27 858 Gewasbeschermingsbeleid

Nr. 107 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN, LANDBOUW EN INNOVATIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 17 april 2012

Met deze brief informeer ik u over recente vondsten van boktorlarven in verpakkingshout van natuursteen afkomstig uit China. U wordt op de hoogte gebracht van de stand van zaken en de maatregelen die de NVWA naar aanleiding van deze vondsten heeft getroffen.

Situatie

Bij inspectiebezoeken van de NVWA in 2012 aan importeurs en handelaren van natuursteen uit China zijn sinds begin maart jl. bij vier bedrijven in totaal

29 levende larven van verschillende boktorsoorten aangetroffen in verpakkingshout van deze stenen.

In dit verpakkingshout is één larve van de Aziatische boktor (Anoplophora glabripennis) aangetroffen. Eind 2010 is een uitbraak van deze schadelijke boktor, die een EU-quarantainestatus heeft, vastgesteld in laanbomen op een industrieterrein in Almere. Deze uitbraak die begin 2011 is uitgeroeid, was vermoedelijk te herleiden tot import van besmet verpakkingshout afkomstig uit Azïë.

Bij de overige gevonden larven gaat het om andere boktorsoorten, waaronder Apriona germari, die nog niet in EU-verband gereguleerd zijn. Mede op basis van een Nederlandse risicoanalyse wordt Apriona germari wel beschouwd als een risico.

Er worden vaker larven in verpakkingshout onderschept, echter niet in deze aantallen. De NVWA onderzoekt de oorzaak van deze toename. De vondst van de larven vormt voor de NVWA een indicatie dat het verpakkingshout in het land van oorsprong niet op de voorgeschreven wijze is behandeld.

EU-regelgeving

Gezien het risico van aanwezigheid van schadelijke organismen geldt sinds 2004 een internationale standaard (ISPM-15), op grond waarvan verpakkingshout voor verhandeling een specifieke hittebehandeling (of begassing met methylbromide) moet ondergaan. Na behandeling moet er een officieel merkteken op het verpakkingshout worden aangebracht.

De fytosanitaire autoriteiten zien toe op de correcte naleving van deze verplichting. Deze verplichting is tevens vastgelegd in de EU-regelgeving.

In verband met de grote hoeveelheden verpakkingshout die internationaal in het handelsverkeer circuleren, geldt er voor bedrijven geen plicht om zendingen met verpakkingshout bij import aan te melden en wordt verpakkingshout bij import ook niet geïnspecteerd. Wel voert de NVWA conform EU-voorschrift monitoring inspecties uit naar aanwezigheid van schadelijke organismen in verpakkingshout.

Vanwege het feit dat de laatste jaren in meerdere lidstaten uitbraken van de Aziatische boktor zijn vastgesteld die vermoedelijk gerelateerd zijn aan besmet verpakkingshout met natuursteen uit China, wordt deze productstroom als risicovol gezien en besteedt de NVWA bij de monitoring extra aandacht aan bedrijven die natuursteen uit China importeren.

Maatregelen

Naar aanleiding van de recente vondsten van boktorlarven in verpakkingshout heeft de NVWA de volgende maatregelen ingezet:

• Onder toezicht van de NVWA voert de eigenaar een hittebehandeling uit op het verpakkingshout waarin de boktorlarven zijn aangetroffen en op andere partijen verpakkingshout uit dezelfde importpartij.

• Onderzoek naar eventueel aanwezige besmettingen met schadelijke boktorren in de omgeving van de vier locaties.

• Intensiveren monitoringinspecties op verpakkingshout, met focus op zendingen natuursteen afkomstig uit China, en in het bijzonder verpakkingshout voorzien van hetzelfde merkteken dat is aangetroffen op het verpakkingshout waarin levende larven zijn aangetroffen (vermoedelijk behandeld door hetzelfde bedrijf in China).

• Samenwerking met de Belgische autoriteiten vanwege risicozendingen die via de haven van Antwerpen worden geïmporteerd.

• Voorlichtingscampagnes voor het bedrijfsleven.

De NVWA zal deze intensivering gedurende meerdere jaren doorzetten, gezien de grote volumes verpakkingsmateriaal die circuleren in internationaal handelsverkeer.

Internationale ontwikkelingen

De vondst van de boktorlarven in het verpakkingshout is conform internationale afspraken genotificeerd aan de Chinese autoriteiten. Deze vondst van larven in verpakkingshout dat voorzien is van een officieel merkteken, kan erop wijzen dat de verplichte behandeling van dit verpakkingshout in China niet op de juiste manier is uitgevoerd en/of niet effectief is geweest. Ik heb de Chinese autoriteiten gevraagd om nader onderzoek naar de wijze van hittebehandeling in China om mede te bepalen of sprake is van een incident.

Conform de vereisten is de vondst van de boktorlarven in verpakkingshout tevens gemeld aan de Europese Commissie en de lidstaten. Overigens heeft ook het Verenigd Koninkrijk recent de eerste uitbraak van de Aziatische boktor gemeld, die qua omvang vergelijkbaar is met de uitbraak in Almere eind 2010; een natuursteenbedrijf vormt de vermoedelijke bron van de besmetting.

Ook kleine uitbraken van de Aziatische boktor in voorgaande jaren in Frankrijk en Duitsland zijn te herleiden tot import van natuursteen uit China.

Naar aanleiding daarvan zal Nederland in de komende bijeenkomst van het Permanent Fytosanitair Comité vragen om alertheid voor het risico van insleep van boktorren via verpakkingshout.

Afhankelijk van de verdere ontwikkelingen zult u nader worden geïnformeerd.

De staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, H. Bleker