27 858 Gewasbeschermingsbeleid

Nr. 490 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 21 oktober 2019

Hierbij informeer ik u over de vondst van een besmetting en een ernstige verdenking van het Tomato Brown Rugose Fruit Virus in het Westland.

Het Tomato Brown Rugose Fruit Virus (ToBRFV) is niet gevaarlijk voor mensen of dieren maar tast tomaten- en paprikaplanten aan. Aangetaste vruchten zijn eetbaar maar niet meer verkoopbaar, en planten sterven af.

Op 17 oktober is de vondst bevestigd van het virus bij een producent van tomaten in het Westland. Ook is sprake van een verdenking in het Westland.

Het virus is de laatste jaren enkele malen aangetroffen in de Europese Unie, waaronder in Duitsland en Italië, en is al langer aanwezig in bepaalde derde landen. Het virus is nu, naar aanleiding van een regulier monitoringsprogramma van de NVWA, ook aangetroffen in Nederland.

De Europese Commissie heeft besloten ToBRFV als bestrijdingsplichtig organisme (Q) aan te wijzen per 1 november 2019. Dit houdt in dat er maatregelen moeten worden getroffen om te voorkomen dat het virus zich verder verspreidt. Teneinde deze maatregelen nu al te kunnen treffen heeft de National Plant Protection Organisation (NPPO, onderdeel van de NVWA) in Nederland besloten het virus per 4 oktober 2019 Q-waardig te maken. Dit was noodzakelijk omdat de NVWA anders tot 1 november zou moeten wachten met maatregelen terwijl het virus zich ondertussen verder zou kunnen verspreiden.

De NVWA is op dit moment volop bezig met het traceren van de bron van het virus. Dit onderzoek is nog in volle gang. Ook houdt de NVWA bestuurlijke overleggen met de vertegenwoordigers van de sector en worden informatiebijeenkomsten georganiseerd voor telers om hen zo goed mogelijk te informeren. Nederland heeft ook de Europese Commissie geïnformeerd.

Bij een vondst bij een tomatenteler wordt niet vereist dat de hele kas wordt geruimd. Wel worden op het bedrijf strenge hygiënemaatregelen opgelegd om nadere verspreiding voorkomen. Het bedrijf moet hiervoor een plan van aanpak ter goedkeuring bij de NVWA indienen. De NVWA ziet toe op de naleving. De vruchten die niet zijn aangetast kunnen gewoon worden afgezet.

Voor alle Nederlandse plantenkwekers gelden vanaf nu extra eisen bij de afzet van tomaten en paprikaplanten nu Nederland geen vrij gebied meer is voor ToBRFV. Voor de plantenkwekers zijn de risico’s groter dan voor de telers, bij de kwekers zal de hele partij moeten worden geruimd indien het virus wordt aangetroffen.

Het risico voor de handel in zaden is beperkt. Deze bedrijven zullen het zaad moeten toetsen voor het in het verkeer mag worden gebracht. Deze garanties zijn goeddeels al ingericht door Nederlandse zaadbedrijven. Voor de export moet dit namelijk ook al voor meerdere derde landen.

Omdat het virus zeer besmettelijk is, is verdere verspreiding niet uit te sluiten.

Zodra de resultaten van het door de NVWA uitgevoerde onderzoek bekend zijn zal ik uw Kamer nader informeren.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, C.J. Schouten