties dienen naadloos op elkaar aan te sluiten. De RNI volgt daarbij de GBA.

Het nieuwe programma Modernisering GBA kent twee belangrijke sporen. Enerzijds wordt de voorziening voor het berichtenverkeer tussen gemeenten en geautoriseerde afnemers (GBA-V) ontwikkeld tot GBA-V Full Service. Dit houdt in dat mutaties die gemeenten invoeren, worden verwerkt in een centrale database en waarna ze gebundeld naar de geautoriseerde afnemers gaan. Nu berichten alle gemeenten de afnemers apart periodiek over de mutaties. Dat is zowel voor de afzonderlijke gemeenten als voor zo’n 300 afnemers arbeidsintensief. Uiteindelijk zal deze communicatie tussen gemeenten en afnemers via een servicebus verlopen (GBA-V Moderne Interfaces).

Anderzijds wordt er een nieuw Logisch Ontwerp gemaakt op basis waarvan nieuwe burgerzakensystemen voor gemeenten worden gebouwd. Een burgerzakensysteem bestaat uit een «kern» (BZS-K) voor het verzamelen en beheren van persoonsgegevens en «aanvullende modules» die als verbindende schakel tussen de kern en de verschillend ingerichte gemeentelijke werkprocessen gaan functioneren. Alle vier beschreven onderdelen zijn noodzakelijk om de doelstellingen voor burgers en bedrijven te realiseren.

Met de VNG heb ik op 5 maart afgesproken wederzijdse verantwoordelijkheid te nemen voor de voortgang van het hele programma. Ook zijn afspraken gemaakt over de samenstelling van de stuurgroep, over de betrokkenheid van gemeenten, Rijk en gebruikers.

Als onderdeel van het bestuurlijk akkoord vindt u de onderliggende rapporten en onderzoeken.¹ Deze rapporten dienen deels nog aangepast te worden aan het scenario waarvoor op 5 maart is gekozen.

De staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,

A. Th. B. Bijleveld-Schouten

---

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.