27 830 Materieelprojecten

Nr. 350 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 18 februari 2022

Met de Kamerbrief over het Nederlandse nationaal plan voor de NAVO (Kamerstuk 28 676, nr. 308 van 14 december 2018) bent u geïnformeerd over de investeringen in de NAVO-capaciteitsdoelstellingen. In deze brief is vermeld dat in de context van het verbeteren van de militaire mobiliteit, waarbij Nederland een aanjagende rol vervult, de Verenigde Staten (VS) graag meer gebruik willen maken van Army Prepositioned Stocks Eygelshoven (APS-E). Dit is een defensieobject in Nederlands eigendom dat voor onbepaalde tijd in gebruik is gegeven aan de Amerikanen ten behoeve van opslag en onderhoud van Amerikaans materieel. Het intensievere gebruik vraagt om investeringen in faciliteiten en infrastructuur. In voornoemde brief heeft het kabinet het voornemen gedeeld om hier invulling aan te geven. In de geannoteerde agenda voor de Raad Buitenlandse Zaken (Kamerstuk 21 501-28, nr. 217 van 15 april 2021) bent u door mijn ambtsvoorganger nader geïnformeerd over het besluit van Defensie om te investeren in APS-E. Hierbij is aangegeven dat de investeringen bedoeld zijn voor aanpassingen in de infrastructuur buiten het APS-E terrein, namelijk de spoorverbinding, en op het APS-E terrein, voor de werk- en leefomstandigheden van het Nederlandse personeel. Met deze investering geeft Nederland nader invulling aan zijn rol als doorvoer- en gastland voor troepen en materieel van NAVO-bondgenoten. Met deze A-brief informeer ik u nader over de behoeftestelling van dit project.

Context

Nederland en Europa worden geconfronteerd met een snel veranderende en verslechterende veiligheidsomgeving. Zoals genoemd in de Defensievisie 2035 moeten we samen met onze partners in de NAVO en de EU over de juiste en voldoende capaciteiten blijven beschikken voor geloofwaardige afschrikking en escalatiedominantie.¹ Dit vraagt om voldoende training en oefening, en snelle inzetbaarheid. De investeringen binnen dit project dragen bij aan de trans-Atlantische en Europese veiligheid. Het is een investering in het verbeteren van de militaire mobiliteit in Europa en past daarmee in de brede Nederlandse inzet op dit thema. Meer militaire mobiliteit zorgt ervoor dat militairen en materieel sneller zijn in te zetten. Snelheid is een cruciaal wapen bij militair optreden en verhogen hiervan maakt de NAVO, EU en zijn bondgenoten direct tot een geduchtere tegenstander. Nederland geeft met deze investering nader invulling aan zijn rol als doorvoer- en gastland voor troepen en materieel van NAVO-bondgenoten.

Behoefte

Om het intensievere gebruik van APS-E te kunnen faciliteren is er behoefte aan meer opslag- en onderhoudsfaciliteiten en verbeterde mobiliteit van en naar APS-E. Om dit te bereiken voorziet het project onder andere in de nieuwbouw van een multifunctioneel onderhoudsgebouw, waarmee het aantal werkpunten (ruimte voor onderhoud aan een voertuig) toeneemt van 22 naar 32. Het bestaande onderhoudsgebouw kan hierdoor worden gebruikt voor onder andere de organieke opslagfunctie, waardoor de opslagcapaciteit op het object toeneemt. Ook voorziet het project in het verbeteren van de aansluiting op het spoor waardoor meer, sneller en veiliger transport per trein kan plaatsvinden. Hiervoor wordt het emplacement Haanrade uitgebreid, waardoor langere treinen op APS-E kunnen worden ontvangen. Verder worden de wissels centraal bedienbaar gemaakt en aangesloten op de veiligheidssystemen van ProRail. Naast deze grote aanpassingen bevat het project verschillende kleinere aanpassingen om het intensievere gebruik te faciliteren en de werk- en leefomgeving van het Nederlandse personeel te verbeteren, zoals de uitbreiding van het aantal parkeerplaatsen, inclusief het plaatsen van laadpalen.

Financiële aspecten

Eerder bent u geïnformeerd over het besluit om € 38 miljoen te investeren in APS-E. Het projectbudget, inclusief risicoreservering en BTW, is sindsdien op basis van een prijsbijstelling verhoogd naar € 39,5 miljoen (prijspeil 2022). Deze investering komt ten laste van het investeringsbudget van Defensie. Het projectbudget is binnen de Defensiebegroting verspreid over de periode tot en met 2028. Zoals bij elk investeringsproject is dit een taakstellend budget.

Overige aspecten

Duurzaamheid

De nieuwe gebouwen voldoen bij oplevering aan alle (wettelijke) duurzaamheidseisen en zijn brandveilig en technisch op norm. Daarbij wordt gestreefd om de nieuwbouw toekomstbestendig te maken zodat het gebouw ook in de toekomst aan veranderende duurzaamheidsdoelstellingen blijft voldoen. Tevens wordt voldaan aan de richtlijn Bijna Energie Neutraal Gebouw (BENG).

Met de investeringen in het spoor buiten het hek wordt ook een bijdrage geleverd aan de verduurzaming van militair transport. Transport per trein is een duurzaam alternatief voor vrachtverkeer. Ook ontlast spoorvervoer het onderliggende wegennet, wat de leefbaarheid van het gebied ten goede komt. Door de uitbreiding van het emplacement kunnen er bovendien langere treinen worden ontvangen op APS-E, waardoor er uiteindelijk minder treinen hoeven te rijden.

Tot slot worden bij de uitbreiding van de parkeergelegenheid laadpalen aangebracht, waarmee een bijdrage wordt geleverd aan duurzame mobiliteit.

Risico’s

Stikstofproblematiek speelt op landelijk niveau en met name bij nieuwbouwprojecten nabij kwetsbare gebieden. Nabij APS-E ligt een Natura2000 gebied aan de Duitse grens. Voor het vergunnen van dit project zal moeten worden aangetoond dat aan wet- en regelgeving en normeringen wordt voldaan, onder andere op het gebied van stikstof. Dit onderzoek wordt door Defensie zo snel mogelijk opgestart.

Verschillen tussen Nederlandse en Amerikaanse normen en eisen zijn tevens een risico en daarom een belangrijk aandachtspunt tijdens de uitvoering van dit internationale project. Deze verschillen kunnen ertoe leiden dat het eindproduct niet voldoet. Als beheersmaatregelen zal er gebruik worden gemaakt van de lessons learned van eerdere internationale projecten en zal er tevens goed bilateraal worden afgestemd tijdens de ontwerpfase.

Vooruitblik

Het project wordt uitgevoerd in de periode van 2022 tot en met 2028. Defensie zal het Rijksvastgoedbedrijf opdracht geven het project verder uit te werken en aan te besteden voor realisatie.

Gezien het projectvolume van minder dan € 100 miljoen, ben ik voornemens het Defensie Ondersteuningscommando te mandateren om het project uit te voeren. De Kamer zal over de voortgang van dit project worden geïnformeerd via de begroting, het jaarverslag en het Defensie Projectenoverzicht.

De Staatssecretaris van Defensie, C.A. van der Maat

---

1 Inrichtingsprincipe 4 uit de Defensievisie 2035, Kamerstuk 34 919, nr. 71.